Vísir - 27.03.1972, Blaðsíða 7

\-n* rn
n.'í eb'in&M ií^ÍV
Vísir. Mánudagur 27. marz 1972.
cTVIenningannál
Þjóðleikhúsið:
OKLAHOMA
Söngleikur i tveim þáttum
Tónlist: Kichard Rogers
Texti: Oscar Hammerstein
Þýðandi: Óskar Ingimarsson
Þýðendur söngtexta: Egill
Bjarnason, Flosi Ólafsson,
Kristján Arnason
I.eikstjóri: Dania Krupska
Leikmynd; Lárus Ingólfsson
Hljómsveitarstjóri: Garðar
Cortes
Ævinlega kemur
manni hið sama í hug
þegar show-stefna t»jóð-
leikhússins lukkast
nokkurn veginn: hvað
væri ekki hægt að gera
Miklu iiygg ég að það ráði um
þokka þessarar sýningar hversu
vel hefur lekizt val æskufólksins i
leiknum. Björg Árnadóttir virðist
einkar viðfelldin leikkona, gæðir
Láru miklum yndisþokka
þótt hún sé ekki lagin
söngkona. Og kúrekinn
hennar, Halldór Kristinsson
er ekki bara lagmn söngmað-
ur með ljómandi áheyrilega rödd,
heldur reynist hann einnig fimur
og furðu smekkvís leikari. Asamt
þessum nýliðum eru reyndir
leikarar Þjóðleikhússins i veiga-
mestu hlutverkum leiksins og
fara mörg á kostum — og þá eink-
um og sér i lagi Sigriður Þor-
valdsd. sem nvtur nú til æ meiri
hlítar sinnar rikulegu skopgáfu.
Ado-Annie hennar var forkostu-
leg snipt og fyrsta kraftbirting
hennar á sviðinu með eftirminni-
legustu stundum letksins. Þær
urðu sem betúr fer fleiri: Bessi
Bjarnason, Flosi ólafsson stóðu
Sigriði á sporði i gervi hennar út-
völdu elskhuga. Fýlupokinn og
kúalabbinn Jud varð einkar skil-
merkileg mannlýsing i meðförum
Erlings Gislasonar: öfgalaust og
spaugnæmt atriði þeirra Durlys
saman i kofa Juds leiddi m.a.
þess vegna i ljós að Halldór Krist-
insson en sýnilega efnilegur,
greindur leikari. Og Kristbjörg
Kjeld mótaði lýsingu miðaldra
sveitakonu, Ellu frænku, af
manneskjulegri hlýju og látlausri
spaugvisi.
i glöðum dansi: Bessi Bjarnason, ólaffa Bjarnleifsdóttir.
þar i húsinu ef sami
áhugi og atorka beindist
einhverju sinni að raun-
verulegá markverðu
viðfangsefni og kraft
arnir nýttust þvi til
hinnar sömu hlitar?
Oklahoma verður þvi miður-
ekki taliö markvert þótt söngleik-
urinn sé ameriskur, þjóðlegur og
gamall, en allt þetta hefur verið
tilfært þessu verkefni til réttlæt-
ingar. Þjóðleikhúsinu ber ekki
svo vitað sé nein skylda til að
„kynna” áhorfendum sinum sér i
lagi söguþróun ameriskra músi-
kala enda þótt bæði Fiðlarinn á
þakinu og My Fair Lady sjálf hafi
tekizt vel i leikhúsinu og orðið þar
með markverðustu leiksýningum
af sinu tagi.
En eins og báöir fyrrnefndir
leikir sýndi Oklahoma svo glöggt
hvers Þjóðleikhúsið er raunveru-
lega megnugt, hvað kraftar þess
leyfa þegar áhugi vaknar á að
vinna eitthvert það verk sem
fyrir það er lagt — og þegar það
nýtur myndugrar leikforustu.
Maður leiðist bara til að óska þess
að starfslið leikhússins hefði við-
lika trú á einhverri annarri ,,köll-
un” sinni en leika músiköl.
Vilji og verkið.
Það væri bara til að skemmta
skrattanum aðreýna að rekja hér
efnisatriðin, hinn veigalitla sögu-
þráð úr Oklahoma. En það er lfka
list og vinna að tæta litið upp i
minna.. Sama er að segja um ton-
list Richard Rodgers að þvi þó
urn veginn á enda kljáö um það er
lýkur. En list er það lika og
vinna...
Það sem máli skiptir um þessa
leiksýningu, og gerir hana jafn-
góða kvöldskemmtun og raun ber
vitni, er sviðsetning og kóreó-
grafia, eða dans-setning, Daniu
Krupska. Hún hefur áður unnið
hér á landi að söngleiknum um
Zorba i fyrra sem vissulega var
áferðarfalleg, fjörmikil og lit-
skrúðug leiksýning. Enn meir
finnst mér þó til um Oklahoma —
ef til vill af þvi, meðal annars,
hve litilfjörlegt efni söngleiksins
er. Hann hefur ekkert „forskot” á
borð við Zorba, engan stjörnu-
leikara eins og Róbert Arnfinns-
son, engan griskan „exótisma”
frásagnarefnisins. En fjörmeiri
eða þróttugri leiksýning hefur
varla sézt i leikhúsinu siðan á
blómaskeiði Kevin Palmers. Og
Oklahoma nýtur ekki aðeins
hinna sömu krafta og úthalds
heldur einnig listrænna jafnvægis
en t.a.m. ó, þetta er indælt stríð!
eða Marat/Sade. Möguleikar við-
fangsefnisins eru kröftum leik-
hússins sem sé aldeilis ekki of-
vaxnir. Viljinn ræður verkinu.
Kraftbirtingar.
Oklahoma er fjölmenn og fólks-
frek leiksýning — frek á likam-
legt úthald, fjör og leikgleði þátt-
takenda. Hins vegar gerir hún
engar tiltakanlegar kröfur til list-
rænnar persónusköpunar eða
annarra innvirkja i leik. Sögur
hafa að undanförnu verið sagðar
um kappsemi og vinnugleði leik-
stjórans, þrotlausa smitandi elju
hennar við æfingar leiksins. Af
sýningunni sjálfri er ekki annað
sína
Ólafur Jónsson skrifar um leiklist:
Trúin á köllun
viðbættu að hún er alkunn fyrir:
þrjár fjórar helztu melódiurnar
rótgrónir slagarar árum og ára-
tugum saman. Þetta er óneitan-
lega fjarska áheyrileg, smitandi
músik enda þarf nokkuð til að slik
tónlist verði varanleg á markaði
sinum eins og nokkur kunnustu
lögin úr Oklahoma. Kringum
þessa uppistöðu efnisins er svo
ofið þriggja stunda leikhúsverk i
tónum, söng og tali, og verður
ekki annað sagt en efnið sé nokk-
að sjá en hún sé orðin allvel kunn-
ug leikurum Þjóðieikhússins,
minnsta kosti virðist hlutverka-
skipting einkar hyggilega ráðin
og til þess fallin að nýta til hlitar
tækifæri leiksins. Og ótvirætt hef-
ur Dania Krupska blásið leikend-
um i brjóst einhverju af sinni eig-
in trú á verkið og ánægju af þvi,
fengið þá að kosta sér öllum til að
standa við hin sterku lofsyrði sém
hún hefur látið falla um þá og
Þjóðleikhúsið.
En þótt mörg einstök leikatriði,
misjafnlega langt i milli þeirra,
séu vel og skemmtilega af hendi
leyst, sýningin i heild mótuð af
listrænum aga og litt brigðulli
smekkvisi, er það gleggst til
marks um verðleika leikstjórans
og sviðsetningar hennar að feg-
urstu og eftirminnilegustu atriðin
eru fyrst og fremst kóreógrafisk:
draum-atriðið i lok fyrsta þáttar
og dansleikurinn i öðrum þætti.
Þótt ég beri þvi miður ekki skyn á
ballett þætti mér undur mikið ef
ekki væri fjarska efnileg dans-
Brellur á brúökaupsnótl: Björg Arnadóttir og Halldór Krislinsson.
mær fram komin þar sem er óla-
fia Bjarnleifsdóttir. Og áflog
þeirra Jóns Unndórssonar og
Ragnars Einarssonar i hinum
sama draumadansi voru glans-
númer fimleika og snerpu.
Frumsýningu Oklahoma á
laugardagskvöld var tekið með
hrifningu —show-stefna leikhúss-
ins á trúum og dyggum áhorfend-
um að fagna sem þessu sinni
fengu ósvikna vöru selda. An efa
á Oklahoma velgengni að fagna i
Þjóðleikhúsinu fram á sumar.
Bless upp á persnesku: Bessi Bjarnason, Flosi ólafsson, Sigrfður Þorvaidsdóttir.