Vísir - 14.04.1972, Blaðsíða 4
4
Vaxtahœkkun
í aðsigi?
Gamlar og nýjar aðgerðir til að takmarka útlán,
einkum til íbúðabygginga og bifreiðakaupa
væntanlega verða með
svipuðum hætti og i
fyrra, að reynt verði að
koma i veg * fyrir, að
þau vaxi um meira en
12% á árinu, en i fyrra
fóru þau töluvert fram
úr þvi marki, sem að
var stefnt.
Ef slikt markmið á aö nást er
talið mikilvægt að draga ur lán-
um til hvers konar fjárfest-
ingar, en þó sérstaklega til
ibuðabygginga og bifreiða-
kaupa og öðrum varanlegum
neyzluvörum, að sögn Jóhann
esar Nordals seðlabankastjóra
á ársfundi bankans.
Enn fremur sé brýn þörf að
setja hérlendis lög um af-
borgunarviðskipti, ekki aðeins
til að geta haft hemil á aukningu
þeirra, heldur til verndar neyt-
endum, þar sem söluskilmálar
og vaxtakjör séu oft algerlega
óhófleg i slikum viðskiptum.
Seðlabankinn hefur
hafið viðræður við við-
skiptabankana um tak-
mörkun útlána, en
aðalmarkmið stefnu
stjórnvalda i peninga-
málum er að halda
aukningu útlána i
skefjum. Takmarkanir
á útlánum munu
Mikill er vandi húsbyggjandans.
Skuld rikissjóðs 1700
millj. i sumar.
Staða rikissjóðs er venjulega
slæm á miðju sumri og mætti
búast við, að skuld rikissjóðs við
Seðlabankann væri 1700
milljónir i sumar, þó að
greiðsluafgangur kynni að
verða á árinu sem heild, að sögn
dr. Jóhannesar. Er ákveðið að
gefa út rikissjóðsvixla til að
mæta þessú, og mundi Seðla-
bankinn kaupa vixlana af rikis-
sjóði, en bjóða þá siðan bönkum
og sparisjóðum á þvi timabili
ársins, sem staða þeirra er hag-
stæðust. Seðlabankinn muni
skuldbinda sig til að kaupa
vixlana aftur fyrir gjalddaga, ef
viðkomandi banki eða spari-
sjóður teldi stöðu sina i hættu.
Þessir vixlar mundu greinilega
verða tæki til að halda aukningu
útlána banka og sparisjóða i
skefjum.
Jóhannes Nordal sagði, að
innlendur sparnaður hefði i
raun farið minnkandi siðan 1969
og muni hann enn verða fremur
litill i ár. Flestir muni sammála
um, að æskilegasta leiðin sé
aukinn frjáls sparnaður ein-
staklinga. t þvi efni hafi verið
brotið upp á athyglisverðum
nýjungum siðustu ár, svo sem
spariskirteinum rikissjóðs,
verðtryggðu happdrættisláni
vegna hringvegar og fleira sé i
athugun. En ekki megi skapa of
mikinn mun á kjörum, sem
boöin séu i þessu, og vöxtum á
almennum markaði. Sé sparifé
aðeins flutt úr innlánsstofn-
unum i verðbréf, missi tilraunin
marks. Þótt vextir almennt hafi
verið hér svipaðir og i ná-
grannalöndum, hafa verð-
hækkanir verið tvöfalt meiri,
og raunveruleg ávöxtun
sparnaðar verið minni en i
nokkru nálægu landi. Gefa
verði hagsmunum sparenda
meiri gaum. „Bankastjórn
Seðlabankans gerir sér
ljóst, að vaxtahækkun er ekki
vinsælt orð á tslandi frekar en
annars staðar, enda hefur ekki
verið til hennar gripið um
margra ára skeið”, sagði
Jóhannes Nordal. „Hitt verða
menn að horfast i augu við, að
eðlileg ávöxtun er forsenda alls
heilbrigðs peningalegs sparn-
aðar, hvort sem þvi markmiði
er háð með hærri vöxtum eða
öðrum hætti, svo sem verð-
bótijm og skattfriðindum”.
Lögfrœðingur
Óskar eftir starfi i 2-3 mánuði.
Bréf, er greini hlutaðeigandi og
fyrirhugað verkefni eða starf, sendist
blaðinu fyrir 19. þ.m. merkt: 6426.
Lagtœka verkamenn
vantar okkur strax. Mikil vjnna.
J. Hinriksson h. f.
Véláverkstæði Skúlatúni 6.
Simar 23520, 86360.
VÍSIR. Föstudagur 14. april 1972.
UTLONDI MORGUN UTLÖND I
M
Verkamannaflokkurinn
vann nytt
Brezki Verkamanna-
flokkurinn vann nýtt
þingsæti i aukakosn-
ingum i gær. Kjördæm-
ið, sem kosið var i, er i
námu- og iðnaðarbæ i
Wales, og hafði Verka-
mannaflokkurinn löng-
um haft þingsætið, en i
siðustu kosningum
bauð gamall Verka-
mannaflokksþingmað-
þingsœti
ur sig fram sem óháður
og vann sætið.
Þingmaðurinn, Davies, lézt
fyrir skömmu 85 ára. Hann
hafði verið þingmaður, en árið
1970 var honum vikið frá fram-
boði fyrir Verkamannaflokkinn
fyrir aldurs sakir, en hann sigr-
aði, samt, þá sem óháður.
Eftir þessar kosningar eru
hlutföllin I brezka þinginu
þannig. íhaldsflokkurinn 327,
Verkamannaflokkurinn 289,
frjálslyndir 6.
Verkamannaflokkurinn er illa
klofinn, svo að við borð liggur að
hann leysist upp, að sögn g
brezkra fréttamanna.
Reyndi að koma brezkum
hermönnum í ÍRA
Öflug sprenging skók
Londonderry snemma i
morgun, þegar oliu-
birgðastöð var sprengd
i loft upp rétt utan
borgarmarkanna.
Þetta var síðasta sprengingin
i röð slikra, sem IRA-hreyfingin
hefur staðið að siðustu daga.
Skrifstofuhúsnæði og verzlanir i
borgum og sveitum voru eyði-
lögð i sprengingum i gær. Kona
beið bana, þegar kveikt var i
ibúð hennar.
Fleiri hermdarverk voru
framin i gær en nokkurn dag,
frá því að Norður-lralnd var
sett undir beina stjórn frá Lond-
on.
Iri var handtekinn í Englandi
i gær og gefið að sök að hafa
hvatt brezka hermenn á Norður-
írlandi til að ganga i IRA.
Heyerdahl tekur við heiðri.
„Afríkumenn fyrstir
til Norður-Ameríku"
Norski könnuðurinn
Thor Heyerdahl sagði á
blaða mannafundi í
Mexikóborg i gær, að
mögulegt sé, að fólk hafi
farið frá Egyptalandi,
Mesópóta miu og
Norður-Afriku og setzt
að i Mexikó, löngu áður
en „Kolumbus upp-
götvaði Ameriku”, eins
og hann komst að orði.
Fyrsta menning á
meginlandinu kynni að
hafa verið við
Mexikóflóa. Forn-
menning i Mexikó hefur
haft margt, sem svipar
til þess, er gerðist i
Egyptalandi á þeim
tima, segir hann.