Alþýðublaðið - 06.09.1963, Blaðsíða 7

BANDARÍSKUM PIPAR-
SVEINUM FJÖLGAR ÖRT
SIFELLT fleiri bandarískir karl
menn „pipra“, þ.e. velja sér hlut-
skipti ungkarlsins. Er það álit sér
fræðinga, að sú muni þróunin enn
um hríð. Árið 1960 var fimmti
hver bandariskur karlmaður ó-
kvæntur, alls 18 milljónir. Áður
en næsta ár er á enda runnið
er talið, að þessi tala verði orðin
20 milljónir. Árið 197.5 álíta fróð-
Vansköpuð börn
THALIDOMIDHARMSAGAN í
Evrópu hefur nú vakið athygli
japanskra lækna og í því sam-
bandi hafa þar í landi farið fram
víðtækar rannsóknir á því, hverj
ar ástæður geti yfirleitt leitt til
þess að börn fæðist vansköpuð.
Hafa vísindamennirnir komizt að
mörgum og merkilegum niðurstöð
um í þessu efni.
Japönsku læknarnir vekja á því
athygli, að vansköpun sé alls ekki
„tilviljun“ ein í samfélagi nútím
ans. Mæðurnar lifa nú á dögum
undir- mikilli andlegri pressu og
margar þeirra neyta margvíslegra
deyfilyfja og nautnameðala.
Hversu mörg vanþroska börn
fæðast árlega í Japan? Ennþá hef
ur það að vísu ekki verið rannsak
að nákvæmlega en læknar telja
það um 2%. Dr. Kazuo Baba, góð-
kunnur læknir í Tókíó, hefur haft
með 15.000 tilfelli vanþroskaðra
barna að gera, — þar af 0,1%
með ytri líkamsgalla en hinn hlut
ann með galla á innri líffærum,
svo sem í heila, hjarta. o. sv. frv.
Hvað svo sem hver segir, verð
ur ekki lengur gengið fram hjá
þeirri staðreynd, að því er jap-
önsku læknarnir segja, að fjöldi
vanskapaðra barna fer vaxandi.
Og hverju er það að kenna? 10
% stafar af erfðagöllum, hitt af
ytri aðstæðum, segja vísindamenn
irnir.
Dr. Yukata Moriyana frá Sjúkra
húsi Háskólans í Tókíó hefur skip
að ástæðunum fyrir vansköpun
í eftirtalda 5 flokka:
1. RÖNTGEN. — Margt bendir
til þess að röntgen meðferð geti
valdið vansköpun barna. Ber flest
um læknum saman um það, að
ljósameðferð geti haft illar afleið
ingar fyrir barnshafandi konur, a.
m.k. fyrstu vikur meðgöngutim-
ans. Afleiðingar geislanna geta
komið fram í of litlum heila, of
stuttuin handleggjum og fótum
og fleiru. Af 30 þunguðum könum,
sem urðu fyrir geislavirkni í
Nagasaki árið 1945 eignuðust 13
eðlileg böm, 7 barnanna fæddust
andvana og þau, sem eftir voru
fæddust vansköpuð.
2. LYF. — Tilraunir á dýrum
hafa sýnt og sannað, að lyf eins
og antibiotika, kinin, nikótín,
krabbameinsmeðöl, o. fl. geta vald
ið vansköpun. Fjöldi vanskapaðra
barna er talinn munu vaxa með
aukinni notkun þessara lyfja.
3. HORMÓNAGJAFIR. — Kon
ur, sem hafa fengið of stóra
skammta af córtison eignast oft
vansköpuð börn. Kona, sem hafðl
fengið of stóran skammt af pro-
gesteron, eignaðist barn, sem var
hermafrodit (viðrini).
4. TOXOPLASMOSI. —
Sníkjudýr, sem lifir í hundum og
köttum veldur oft vansköpun, þeg-
ar það flýkt yfir í mannslíkama.
Toxoplasmosi hefur fyrst og
fremst skemmandi áhrif á tauga-
kerfið. Vírussjúkdómar eins og til
dæmis rauðir hundar geta haft
sömu skaðvænu áhrifin.
5. SPENNA. — Ástralskur
læknir, hefur um tíu ára skeið
reynt að koma fólki í skilning um,
að móðir, sem verður fyrir and.-
legu áfalli á meðgöngutímanum,
eða lifir í mikilli taugaspennu, eigi
á hættu að fæða vanskapað barn.
í Japan hefur þessi kenning verið
reynd með tilraunadýrum. Þar
voru kvendýr látin búa við mik-
inn hávaða á meðgöngutímanum og
það kom í ljós, þegar afkvæmin
fæddust að þau voru stórlega van-
sköpuð.
Á læknaráðstefnu í Osaka á
þessu ári ræddu japanskir læknar
um tvö tilfelli, þar sem börn
fæddust með samvaxna fingur.
Mæðurnar höfðu ekki fengið thali
domid. Loks komst það upp að á
heimilum beggja mæðranna höfðu
verið örðugleikar á meðan mæð-
„SLEEPING PARTNERS“
kallar Enskurinn þessa sér-
kennilegu ljósmynd, sem
væri tilvalin uppistaða í lista
verk. Tumi, fjögurra ára, og
Kátur, sjö vikna, hafa efnt til
sameiginfegrar ferðar inn í
draumheima. I>eir una sér
vel hlið við hlið jafnt í svefni
sem vöku.
KUNNUR argentínskur stjórn-
málamaður Luis Miguel hefur
skorað lækni nokkurn, Lopez að
nafni, á hólm fyrir meiðandi um-
mæli í sinn garð. Læknirínn ráð-
lagði öllum þeim sjúklingum sín-
um_ er þjáðust af svefnleysi, að
hlusta á ræður Luis Miguel. Kvað
æknirinn þær óbrigðult svefnmeð
al og þessu reiddist Miguel að von
jm.
urnar gengu með börnin. Til þess
ara félagslegu orsaka átti vansköp
un barnanna rætur að rekja.
„Það er hræðilegt áfall fyrir
foreldra að fá að vita að barnið
þeirra muni sennilega fæðast van-
skapað“, segir dr. Suruga læknir
í Tókíó. „En í guðanna bænum
látið ekki hugfallast. Læknavísind I
in eru svo háþróuð, að það er hægt
að koma í veg fyrir margvíslega
vansköpun, aðeins ef læknishjólp
ar er leitað í tíma.“
Síðastliðið sumar skar Suruga
upp barn á fyrsta mánuði. Það
hafði meðfæddan hjartagallá og
vóg við aðgerðina aðeins 2.800
grömm. Samt sem áður heppnað-
ist uppskurðurinn og barnið er nú
að öllu leyti heilbrigt eins og önn
ur böm.
Nú er komið á daginn, að orsak
ir til vansköpunar barna eru í flest
um tilfellum geislun eða óæskileg
lyfjaneyzla. —- „Þess vegna skyldu
þessar mæður fara algjörlega að
læknisráði á meðan á meðgöngu-
tíma stendur" segir Suruga.
„Annars kann að fára illa.“
Grín eða hvað?
í BANDARÍSKUM blöðum er æ
oftar stungið upp á Lauris Nor-
stad fyrrverandi hershöfðingja
NATO sem næsta forsetaefni
bandarískra repúblikana. Margir
eru orðnir leiðir á togstreitunni
milli Rockefellers og Goldwaters
og vilja ,,smúla“ Lauris þar á milli.
Þegar hefur verið komið á fót
hreyfingu með kjörorðinu „Laur-
is for President“ og einnig hafa
verið gerð spjöld í líkingu við
gömlu „I like Ike“ spjöldin. Á
nýju spjöldunum stendur „I love
Lauris“. ,
ir menn, að bandarískir pipar-
sveinar verði orðnir 24 milljónir.
Fyrra hámarki náði fjöldi
bandarískra piparsveina árið 1940.
þá voru þeir 19,3 milljónir. Eftir
stríðið varð meira um hjónabönd
og þá fækkaði piparsveinunum að
sama skapi. Árið 1952 voru þeir
aðeins 15,4 milljónir.
Frá því 1952 hefur svo banda-
rískum piparsveinum fjölgað jafnt
og þétt. Það er einkum Alaska,
sem talið er griðland piparsvein
anna og þangað renna ungu stúlk.
urnar hýru auga. Þar eru 421 karl
maður á móti 100 ógiftum stúlk-

HIROHITO Japanskeisari segir,
að það valdi sér miklum áhyggj-
um að hann hafi ekki unnið ær-
legt handtak síðustu sextíu árin.
Japanskeisari er nú sextíu og
tveggja ára gamall og menn velta
því fyrir sér hvað á daga hans hafi.
tírifið fyrstu tvö árin.

BLÖKKUMANNARITHÖF-
UNDURINN James Baldwin er nd
mjög umtalaður í Bandaríkjunum
fyrir síðuStu bók sína, skáldsög-
una Another country.
Bók hans þykir mjög athyglis-
verð og spá blöðin þessum unga
blökkumanni miklum frama sem
rithöfundi.
*
TÓLF gerðir hárvatna eru mest
notaðar í Þýzkalandi um þessar
mundir. Við rannsókn á þeim, sem
efnt var til að tilhlutan neytenda
samtakanna, reyndist a.m.k. eitt
þeirra mjög skaðlegt. Reyndist
þriðjungur þess klóróform, sem er
hættulegt heilsu fólks. Hin ellefu
fengu meðmæli en voru talin of
dýr.
Föstudagur 6. september
8.00 Morgunútvarp (Bæn. — 8.05 Tónleikar. — 8,30 Fréltir
8.35 Tónl. — 10.10 Veðurfregnir).
12.00 Hádegisútvarp (Tónleikar. — 12.25 Fréttir og tilkynningar).
13.00 „Við vinnuna": Tónleikar.
15.00 Síðdegisútvarp (Fréttir og tilk. — Tónleikar. — 16,30 Veð-
m-fregnir. ________ Tónl. — 17.00 Fréttir. — Endurt. tónlistarefni).
18.30 Harmonikulög. — 18.50 Tilkynningar.
19.20 Veðurfregnir. — 19.30 Fréttir.
20.00 Efst á baugi (Björgvin Guðmundsson og Tómas Karlsson).
20.30 Monique Haas leikur á píanó perlúdíur eftir Debussy.
20.50 Erindi: Um innflutning platna og fræöflun (Hákon Bjarnason
skógræktarst j óri).
21.10 Frá tónlistarhátíðinni í Schwetzingen í maí s. L: Divertimento-
fyrir strengjasveit, eftir Josef Starzer. — Kammerhljómsveit-
•jn í Miinchen leikur. Stjórnandi: Hans Stadlmair.
21.30 Útvarpssagan: „Herfjötur“ eítir Dagmar Edquis; X. (Guðjón
Guðjónsson).
22.00 Fréttir og veðurfregnir.
22.10 Kvöldsagan: „Dularilmur" eftir Kelley Ross; XII. (Halldóra
Gunnarsdóttir).
22.30 Menn og músik: X. þáttur. Mendelssohn. (Ólafur Ragnar
Grímsson).
23.15 Dagskrárlok.
HIN SlÐAN
ALÞÝÐUBLAOIÐ — 6. sept 1963 'J