Alþýðublaðið - 06.09.1963, Blaðsíða 8
::xz
:::::
!■■■■■■■■■■>■■■■■«■■■■•
IP■■■■«■•■■■■■■■■%■■■■■
>■■■■■■■■■■■■■■■■■
■■■■S
:5n:
:::::
:æs
:::::
:::::
Sfns
SSSSS
■■■■■
HÁLFS mánaðar heimsókn
Krústjovs til Júgóslavíu er lok-
ið. Yfirieitt hefur hann verið
óspar á að ljúka lofsorði á gest
gjafg sína.
Hins vegar brá öðru vísi víð
á blaðamannafundi, sem sov-
ézki forsætisráðherrann og Tito
forseti héldu að loknum við-
ræðum sínum á eyjunni Brioni,
þar sem Tito dvelst í sumar-
leyfum sínum. Eins og venju-
legt er, þegar Krústjov er
viðstaddur hafði hann orðið
allan tímann. Tito tókst aðeins
að skjóta inn nokkrum athuga-
semdum við og við.
Aðspurður hvgrt Rússar og
Júgóslavar hefðu enn ólík við-
horf til hugmyndafræði kom-
múnista, enda þótt þeir hefðu
grafið stríðsöxina, sagði Krúst-
jov:
— Sögulega séð hafa allir
kommúnistaflokkar sama sjón-
armið og sömu hugmyndir. —
Blakkir og herbúðir eru tíma-
bundið fyrirbæri. Júgósla-
vía byggir upp sósíalismann,
við kommúnismann.
Fyrsta reiðikast Krústjovs
kom þegar brezkur blaðamað-
ur (fréttaritari Reuters í Mos-
kva) spurði Iivort honum fynd-
ist kjör júgóslavneskra verka-
manna betri en kjör sovézkra
verkamanna.
Blóðþrýstingur Krústjovs
hækkaði skyndilega, hann
varð sótrauður í framan — og
hann urraði: <
— Hver eruð þér?
— Eg er Englendingur frá
Moskva, svaraði fréttamaður-
inn.
Svar Krústjovs var vægast
sagt gróft og varla prenthæft,
en hann lét hafa eftir sér, að
viðkomandi blaðamaður eitr-
aði andrúmsloftið í salnum með
slæmri lykt.
Skapið hljóp aftur með hann
í gönur, þegar grískur blaða-
maður spurði, hvort hann hefði
rætt Balkan-málefni í viðræð-
um sinum við Tito.
— Hvers vegna eruð þér með
nefið niðri í okkar málum, —
svaraði Krústjov.
Aðspurður hvort þeir
hefðu rætt sundrung Sovétríkj
anna og Kína sagði hann:
— Erum við Kínverjar? Far
ið til Kína og komizt að því
sjálfur.
Þegar bandarískur blaðamað
ur spurði Krústjov hvort rétt
væri að hann hefði sagt í Split,
að hann mnndi grafa alla
„kapítalíska* ‘blaðamenn, og ef
svo væri, hvort þeir mundu fá
„virðulega“ útför, sagði hann neska kommúnista um að auka.
og var þa kominu í betra skap: Erfitt er að segja nokkuð um
— Ég lief áldrei sagt, að ég pál'itískt mikilvægi þessa áhuga
"
muni grafa ykkur, því aið eftir
að kapítalisminn hefur verið
grafinn munuð þið allir þjóna
komir.únismanum.
Tito skant inn í til þess að
stilla til friðar, að ekki mætti
taka orffið „greftrun“ of bók-
staflega.
Hann sagði, að Krústjov ætti
aðeins viff þá marxistísku trú,
að þróun sögnnnar leiddi til ó-
sigurs kapítalismans off ekki
greftrunar í bókstaflegri merk
ingu.
Krústjov forsætisráffherra var
ekici fyrr kominn til Belgrad
en hann lét í ljós áhuga á
verkamannaráðunum í Júgó-
slavíu, segir Harry Schleicher
sem er fréttaritari Arbeider-
bladets í Belgrad. Verkamanna
ráð þessi eru eitt höfuðatriði
„Titoismans".
Krústjov gaf jafnvel í skyn,
að hann mundi senda nefnd
manna til þess að rannsajka
þetta júgóslavneska form sjálf
stjórnar verkamanna I rekstri
fyrirtækja. Þessi sjálfsstjórn
hefur verið eitt höfuffatriðið í
gagnrýninni á Titoismann, sem
sameinaði alla kommúnista frá
Ausíur-Berlín til Peking þar til
fyrir nokkrum árum.
Nýtt, Velviljað viðhorf Krú-
stjovs til verkamannaráðanna
mun varla draga úr „öngþveit-
inu í hugmyndafræði Marxis-
mans—Lexiínismans", sem
hann hefur áður sakað júgóslav
Krústjovs á verkamannráðun
um aff svo komnu máli, en það
er Júgóslövum vel að skapi.
Hér er einkum um að ræða á-
hrif, sem ráðin mundu háfa á
efnahagskerfi Sovétríkjanna ef
opinber sendinefnd yrði send
til Júgóslavíu að rannsaka
verkamannaráðin.
Hugsianlegt er, að Krústjov
hafi fyrst og fremst látið þenn
an áhuga i ljós til þess að sýna
gestgjöfum sínum kurteisi.
Þekking hans á stjórn fyrir-
tækjanna virtist nefnilega af
skornum skammti. Sú spurning
vaknar, á hverjn gagnrýni
Rússa á jugóslavneska kerfið
hefur byggzt úr því að sjálfur
leiðtogi sovézkra kommúnista-
flokksins hefur ekki gert sér
:grein fyrir allra einföldustu
skipul'agsformunum.
Ef menn vilja ekki fallast á
slíkar affdróttanir verffur aff
skoða áhuga hans aðeins sem
pólitíska kurteisi og í samhengi
við það, sem „Pravda“ sagði I
febrúar um atriði þau, sem
auðveld'að hefðu sættir með
valdhöfunum í Belgrad og
Moskvu.
Þau voru í fyrsta lagi, að
Júgóslavar hefðu horfið aftur
til þess að leggja áherzlu á for
ystuhlutverk kommúnista-
flokksins, í öðru lagi að þeir
hefðu á ný Iagt áherzlu á nauð
syn skipulagningar undir
sterkri miðstjórn, í þriðja lagi
„sentralíseruö" endurs'kipulagn
ing utanríkisverzlunav Júgó-
slava.
Þessar Moskvu-k"nniiigar
gera Ijóst, að sættirnar stafa
aðallega að því er valdhafarnir í
Moskvu álíta, af því, að Júgó
slavar hafa leiffrétt viss póli-
tísk mistök. Kenningunum hef
ur ekki verið hafnað í Bclgrad,
enda eru þær í samræmi við
raunveruleikann.
Krústjov minnti gestgjafa
sinn skiljanlega ekki á þetta.
Hann var þvert á móti óspar á
að ganga langt í þá átt að veita
þeim uppreisn æru með gull-
hömrum sínnm.
En enda þótt endurskoðnn að
fyrirmynd júgóslavnesku verka
mannaráðanna hefði engin á-
hrif í Sovétríkjimum, merkja
ummæli Krústjovs játningu
um, að sérhvert ríki geti farið i
„eigin leið“ í þróun „jákvæðra ;
uppbyggingsforma fyrir sósía-
lismann."
Með hinni nýju staðfestingn ;
á þessu grundvallaratriði er ;
stigið nýtt skref í þróun aust ;
antjaldsblakkarinnar, sem um i
langt skeið virtist ein órjúf- i
andi heild, í átt til kerfis með ;
f.iölda þjóðlegra skipulags- i
forma.
Þetta sýnir, að bætt sam- ;
sk;n*i Rússa og Júffóslava er ;
tvíþætt. Forsendur þeirra eru ;
annars vegar þær, að Júgóslav i
ar hafi hopað með því að leggja i
Framh á 12. síðu
Kvikmyndir
Kópavogsbíó: Pilsvargar í
landhernum. Lapþunn gaman-
mynd frá Bretlandi hinu mikla.
Kópavogsbíó hefur að undan-
förnu sýnt brezka gamanmynd,
sem fjallar um kvenfólk og afleið
ingar af veru þeirra í her karl-
manna. Aðsókn mun hafa verið dá
góð, enda myndin auglýst afar-
spennandi sprenghlægileg, — og
þar að auki 1 litum og cinemascope
Ég er fús til að samþykkja það
að myndinni er ekki alls varnað
og felst það' fyrst og fremst í því,
að íhlutverkum eru ýmsir gaman
leikarar, sem kunna að sýná
skringilæti svo úr verður hlátur
vaki, en að öðru leyti er myndin
vart áhorfsverð.
Enn skal það þó sagt þeim sem
áhuga hafa á, að miklu af lag
legasta kvenfólki er troðið inn í
myndina og þær sjá fyrir hinni
svokölluðu spennu myndarinnar,
án þess þó að sýna leik yfir með'i
lagi. — H.E.
......
g 6. sept. 1963 — ALÞÝÐUBLAÐIÐ
!■■■■■•»■■■■■■'! ■■■■■■■#■■■■*■■■■•■■■■■»■■■«■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■•■■■■■■■■■■■■
■ ■■■■■■■■■■■■‘•■■■■■■■■■■■■■■■■■■•■■■■■■■■■•■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■•■■•■■■■■■■•■■■■I
'■•■■■■■■■■■■■ «!■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■>■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■
'■■■■■■■■■■■■■«•■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■•■■■■■■■■■■■■■■•■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■■1
í SÍÐA :.TA blaði ræddum við
um barnahjónabönd í Ameríku.
í dag er æ lunin að halda sér við
sarr.s konar efni, þótt leitað sé
til annars lands.
í rai ninni er þó kannski að
leita langí yfir skammt að halda
til Svíþjóðar til að spyrja ung-
dóminn um það, hvers hann leit
ar. En við skulum koma að því
síðar.
í sænska kirkjuritinu Vár
Kyrks var fyrir skömmu grein,
sem nefnist: Gleð þig ungi mað
ur í æsku þinni . . . Þar segir
frá ferð fréttaritara á útiskemmt
un, þar sem hann tekur nokkra
ungtinga ta’i og spyr, hvort þeir
haidi að hpizt sé að leita lífs-
förunautarins á dansleikjum —
eða hvers annars sé að leit?