Vísir - 09.10.1972, Qupperneq 7

ViSIR. Mánudagur 9. október 1972
7
ERFIÐLEIKAR SEX
ÁRA BARNSINS
Sex ára barn breytist
bæði andlega og líkam-
lega. Barnið missir
framtennurnar og bústni
barnamaginn hverfur.
Barnið er mjög sjálfs-
öruggt, en þolir enga
gagnrýni. Allt lendir á
móðurinni, sem er næst
og verst —en allra bezt.
Umsjón:
Edda Andrésdóttir
— Mamma, má ég fara i
strigaskóna?
— Nei, farftu heidur i stigvélin
þvi það rignir svo mikið.
— Ég vil ekki fara i þessu ljótu
gömlu stigvél, ég ætla að fara i
strigaskónum.
— En littu út vinur minn, þá
geturðu séð...
— Það rignir ekki neitt, ég fer
vist i strigaskónum.
— Þú verður votur i fæturna,
góði minn.
— bla bla, bla, mér kemur
ekkert við það sem þú segir!
— Það kemur ekki til mála að
þú farir út öðru visi en i stig-
vélum, svo tölum við ekki meira
um það.
— Ég fer þá bara ekkert út. Jú
annars, kannski fcr ég eitthvað
langt i burtu, þaö er svo leiðin-
legt hérna...
Barnið er sex ára, það er að
breytast bæði andlega og likam-
lega. Likaminn breytist,
barnamaginn hverfur og barnið
missir framtennurnar. Barnið
er óskaplega sjálfsöruggt, en
það þolir ekki nokkra gagnrýni.
Aðall erfiðleikarnir bitna þó á
móðurinni, sem er næst og verst
— en þó allra bezt.
Barnið er að vaxa og það er
komið á þroskaaldur. Það vill
ekki láta stjórna sér og helzt kýs
það að vera óháð foreldrum
sinum. Þessi timi kemur allt i
einu eins og allur þroskatimi
eða breytingaskeið, stormur
eftir rólegan lygnan tima.
Breytingarnar, sem eiga sér
stað á likamanum, það að
barnið vex og er ekki lengur litið
og með smábarnavöxt, hefur
sálræn áhrif.
Barnið er stöðugt á iði. Það
getur ekki setið „ eins og
manneskja” á stólnum, heldur
ruggar honum fram og aftur,
hálf liggur ef til vill með
fæturna úti á gólfi og með höfuð
og axlir á stólnum. Ruggar sér i
stólnum svo hann riðar á
tveimur fótum, hangir
fram yfir borðið, eða jafnvel
liggur á gólfinu i vandræða-
gangi sinum. Barnið virðist eiga
erfitt með sig á allan hátt og það
er erfitt fyrir það að leysa ýmis
verkefni, sem það gat á auð-
veldan hátt áður fyrr. Svo sem
að hneppa fötum sinum, reima
skóna, og þegar barnið skrifar,
nagar það pennann eða
blýantinn og kvartar undan
þreytu i hendinni við
skriftirnar. Þegar illa gengur,
rifur það jafnvel pappirana i
reiði sinni.
Um leið og tennurnar fara að
losna hefjast ýmis tilbrigði og
geiflur með munninn. Barnið
vill hafa eitthvað til þess að
naga, og það fer stundum að
naga neglurnar eða sjúga
fingurinn, en margir foreldrar
verða órólegir vegna þessa og
telja jafnvel eitthvað alvarlegt
að.
Svar sálfræðinga við öllu þvi
sem virðist angra barnið á
þessu skeiði, er það, að
breytingar i likama sex ára
barns eru ekki þaðeina, heldur
einnig breytingar andlega.
Fyrir hálfu ári siðan var barnið
svo vingjarnlegt, heimakært,
samvinnuþýtt og rólegt. Nú er
það orðið hávaðasamt, þrjózkt,
tilætlunarsamt og frekt. Það
reiðist systkinum sinum út af
smámunum, hlýðir heizt ekki
foreldrunum, þolir enga
gagnrýni og vill helzt láta allt
snúast um sig.
sama tima og önnur börn og þau
vilja eiga allt eins og önnur'
börn.
Þau fara að velta fyrir sér
fortið og framtið. Þau spyrja
hvar þau hafi upphaflega verið,
áður en þau urðu til og spurn-
ingar þeirra eru oft þannig, að
ógreiðlegt er að svara þeim.
„Þegar þú og pabbi voruð litil”.
„Þegarég var agnarlitið barn”.
„Þegar ég verð stór”, eru tiðar
setningar.
Annan daginn eiga þau það þó
til að klúðra málinu og setning-
um, hlæja og fiflast, og láta sér
fátt um það finnast, sem þau
höföu gifurlegan áhuga á daginn
áður. Þarna kannast for-
eldrarnir ef til vill viö eitthvað
frá sinni eigin bernsku.
Sjálfsöryggi barnsins virðist
gifurlegt. Það getur kannski
viðurkennt að það sé ekki alveg
fært um að binda rétta slaufu á
skóinn sinn, en það dregur ekki I
efa að það gæti vel gengið yfir
örmjóan streng sem liggur á
milli hárra skýjakljúfa, ef það
aðeins reyndi.
Foreldrunum verður barnið
oft áhyggjuefni, og þau veigra
sér við að hugsa þá hugsun til
enda, að barnið er að byrja i
skóla.
En yfirleitt er ástæðulaus sá
kviði, þvi að þegar barnið hefur
skólagöngu sina tekur annar
heimur við. Nú snýst allt um
skólann, skólafélagana og kenn-
arann, og svo námið heima. Og
þessi timi tekureinnig enda eins
og allur annar timi. Barniö er
ekki alltaf sex ára, það kemst
fljótt yfir það timaskeið, sem
getur verið þeim erfitt og skrit-
ið, það er aðeins að þroskast.
— EA.
Jafn erfiöur aldur og önn-
ur þroskaskeið.
Foreldrarnir lenda i
vandræðum með barnið, og þau
skilja alls ekki hvað að þvi
gengur, eða hvaða breytingar
eru að eiga sér stað, þvi að það
vill oft verða svo, að þessi erfiði
aldur barnanna gleymist, en
betur er munað eftir unglinga-
skeiðinu og svo yfirgangs-
aldrinum siðar meir. En þessi
aldur barnanna er jafnmikið
breytingaskeið.
En á milli hinna erfiðu daga,
er barnið vill helzt ráða sér
sjálft, koma dagar, þar sem það
kýs helzt að vera litið barn. Það
vill sitja i kjöltu einhvers, hafa
fingurinn uppi i sér og láta ein-
hvern hlúa að sér. Oftast er það
móðirin, sem á i mestu erfið-
leikunum með barnið. Hún er
númer eitt i þess augum i
flestum tilfellum. Það kemur
fyrst til hennar ef eitthvað amar
að, og hún er einnig sú fyrsta
sem barnið lyftir höndinni upp á
móti. Fyrir einhverjum óvið-
komandi aðilum ber það ekki
nokkra virðingu. Slikir hafa
ekki nokkurt leyfi til þess að
setja neitt út á það sem barnið
aðhefst, það segir þá aðeins:
„Þú ræður ekki yfir mér.”
Faðirinn er allt i einu farinn
að verða langtum stærra númer
i augum barnsins en hann hefur
verið hingað til og það er oft
auðveldara fyrir hann að um-
gangast það. Barnið hefur mjög
mikinn áhuga á þvi sem faðirinn
eraðgera.vill gjarnan vera með
honum alls staðar og fer að
segja við leikfélaga sina eða
aðra: „Þetta segir hann pabbi
minn og það er rétt.” Slikt gildir
jafnt um stúlkur og pilta.
Sex ára barn á ekki i erfiðleik-
um með að eignast leikfélaga,
en á þessum aldri á það sjaldn-
ast nokkurn fastan leikfélaga,
heldur getur það verið litill hóp-
ur barna, sem skiptast nokkurn
veginn á að vera saman dag
hvern. En á þessum tima fer þó
að myndast nokkurs konar
stöðumunur barnanna i leik-
félagahópnum. Barnið verður
annað hvort sérstaklega vinsælt
meðal hinna, eða það verður eitt
af þeim börnum, sem kýs heldur
að draga sig i hlé, sem stundum
vill verða til þess að það er ekkj,
leitað til þeirra með hlutina og
þau verða nokkurs konar „núll”
i hópnum.
SJÁLFSÖRYGGI
ÁHRIFAGIRNI
ÍHUGUN.
Mörg sex ára börn hafa gam-
an af að grúska í ýmsu, svo sem
orðum tölustöfum og setningum
sem þau skilja ekki en vilja þó
fá skýringu á. Þau fara að fá
áhuga á peningum, en verðmæti
og gildi þeirra skiptir þau ekki
nokkru máli. Sama máli gegnir
um klukkuna. Hún vekur mik-
inn áhuga þeirra, hún er þeim
oft óskiljanleg, og það er ekki
hægt að ætlast til þess af þeim
að þau geti alltaf verið stundvis,
jafnvel þótt þau þekki nokkurn
veginn á hana. Barnið er oft
ógætið og það ætti ekki að fá að
vera eitt á hjóli á mikilli um-
ferðargötu.
Matarlyst þeirra virðist
breytast dag frá degi.
Annan daginn ræðst það á mat-
inn eins og hungraður úlfur.
Næsta dag snertir það varla við
matnum. Annað hvort likar
barninu vel við matinn eða þvi
likar illa við hann. Og það er
ekkert að fara i felur með slikt,
borðhald þeirra er oft mjög
hávaðasamt.
Klænaðurinn er farinn að
skipta þau máli, og þau eru
óskaplega áhirfagjörn. Þau
vilja klæða sig eins og önnur
börn, þau vilja fara að sofa á