Vísir - 19.09.1975, Blaðsíða 7

Vlsir. Föstudagur 19. september 1975.
7
„Allar konur vita um offjölg-
un mannkyns. Þar af leiöandi
þurfa þær ekki að finna sig
þvingaða til þess aö eiga börn og
margfaldast. Samt sem áður
velur undarlega mikill fjöldi
ungra kvenna mitt i uppgengni
sinni i atvinnulifinu aÓ stiga á
bremsuna og fæða barn.”
Engá á að neyða
til að vera heima
„Hluti þessara kvenna kemur
aldrei aftur út á vinnumarkaö-
inn heldur velja þær að vera
heima hjá börnum sinum. Aörar
konur komast fljótt að þvi að
þær vilja snúa aftur út á vinnu-
markaóinn. Þær þurfa þá aö
koma börnum sinum fyrir og þá
kemur dagheimilavandamálið.
Hvers vegna lita svo fáar konur
á staðreyndir áður en þær taka
þá ákvörðun að fleygja frá sér
p-pillunni og eignast viljugar
barn?”
„Það á auðvitað ekki að
neyða þær mæÖur sem ekki vilja
vera heima til þess. Samfélagið
á að hjálpa þessum mæðrum og
börnum þeirra eins og það frek-
ast getur til þess að gera að-
stæðurnar sem beztar.”
„En við megum ekki gleyma
þeim sem þrifast bezt innan
veggja heimilisins. Þær vilja
ekki skipta á þessari atvinnu
og einhverri annarri. Þær eru
þeirrar skoðunar að starf þeirra
sé eitt það mikilvægasta i sam-
félaginu. Þessar konur veröa þá
aö fá að starfa á grundvelli rétt-
lætis og jafnréttis. Starf þeirra
verður að viðurkenna og
„idjötastimpillinn” veröur að
afnema.”
„Allar aðstæður húsmæðra
verður að bæta rétt eins og stöð-
ugt er verið að betrumbæta að-
stæður þeirra sem eru úti á
vinnumarkaðnum.”
„Margar mæður sem eiga
smábörn veröa að fara út fyrir
veggi heimilisins vegna fjár-
hagsaðstæðna. Þessar konur
verður að styðja jafn mikið i
vilja sinum að fá sjálfar að
hugsa um börn sin, eins og þær
konur sem viðurkenna að þær
vinna úti vegna þess að þær þola
ekki að vera eingöngu heima-
vinnandi.”
„Þá fyrst getum við farið að
tala um vaíkosti. Þá fyrst
getum viö útilokað jafn fárán-
lega aðstöðu og mæður geta átt
von á i dag.”
— Skattfrjáls laun til allra húsmæðra sem eiga að
sjá um smábörn að minnsta kosti til þriggja ára ald-
urs. Við vitum að þessi fyrstu ár hafa allt að segja
varðandi andlega heilsu barnsins það sem eftir er líf s-
ins.
— Þau ár sem kona starf ar sem húsmóðir séu metin
til jafns við það sem þau væru hefði hún unnið úti á
vinnumarkaðnum. Tökum sem dæmi konu sem starf-
að hefur á skrifstofu. Hún kýs að vera heima þar til
barn hennar er orðið þriggja ára. AAöguleikar hennar
á að koma út á vinnumarkaðinum aftur að þeim tíma
liðnum mega ekki skerðast.
Þetta er meðal annars þaö
sem sænskur blaðamaöur,
Maria Scherer, setur fram í bók
sem hún skrifaði og nefnir:
„Fiaskot”.
Bók hennar hefur vakið mikla
athygli. Maria er haröorð og
segir sannarlega sitt álit en
skyldu svo allir vera sömu skoð-
unar og hún?
Starf húsmóöurinnar er van-
metið, svo skömm er aö, segir
hún — og það jafnvel af konum
sjálfum. Maria starfar sjálf
ekki innan veggja heimilisins,
enda segir hún það sjálfsagt
fyrirþær konur, sem þess óska,
að fara út á vinnumarkaðinn.
Hún telur þó að margar konur
á vinnumarkaðnum kysu miklu
fremur aö vera heima hjá börn-
um sinum. Fjárhagsaðstæöur
ýta þeim ekki alltaf út fyrir
heimilið, heldur oft á tiðum
skoðanir ánnarra. En látum
okkur heyra meira af kröfum
hennar varðandi húsmæðra-
stéttina til að byrja með:
„Starf en ekki
tímaeyðsla"
— Aðstæður húsmæöra fé-
lagslega séð verða að breytast.
Koma mætti upp hverfisbóka-
söfnum, þar sem konur gætu
komið á daginn og unniö einar
eða i hópum aö einhverju sem
þær hefðu áhuga á. Þar þyrfti að
vera aðstaða fyrir börnin lika,
svo sem leikrit eða annaö sem
þau gætu unað sér viö á meðan
mæðurnar ynnu við sitt.
— Afnemum „bingó” og ann-
að slikt. Gefum húsmæðrunum
heldur möguleika á aö koma og
mennta sig og fræöast á til þess
gerðum stöðum, þar sem hægt
er að ræða saman og rökræða.
Tveggja tima barnagæzla er til-
valin.
— Svo væri ekki amalegt ef
þess væri minnzt að það er starf
en ekki timaeyðsla að vera hús-
móðir:
„Húsmæður hafa mátt hlusta
á alls kyns áróður um starf
sitt,” segir Maria. „1 dag liggur
við að þær séu undanskildar öll-
um mannlegum rétti. Þaö eru
ekki aðrar „húsmæður” en for-
setafrúr og eiginkonur auðkýf-
inga sem sleppa. Um þær er
ekki fjallað eða sett út á á sama
hátt.”
„Ung kona i dag er sjaldan
ánægð,” er skoðun Mariu og þá
sérstaklega ekki ef hún starfar
sem húsmóðir.
Biður afsökunar
á því að vera
„bara heima"
Hún segir það oftast svo að
nútima húsmóðir kvarti ekki
aðeins, heldur biöur hún bein-
linis afsökunar á þvi að „vera
bara heima.”
Um leið flýtir hún sér að út-
skýra hvers vegna hún þurfi
endilega að „vera bara heima.”
Jú, allar kringumstæður gera
þaÓ að verkum, að hún fer ekki
út að vinna.”
.„Oftast er afsökunin sú að hún
fær ekki inni á dagheimili fyrir
barniðsitt. í öörum tilfellum gat
hún ekki lokiö menntun sinni
áður eh barnið fæddist. — En
auðvitað berst hún fyrir því að
þetta „bara húsmóöir” verði
aðeins stuttur kafli i llfi henn-
ar.”
„Vilji svo til að maöur hitti
ánægða húsmóður þá biður hún
afsökunar á þvi llka. Sérstak-
lega ef hún vogar sér aö viður-
kenna þetta fyrir konu á vinnu-
markaónum. Stundum reynir
hún að svara fyrir sig löngu
áöur en hún hefur verið spurð.
Ég hef ekki ósjaldan hitt fyrir
konur sem hafa sagt eitthvað á
þessa leið:
„Ein af þessum
einkennilegu verum........"
„Hvað ég geri? Ég geri
reyndar ekkert spennandi. Ég
er bara húsmóðir...— Eða —
Ég er ein af þessum einkenni-
legu verum, sem hef gaman af
þvi að vera heima: Mér finnst
gaman að hugsa um börnin,
laga mat og sjá um heimiliö.”
„Það er kominn timi til að
húsmæöurnar svari fyrir sig,”
heldur Maria áfram. „Ætli þær
að bjarga heiðri starfs sins,
veltur það á sekúndum. Það
blæs áreiðanlega ekki jafn
mikið á móti nokkru starfi og
þessu. Samt sem áöur starfar
meiri hluti kvenna um allan
heim sem húsmæður ennþá.”
Skattfrjáls
laun til
húsmœðra
með bðrn
Starf húsmóöurinnar er vanmetið svo skömm er
að—jafnvelaf konum sjálfum. Nútfma húsmóð-
ir biður „afsökunar" á því að vera „bara
heima". Það er kominn timi til að húsmæður láti
frá sér heyra. Ætli þær að bjarga heiðri starfs
síns veltur það á sekúndum. — Þetta segir sænski
blaðamaðurinn AAaria Scherer m.a. í bók sinni.
„Það er starf en ekki timaeyðsla að vera húsmóðir,” segir
sænski blaðamaðurinn, Maria Scherer, sem hér sést
ásamt dóttur sinni.
— reynsla í húsmóður-
starfi sé metin til
jafns við aðra vinnu