Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1926, Síða 12

12
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
24. des. ’26.
til húsa hvítu mannanna. Fyrst til
nýlendustjórans og fá hjá honum
gráfíkjur, sveskjur og þess háttar
góðgæti. 0g svo er haldið frá einu
húsinu til annars. Vei þeim hús-
mæðrum, sem ekki er vel undir þá
heimsókn búnar, því að krökkunum
dettur ekki í hug að fara aftur fyr
en þau eru öll ánfegð með góð-
gerðirnar!
Klukkan 5 er byrjað að hringja
kirkjuklukkunum og hvert manns-
barn streymir þá til kirkju. Það
marrar og ýlir í snjónum undir
fótum þeirra, því að frost er mik-
ið. Loftið er heiðríkt og stjörn-
urnar tindra með slíkum ljóma,
er hvergi þekkist nema í heim-
skautalöndunum. Norðurljósin
þjóta í löngum og skínandi handa-
sveiflum þvert yfir loftið, eða þau
blossa í háum og marglitum rák-
nm, er stöðugt skifta lit og lögun.
Stundum eru þau margar mílur
uppi í loftinu, stundum alveg nið-
ur við jörð. En svo hverfur þettr
ljósagkraut máske alt í einu, og
stjörnurnar blika einar á liinum
djiipbláa himni.
Inni í kirkjunni er bjart og hlýtt.
Kennifaðirinn er forsöngvari, en
flestir taka undir. Hægt og hátíð-
lega hljóma hin gömlu sálmalög.
ýmist sungin á dönsku eða græn-
lensku.
Að lokinni messu er svo safnast
um jólatrjeð. Að vísu er ekki hægt
að hafa hjer reglulegt jólatrje og
verða ,menn að sætta sig við tilbú-
ið jólatrje, og það gerir sama
gagn.
Snemma á jólamorgun, kl. 6—7,
vaknar maður við söng. Kennifað-
irinn er kominn með flokk barna
og hefir laumast inn í húsið. Svo
syngja börnin jólasálma utan við
svefnherbergisdyrnar. Ljúft og
þýðlega blandast söngurinn inn í
drauma manna, þangað til maður
vaknar og minnist þess, að nú er
jólamorgun. Þegar söngnum er lok-
ið, laumast hópurinn burtu aftur
jafn hljóðlátlega og hann kom og
heldur til næsta húss og svo koll af
kolli.
Getur maður hugsað sjer að
vakna við betri drauma á júla-
morgni en þennan fagra bama-
söngt
Grænlenska orðið „pularpok“
þýðir að heimsækja. Og það nota
Skrælingjar sjer rækilega um jól-
in, enda hefir þeim verið komið
upp á það. Þar er enginn ákveð-
inn heimsóknartími. Húsin standa
gestum opin frá morgni til kvölds,
eða svo lengi sem nokkuð er til af
kaffi og sykri, eða öðrum góðgerð-
um. Skrælingjar eru námfúsir. Við
höfum kent þeim að halda jólin
hátíðleg, og þeir eru orðnir slyng-
ari í því en kennarar þeirra. Jeg
spurði einu sinni vinnukonu, sem
var hjá okkur, hvað hún hefði
drukkið marga bolla af kaffi á
jóladaginn. „Asuiak (jeg veit það
ekki),“ svaraði hún fyrst. „Tutt-
ugu bollaf' „Nagga! amalu!
(sussu, miklu fleiri),“ svaraði hún.
Á annan eða þriðja í jólum hjelt
nýlendustjórinn átveislu fyrir alla
starfsmenn verslunarinnar og
nokkra bestu veiðimennina. Veisl-
an var haldin í sjúkrahúsinu því
að þar var sjaldnast neinn sjúk-
lingur. Á borðinu voru ertur og
flesk og „eplaskífur“ á eftir. Svo
var þar öl og brennivín. Ríkulega
var á borð borið, en því, sem gest-
irnir gátu eigi torgað, stungu þeir
í vasa sína, eða rjettu út til
kvenna sinna og krakka, sem stóðu
með diska og skálar úti fyrir með-
an á hófinu stóð.
Jólafagnaðinum lýkur venjulega
rceð dansleik. Danssalurinn var
vinnustofa beykisins. Var þar rutt
svo til, sem hægt var. Leikið var á
eina fiðlu og skáru hinir skræku
tónar hennar oft upp úr gleði-
glaumnum. Birtan var verst, því að
þar var ekki nema eitt kertaljós,
og bar það auðvitað ekki birtu
nema rjett aðeins á fiðlumann-
inn og þá, sem næstir stóðu. Dans-
fólkið var alt í myrkrinu í einni
bendu, og rakst því þráfaldlega
hvað á annað. En það varð að eins
til þess að auka gleðina og fjörið.
Fjöldi áhorfenda hafði tylt sjer á
tómar tunnur, sem hlaðið var upp
undir loft, án þess að hugsa neitt
um, hve valtar þær voru. Það kom
því eigi ósjaldan fyrir, að maðúr
heyrði ógurlegt braml og gaura-
gang, óp og óhljóð. Tunnustaflinn
hafði hrunið. Dansinn hætti í svip.
Fiðlarinn tók skarið af ljósinu og
svo var farið að ryðja salinn að
nýju.
í fyrsta skifti, sem maður sjer
svona dansleik, sver maður og sárt
við leggur að taka aldrei þátt þar
í. En í annað eða þriðja skifti
smitast maður af hinni óstjórnlegu
kæti og er kominn á fleygiferð inn
í hina dansandi hringiðu áður en
maður veit af, og hættir ekki fvr
en maður er kominn að niðurfalli
af þreytu. Því að grænlensku stúlk-
urnar sleppa manni ekki efti'r
nokkra snúninga; maður verður að
minsta kosti að hoppa og stökkva
með þeim svo sem hálfrar enskrar
mílu vegalengd, áður en maður
getur verið þektur fyrir að skilja
við þær. En það þarf góð lungu
til þess að þola þetta; loftið er
kæfandi af hita, andgufu og svita-
gufu og kryddað lyktinni af svita-
votum . skinnklæðum. En ef þú
treystir þjer til þess að þola þetta
andrúmsloft, þá skaltu djarflega
ryðja þjer braut inn í salinn og
ná þjer í „dömu“. Ekki skaltu
láta þjer þetta í hug að hneigja
þig fyrir henni, því að það skilur
hún ekki. Dragðu hana bara út á
gólfið, en vertu ekki svo grænn að
halda að þú getir dansað þangað
til hún er, orðin þreytt.
En viljir þú kunna þig og auka
fjörið og gleðina, þá gefðu öllum
bolla af kaffi og þá verður þú
átrúnaðargoð allra.