Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1932, Blaðsíða 24

Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1932, Blaðsíða 24
412 sólina. Það er geisilangt á milli þeirra, en í einu þessu hnattkerfi eigum vjer sjálfir heima. Áðan var frá því skýrt, að fjarstu hnattkerfin, sem stjörnu- fræðingar vorir hafa uppgötvað, sje í 300 miljón ljósára fjarlægð. En heldur þetta svo áfram enda- laust? Það veit enginn lifandi maður. Engin einasta stjarna í himin- geimnum „stendur kyr“. Tunglið fer umhverfis jörðina, jörðin snýst umhverfis sólina, sólin elt- ir Vetrarbrautina með 20 kíló- metra hraða á sekúndu, og það gera allar aðrar stjörnur og sól- ir í þessari sólnaey. Þá væri það einkennilegt, ef Vetrarbrautin stæði kyr, og sama máli væri að gilda um öll önnur kerfi „ljós- þokanna". En sú er heldur ekki raunin á, heldur hafa nýjar rann- sóknir sannað, að „ljóseyjurnar“ eru á geisiferð um geiminn. 3000 km. á sekúndu þykir ekki nema skaplegur hraði, en menn hafa mælt 10.000 og 20.000 km. hraða á sekúndu. Reynið að gera yður þennan geisihraða í hugarlund: Meðan þjer deplið augunum einu sinni flytjist þjer 20.000 kílóm. út í geiminn. Annað kemur hjer líka til greina, sem mikla þýðingu hefir fyrir skiln’ing vorn á alheiminum: Allar þessar óhemjustóru sólna- eyjar þeytast eitthvað út í geim- inn með þessum ógurlega hraða, eins og þær sje á flótta. Með öðr- um orðum: alheimurinn er að stækka, hann þenst út. Hugsið yður stóran dúfnahóp á götu, og strákur kemur hlaupandi inn í hópinn. Dúfurnar þeytast þá í allar áttir. Þannig þeytast ljós- eyjarnar í geimnum sín í hvera áttina út í ómælisvíddina. Hinn ágæti stærðfræðingur de Sitter við háskólann í Leiden, sem mikið hefir hugsað um þessi efni, gerir ráð fyrir því, að alheims- geimurinn, sem vjer nú þekkjum, verði eftir 1400 miljónir ára helmingi stærri heldur en hann er nú. Með þessu er þá jafnframt gert ráð fyrir því, að skemra hafi áður verið á milli stjörnukerf- anna. Menn vita það, að sje dropa LESBÓK MORGTJNBLAÐSrNS af olíu helt í vatn, breiðir hann sig lengra og lengra út yfir vatns- flötinn. Líkt fer um sólnakerfin. En hvernig á því stendur, að þau flýja hvert annað, það er mönn- um enn fullkomin ráðgáta. Belg- iskur vísindamaður hefir reynt að sanna það, að óumbreytanleg- ur algeimur geti ekki staðist; stjörnuhvelin verði ýmist að draga sig saman, eða fjarlægjast hvert annað. En það er ekki fyr- ir aðra en hálærða vísindamenn að skilja röksemdir hans fyrir þessu. Eins ber enn að gæta: Vjer vit- um nú, að sum sólnakerfin eru í 200 miljón ljósára fjarlægð frá oss. Ljós þeirra hefir því verið 200 miljónir ára að berast hingað til jarðarinnar. Nú hafa rann- sóknir vísindamanna sýnt, að þessi sólnakerfi eru breytingum undir orpin, eins og alt annað í heiminum. Sumar eru sólirnar „gamlar“, aðrar „ungar“. En hvernig eru þá þessi sólnakerfi nú? Vjer vitum ekki annað um þau en það, hvernig þau voru, og hvar þau voru í geimnum (mið- að við jörðina) fyrir 200 miljón- um ára, og höfum sjeð, hvaða breytingar þá voru að gerast. Briöge. Meðal þaulvanra spilamanna í Bandaríkjunum var þetta spil nýlega spilað, og sýnir það hverja þýðingu það hefir, að menn kunni að kasta af sjer tap- spili á rjettri stund. Gjöfin var þessi: S: Á, D, 10,6, 5,4. H: D, 4. T: D, 6, 5. L: 5,3. 8 |S:7- H: K, 8,7,6,5. C B T: Á, K, G, 9, 8,3. 8 L: 6. S: K, G, 9,3,2. H: ekkert. T: 10,7, 4,2. L: A,K, D, 2. Eftir nokkrar sagnir komust A. og B. upp í 6 spaða, en D. H: Á, G, 10,9, 3,2. T: enginn. L: G, 10,9, 8, Jólagæsin. Víða um lönd er það siður, að hafa aligæsir til matar á jól- unum, og þykja engin jól að öðrum kosti. Gæsirnar eru kapp- aldar nokkurn tíma fyrir jólin, og eftir því sem þær eru feit- ari, eftir því þykja þær betri. Á markaðinum eru gæsirnar svo seldar og sjest hjer eitt mark- aðsborð, þar sem ekki er ann- að á boðstólum en jólagæsir. tvöfaldaði. Spilið fór þannig: 1. H. Á. — H. 4 — H 5 — S. 2 2. S. 8 — S. Á. — S. 7 — S. 3 3. H. 2. — H. D. — H. K. — S. 9 4. L. 4 — L. 3 — L. 6 — L. Á. 5. L. 7 — L. 5 •— T. 8 — L. K. 6. L. 8 — T 5 — H 6 — L. D. 7. L. 9 — T. 6! — H. 7 — L. 2 Nú hefir C. komist að og get- ur ekki spilað öðru en H. eða L. Hvorugan þennan lit eiga þeir A. og B. Það er að segja, að í fyrsta útspili getur D. kastað seinasta tígulspili sínu, en A. tekur slag- inn með SG. Seinustu slagina fá þeir A. og B. svo á tromp. Ef B hefði í 7. slag tekið með trompi í stað þess að fleygja af sér tígli, þá hefði A. og B. haft tígla á hendi og þá hefði hinir hlotið að fá tvo slagi. En vegna þess, að tapspilinu var kastað í á rjettum tíma, þá unnu þeir spilið. Munið það, að bridge er mjög merkilegt spil. Það er eigi aðeins undir því komið að kunna að segja, heldur að kunna að spila spilum sínum rjett í hvert skifti.

x

Lesbók Morgunblaðsins

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Lesbók Morgunblaðsins
https://timarit.is/publication/288

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.