Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1932, Blaðsíða 13

Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1932, Blaðsíða 13
LESBÓK M ORGUNBL AÐSINS 401 MöíSruvellir I llörunrilnl 1836. Myndin er frá leiöangri Gaimards. Staka hósi?S er FriíSriksgáfa, og gamli bærinn til hægri. Myndin tekin suður eftir og Vindheimajökull í baksýn. Kirkjan austar en myndin nær. Árna lieitnum Jóhannssyni, sem þá þjónaði Möðruvöllum með Glæsi- bæjarbrauðinu og bió, þar hjá mági sínum, Jónasi Gunnlaugs- syni. Jeg var í stofunni hjá amt- fnannshjónunum, en Fálmi í bæn- um. Á daginn sátum við saman við lesturinn í kompu einni frammi í bænum. sem þiljuð hafði verið af fyrir okkur, og glímdum þar við þ'i Caosar og gamla Arne- sen frá morgni til kvölds og mátt- um ieita lengi jafnvel að et og cum. Þess á milli hörðum við scman fótunum, því ekki var hit- inn meiri en það, að við vorum kaldir upp að knjám og hefir ef tii vill hvorugur okkar beðið þess fuilar bætur. En ekki ljetum við slíkt fyrir brjósti brenna, heldur litum iá það svo sem hvert annað sjálfsagt böl, er latínan hefði í för með sjer. En þegar fram á veturinn leið, vildi það sorgiega slys til, að amt- mannshúsið, .Friðriksgáfa', brann til kaldra kola, nóítina milli 20. og 21. mars. Vinnumaðurinn, sem nýlega var kominn heim úr kaup- staðarferð, varð einna fyrstur var við eldinn. En ein vinnukonan varð til þess að hlaupa hálfnakin út í bæ, til að vekja upp fólk og fá þar mannhjálp. Jeg svaf uppi á lofti, vaknaði til allrar hamingju sjálfkrafa, því engum hafði til hugar komið að vekja mig. Voru það víst brestirnir og brakið í húsinu, sem vöktu mig af fasta svefni. Jeg þóttist skilja, að eitthvað óvanalegt var á ferð- inni, og hljóp í hendingskasti upp úr rúminu og iit úr herberginu. En fvrir framan dyrnar var fult af ógurlegri reykjarsvælu og upp- gangan öll í ljósum loga, svo ekki var unt að komast ofan. Jeg flýtti mjer inn til Jóns Kristjánssonar skrifara, sem þar gekk fram og aftur um gólfið og var að klæða sig; man jeg eftir því, að mjer þótti hann tala nokkuð ljótt. En jeg hafði engin orð við hann, opn- aði stafngluggann á herberginu, því jeg fann að glófið brann und- ir fótum mjer, enda var herbergið að fyliast óþolandi reykjarsvælu — og henti mjer út. Jeg var á nærfötunum, berfættur og her- höfðaður. Jón kom á eftir, nokk- urn veginn alklædddur. Við geng- um austur fyrir húsið. Þar fund- um við fósturdætur þeirra amt- mannshjónanna, Guðrúnu Hall og Kristínu, með hin yngri fóstur- börn Kristján Kristjánsson, síð- ar lækni á Seyðisfirði, og El- ínu, fóstursystur hans — þau voru þá bæði kornung, einkum Kristj- á.n, — í snjóskaflinum, og liafði yfirsængum verið vafið utan um börnin um leið og þau voru tekin upp úr rúmunum. Amtmannsfrúin var að reyna að komast út um gluggan. en gat það ekki, því hún var holdug kona og engin áhöld til að brjóta gluggakistuna. Við Jón rjeðumst þá til að hjálpa lienni og þangað til toguðum við af öllum kröftum, að hún komst óskemd út. En nú var amtmað- urinn eftir inni. Hann hafði ætl- að að ganga úr svefnherbergi sínu yfir í skrifstofu sína til að bjarga einhverjum skjölum, sem hann vissi um þar á borðinu, en vilst á leiðinni í reyknum. Var þá Jón Kristjánsson ekki lengi að ráðast inn um gluggann, var það síður en svo árennilegt, eins og nærri má geta, því bæði var hitinn mik- ili og reykjarsvælan afskapleg. Við biðum stundarkorn með önd- inda í htálsinum, og jeg var far- inn að halda, að hvorugur mundi út komast. En svo kom Jón með Christ jansson á örinum sjer; hafði hann fundið hann hniginn niður að gólfi og hálfmeðvitunarlaus- an. Má nærri geta/að allir urðu glaðir, þegar þeir komust út í skaflinn líka. En þá mintumst við þess að einn maður var eftir inni enn. Það var Sigurður nokkur Bjarnason, sem lengi hafði Arerið hjá þeim hjónum, vitfirringur frá því er hann var barn, en vana- lega þægur og eftirlátur, nú kom- inn um fertugt. Á kvöldin sat hann oft hjá mjer, þegar jeg var háttaður, og raulaði vísur sínar, þangað til jeg var kominn í fasta svefn; það hafði hann einnig gert. kvöldinu áður en þetta vildi til. Tók okkur nú öll eins sárt t.il hans og þó hann hefði verið ein- hver merkasti maður einkum þau Slúlka frá MftlVru vúlliiin, er þessi mynd nefnd, eða „En PÍKe fra Mööru- vallis". P'rummyndin er vktnslitamynd eftir F. C. Lund, gefin út í safni af þjóÖbúninKamyndum árin 1854—61. Höf- uöfatið, skuplan, meö vænf? úr pappa og; ljerefti utan yfir. (M. m. s. í.) Kirkj- an sem s£st í baksýn er sýnileKa bin sama o£ sú er ArnKrímur Gíslason teiknaöi.

x

Lesbók Morgunblaðsins

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Lesbók Morgunblaðsins
https://timarit.is/publication/288

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.