Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1932, Blaðsíða 18

406
LBSBÓK MORGTJNBLAÐSINS
4'
4
Sjóferð um jól
Eftir ELLERT SCIiRAM.
brúðhjónin sett á brúðarbekk og
pússuð saman. Svo voru þau leidd
til sæta sinna aftur. Þegar hjóna-
vígslu var lokið, gekk brúðurin út
á undan, og konur með henni, og
svo brúðgumi og karlar með hon-
um á eftir. Hvernig vígslunni var
hagað vissi hann ekki (Mack. 120
—121).
Sumstaðar hjer á landi hjelst
brúðargangurinn fram um 1870
og ef til vill lengur; gengu þá litl-
ar stúlkur í broddi fylkingar,tvær
og tvær saman, og svo stærri og
stærri eftir því sem lengra leið,
og síðast brúðurin. Leiddu hana
tvær konur. Svo kom brúðgumi
með tveim, er leiddu hann, og
karlmenn þar á eftir. í brúðkaupi
í Goðdölum í Skagafirði haustið
1872 var brúðargangurinn fall-
inn niður að því leyti, að engir
gengu á undan frá bæjardyrum
til kirkju. Tvenn hjón voru gefin
saman. Fyrst voru brúðirnar
leiddar til kirkju, og leiddu tvær
helstu konur af boðsfólkinu
hverja. Svo komu brúðgumarnir,
og leiddu tveir helstu bændur
hvern; svo kom presturinn og
síðan boðsfólkið. Hringt var í sí-
fellu á meðan gengið var. Mjer er
í minni hvað fólkið gekk hægt.
Brúðhjónin leiddust úr kirkjunni;
þau sátu á stólum meðan gefið
var saman.
4
4
Árið 1885 var jeg í vinnu-
mensku í Hákoti í Njarðvíkum.
Þaðan og frá öllum stærri heim-
ilum var þá gjört út 6 manna
far til róðra á haustvertíðinni,
venjulega með 7 mönnum á,
heimamönnum og tómthús-
mönnum, þeim sem næstir
bjuggu.
Þá var það daginn fyrir Þor-
láksmessu, eða rjettara aðfara-
nótt þess dags um kl. 2, að kall-
að var til róðurs. Veðri var svo
farið, að á var austan kaldi,
regn og svartamyrkur. Skyldi
róa með lóð út í Garðsjó eins og
venja var. Er á flot var komið
voru segl sett og siglt út með
landi, en er komið var vestar-
lega í Leirusjó, var orðið svo
hvasst að ekki þótti ráðlegt að
fara lengra, og var lóðin lögð
þar. En brátt var farið að draga
hana inn aftur, því svo jókst,
vindurinn mikið, að draga varð
fram í stafni og allir að andæfa
eftir megni. Á þennan hátt náð-
ist þó lóðin inn aftur, að mestu
fisklaus, og var þá enn ekki far-
ið að lýsa af degi. Var nú sett
eitthvað af seglum og skyldi
sigla heim, en er komið var móts
við Hólsberg sást ekkert til þess
sem þó vera átti, þótt dimt væri.
Var þá farið að efast um að rétt
væri haldið eða að vindurinn
væri enn af sömu átt. Voru nú
seglin feld og lagst við stjóra
eða botnkrækju, þar til birta
tók af degi, og sást þá, að vind-
urinn var af suðvestan og hafði
því verið siglt út og norður, eða
í þveröfuga átt við það, sem
vera átti og vorum við nú komn-
ir djúpt norðaustur af Garð-
skaga og stóð vindur af landi og
komið rok og mikil kvika. Voru
nú litlar líkur til að ná þar landi
og ekki álitlegt að hleypa til
Innnesja í slíku roki og dimm-
viðri. Var nú farið að þrábeita
upp til lands með litlum seglum
og róið undir til þess að halda á
sjer hita, og rjett fyrir myrkur
náðum við landi í Vörum í
Garði eftir að hafa verið jafn
mikið í sjó og á, um daginn.
þreyttir og slæptir og flestir
gegnvotir. Var okkur vel tekið,
eins og venjulegt var um sjó-
hrakta menn, okkur borið heitt
kaffi niður að sjó og boðið að
vera. Nú var farið að tala um
að ilt væri að geta ekki látið
vita heima að við hefðum þó
náð landi og því ákveðið að
senda einn heim þó ilt væri veðr
ið og gangfærið og þótti þá sjálf
sagt að senda mig, því jeg var
yngstur. Lagði jeg svo þegar af
stað, fór aðeins úr skinnbrók-
inni en ekki stakknum. Naum-
ást var þá stætt vegna veðurs
og gangfærið eftir því, en til
Keflavíkur komst jeg áður en
búðum var lokað.
Hefði þá komið sjer vel að
eiga nokkra aura, því svangur
var jeg og illa til reika, en því
var nú ekki að heilsa.
Samt gekk jeg inn í Duus-búð.
Þar var þá danskur búðarsveinn
er hafði verið 2 ár við verslun-
ina, og verður honum að orði
á venjulegri ,-,Dana íslensku“,
þegar hann sjer mig svona til
reika: ,,Já, já, kemur nú jóla-
sveinar“ og þóttist gera gys að
mjer. Eigi fjekk jeg þar annað,
enda stóð jeg þar lítið við og
heim komst jeg um kvöldið, og
man ekki til að jeg hafi í ann-
að sinn verið fegnari mat mín-
um. —
Ekki minnist jeg þess, að þetta
þætti neitt sjerlega umtalsvert
heima, enda voru margar sjó-
ferðir í þá daga þessu líkar, þó
þessi væri ein sú versta er jeg
fór í, vegna ábætisins að vera
sendur heim svo langan veg í
slíku veðri og gangfæri.