Lesbók Morgunblaðsins - 21.09.1941, Blaðsíða 4

316
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
ungaskifti í Noregi; Ingi kon-
urgur var andaður, en H.ákon
tekinn til konungs, 13 vetra
£amall. Þá var Skúli jarl, hálf-
bróðir Inga konungs samfeðra,
valdamestur maður í Noregi, en
íeri að því, að velta Hákoni
konungi úr völdum og setjast
sjálfur á konungsstól. Var þó
alt heilt að sjá með þeim höfð-
ingjum.
Snorri komst brátt í kærleika
við þá báða, konung og jarl,
cg gerðu þeir hann skutil-
svein sinn; var það all-mikill
sómi.
Litlu fyr en Snorri fór utan
hafði komið upp fjandskapur
milli Oddaverja og Björgvnjar-
manna, og urðu mannvíg á báða
bóga. Vorið, sem Snorri ætlaði
heim, var svo komið, að Norð-
j' enn höfðu ráðið herferð til Is-
lands af þeim sökum; voru til
ráðin skip og menn, hverjir fara
skyldu. „Snorri latti mjög ferð-
arinnar og kallaði það ráð, að
gera sjer að vinum hina bestu
menn á íslandi, og kallaðist
skjótt mega svo koma sínum
orðum, að mönnum mundi sýn-
ast að snúast til hlýðni við Nor-
egs höfðingja". Höfðu ýmsir
ráðunautar jarls áður reynt að
íirra vandræðum, og kom nú
svo við fortölur Snorra og ann-
ara, að hætt var við förina. En
konungur og jarl gerðu Snorra
lendan mann sinn, og skyldi
hann leita þess við íislendinga,
að þeir snerust til hlýðni við
konung. Gaf jarl honum skipið,
tv hann fór á, og 15 stórgjafir.
Þetta var sumarið 1220.
Nú kom Snorri úr konungs-
garði með meiri sæmdum en
nokkur annar íslendingur. —
Mun hann hafa talið sig hafa
firt þjóð sína miklum voða, en
enga þökk hlaut hann fyrir
það. Kendi hann mikils kulda af
Sunnlendinum, einkum Odda-
\erjum, sem töldu sig eiga kröfu
til bóta af Norðmönnum. Ekki
varð Snorra neitt ágengt með
málaleitun konungs, enda verð-
ur ekki sjeð, að hann hafi
nokkru sinni borið hana upp.
Brátt varð Snorri lögsögu
naður öðru sinni, sumarið 1222,
og hafði nú lögsögu 10 sumur.
Lagði hann enn kapp á að auka
ríki sitt. Nú Voru dætur hans
crðnar gj^afvaxta, og hugði
Snorri gott til að efla sig að
ruægðum. Ingibjörgu gifti hann
Gizuri Þorvaldssyni; þá var Giz-
ur 15 vetra. Þórdísi gifti hann
Þorvaldi Snorrasyni í Vatnsfirði.
Hallbera háfði skömmu áður
giftst Árna óreiðu Magnússyni;
þau skildu, og gifti Snorri Hall-
beru síðar Kolbeini unga. Gizur
skildi síðar við Ingibjörgu og
Xolbeinn við Hallberu. Hafði
Snorri því lítinn stuðning af
þessum tengdasonum sínum, en
hms vegar heppnaðist honum
að auðgast talsvert á skilnaði
ilallberu við menn sína. Mægð-
ii*nar við Þorvald leiddu til
fjandskapar við Sturlu Sig-
hvatsson. bróðurson Snorra; var
m
þá lokið samheldni SturlungÍT,
en þangað til höfðu þeir oftast
veitst að málum og eflt sig mjög
\ið það. En sundrungin leiddi
þá síðar til falls.
Um þessar mundir (1224)
gerði Snorri helmingafjelag við
Hallveigu Ormsdóttur, bróður-
dóttur Sæmundar í Odda, er þá
var féríkust kona á Islandi. Fór
hún til bús með honum, og áttu
þau börn saman, en ekkert
þeirra komst á legg. „Hafði
Snorri þá meira fé en engi ann-
arra á íslandi“.
LTm hálfan annan áratug sat
Snorri í sæmd sinni. Hann átti
margar deilur við aðra höfð-
ingja á þessum árum, sem of
langt yrði að rekja. Allar deilur
hans stefndu að því marki, ’að
auka auð hans og efla ríki
hans. Á yfirborðinu virtist allt
ganga honum í vil. Hann batst
niægðum og vináttuböndum við
ríkustu höfðingja landsins, rauf
þau aftur og gerði samband við
aðra, sem hann hafði deilt við
áður, og tefldi þeim þannig fram
hverjum gegn öðrum. Með þessu
móti hafði hann oftast sitt mál
fram, án þess að kæmi til harðra
átaka eða mannvíga, enda
skarst aldrei svo í odda, að
Snorri yrði annaðhvort að láta
hrökkva eða stökkva.
Haustið 1235 kom Sturla
Sighvatsson heim frá Noregi.
Kann hafði gengið suður og
fengið lausn allra sinna mála í
Rómaborg. Síðan dvaldi hann
vetrarlangt með Hákoni kon-
ungi, og réðst það með þeim, að
Srurla skyldi leggja stund á að
„koma einvaldi yfir landið, —
— — hann skyldi eigi með
manndrápum vinna landið, en
---------taka menn og senda
utan eður fá ríki þeiira með
öðru móti, ef hann mætti“.
Sturla sat um kyrt um veturinn,
en snemma næsta vor hófst
hann handa. Sneri hann -nú ó-
friði á hendur Snorra; þóttist
hann eiga við hann ærnar sak-