Lesbók Morgunblaðsins - 01.03.1942, Qupperneq 9

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
25
------------SMÁSAGA-----------
Æfisagan affurábak
Ungverskt kýmniskáld skoðar lífs mynd sína.
egar jeg var sjötugur komst
jeg að raun um, að konan
mín hafði haldið framhjá mjer
í 51 ár. Jeg gekk út á Margit-
brúna og stökk í ána. Það var hið
fegursta heljarstökk, sem sögur
fara af. Um leið setti jeg heims-
met í kafsundi. Því jeg var í ánni
í hálfan þriðja sólarhring.
★
Sankti Pjetur sat með kvik-
myndavjelina og Ijet æfisögu
mína renna yfir ljereftið. Þegar
jeg kom á vettvang var hann ein-
mitt kominn að því, er jeg varp-
aði mjer í Dóná.
Himnaríkisgestir þeir er við-
staddir voru sýninguna, skelli-
hlógu er þeir sáu minn skrítna
limaburð á mvndinni. Jeg reidd-
ist þessum viðtökum og þreif í
handlegginn á Pjetri gamla. Þá
fór filman í sundur.
Asni! hrópaði Pjetur. Hvernig
á jeg nú að ná myndinni af veggn-
um. Nú verð jeg að vinda hana
upp aftur á bak. Það verður sjón
að sjá þá mynd, eða hitt þó held-
ur. Reyndu að hypja þig þangað
sem þú varst í upphafi.
Og hann fór að láta myndina
renna afturábak.
★
Á næsta augnabliki þaut jeg
upp úr ánni, laopirnar á undan,
og upp á Margitbrúna. Jeg gekk
afturábak heim, fór afturábak
inn í íbúð mína á fyrstu hæð,
lokaði hurðinni er síðan opnaðist,
smokraði mjer gegnum forstof-
una og hlammaði mjer afturábak
í sófann.
Jeg hafði borðað miðdagsmat-
inn. Þjónn minn kom afturábak
inn úr dyrunum með kámuga
diskana. Jeg settist í stólinn, tók
eplakökuna út úr mjer með hníf
°% gaffli og ljet hana kyrfilega á
óiskinn. Jeg hnoðaði saman kjöt-
stykkjunum, sem höfðu revnst
vera hið mesta hnossgæti. Er jeg
hafði spænt súpuna út úr mier
ieit jeg á klukkuna. Hún var hálf-
eitt. Klukkan tólf átti jeg að vera
hjá tannlækni mínum. Jeg flýtti
mier afturábak út úr stofunni.
Vindilstúfurinn í munni mínum
varð lengri og lengri. Seinast
^veikti jeg í honum, og stakk
honum í vasa sinn.
Tíu árum seinna byrjaði hár
mitt að dökkna, og tennurnar
duttu smátt og smátt upp í mig.
Jeg misti eftirlaunin, og byrj-
aði síðan að vinna. Settist jeg nú
við skrifborðið, og skrifaði ait
upp aftur, frá síðustu til fyrstu
línu. Húsbændum mínum líkaði
prýðilega við mig. En seinna
þektu þeir mig ekki eins vel. Og
eftir 25 ára mikið púl og erfiðis-
muni, varð jeg gerður að lærlingi,
með litlum byrjunarlaunum. Nú
sat jeg í mestu fátækt með kon-
una, sem varð fallegri og fallegri
með hverju ári, og unni mjer
meira og meira.
★
Þá var jeg orðinn 25 ára, og
leiddi konuna fyrir föður hennar
og var bálskotinn í henni. I bloss-
andi ástarvímu varð hún mín, en
síðan varð jeg feimnari og feimn-
ari, greip í hönd henni, en hún
kipti hendinni að sjer. Loks sá
jeg hana í fyrsta sinn. Og síðan
aldrei oftar.
★
Jeg fjekk doktorsbrjef mitt, og
mín glöðu ungdómsár byrjuðu,
var ungur og hamingjusamur,
mjög námfús, en þekkingin fór
sífelt þverrandi. En jeg safnaði
kröftum og varð nú aftur 18 ára.
Jeg tók stúdentspróf, yfirskegg
mitt minkaði, jeg minkaði sjálfur
og fötin að sama skapi, og týndi
jeg nú óðum niður öllum lærdómi.
Þegar jeg var 14 ára fjekk jeg
slæma barnaveiki, og smitaðist að
lokum varð frískur. Eftir það
varð æfin mjög róleg, jeg fór að
babla, seinna gleymdi jeg alveg
að tala, og þegar jeg var orðinn
nægilega lítill, skreið jeg niður í
vögguna og gaf móður minni
brjóstamjólkina. Það sem gerðist
upp frá því, veit jeg ekki. Man
aðeins að jeg var í myrkri og ein-
hverjum þrengslum.
★
Þegar jeg kom aftur til Sankti
Pjeturs, þá var hann rjett að enda
við myndina. Hann brosti, njeri
sína heilögu lófa og sagði:
Þú þarna hefir lifað tvisvar. Og
hann sneri sjer til áhorfendanna
og benti þeim á mig. Hann þama,
sagði hann, hefir lifað tvisvar.
Með því að sjá lífið þannig á rang-
hverfunni, hefir hann skygnst
inn í dýpstu fylgsni tilverunnar.
Segðu okkur nú, sagði hann,
hvers þú hefir orðið vísari af því
að fara tvisvar þá leið, sem aðrir
dauðlegir fara ekki nema einu
sinni.
Jeg studdi fingurgóm hægri
handar sleikifingurs á nefbrodd-
inn og hugsaði mig um stundar-
korn:
— öll mín reynsla innifelst í
einni athugun. «
— Og hver er hún?, spurði
Pjetur.
— Að expressionistiskt kvæði
er jafn meiningarlaust hvort það
er lesið áfram eða afturábak.
F. Rasinthy.
(Lauslega þýtt).
Furðuleg kartafla
(einkennileg uppáfynding náttúr-
unnar).