Lesbók Morgunblaðsins - 13.01.1946, Blaðsíða 3

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
3
og einum manni, sem virðist stefna
að sjálfsforræði og nokkrum fram-
kvæmdum. Menn eins og Árni Dið-
riksson í Stakkagerði og Lárus
Jónsson, hreppstjóri, gerast frum-
kvöðlar að margskonar framkvæmd
um. Sjera Brynjóifur Jónsson, mik-
ill dugnaðar- og umbótamaður, kem
ur á fót allstóru bókasafni á þeirra
tíma mælikvarða. Jón Salómons-
son og Bjarni B. Magnússon, ásamt
fleiri góðum mönnum, hrinda af
stað Bátaábyrgðafjelagi Vest-
mannaeyja (stofnsett 1862), hið
nauðsynlegasta fyrirtæki, sem starf-
rækt er með miklum og góðum ár-
angri enn þann dag í dag. Og svo'
mætti lengi telja.
Aflamenn og æringjar.
ENGIN skyldi þó halda, að það,
sem kalla mætti fátæktar- og
niðurlægingartímabil eyjaskeggja,
hafi einungis borið svip spigspor-
andi Bryda og Thomsena og höfuð-
drjúpandi heimalninga.. Vantaði
’hvorki á rausn rtje höfingsskap, þar
sem því var við komið, og eru þeir
menn enn .á lífi, sem muna brúð-
kaupsveislur, sem í voru hátt á 2.
hundrað manns. Má geta nærri
að þar hefir verið glatt á hjalla,
enda meðal boðsgesta aflakóngar og
sigamenU og fjörugar stelpur, sem
gátu brugðið sjer í skinnbrók og
gert að afla feðra sinna að morgni.
og stigið dans, líkt og hirðdísir í
Danaveldi, þegar skyggja tók. —
Voru þá ekki ósjaldan sögur sagðat'
yfir glösunum og þá ekki altaf sem
sannastar. Kemur mjer þar helst
til hugar „Vellýgni Bjarni“, eða
hvað hami var nú kallaður, og ein
af þeim sögum, sem eftir honum
eru hafðar. Geri jeg ráð fyrir, að
íþróttamenn, og þá alveg sjerstak-
lega sú tegund þeirra, sem hefur
það sjer til gamans að stökkva yfir
eina sex til sjö metra af möl út í
sandkassa, þyki hún, ef ekki ótrú-
leg. að minnsta kosti furðuleg í
meira lagi. Sagan er í stuttu máli
þessi:
„Jeg var staddur úti í Bjarnarey
(Bjarni hefur orðið), þegar jeg
þurfti skyndilega að bregða mjer
heim. Enginn bátur var við hendina
og tók jeg því það til bragðs, að
stökkva úr eynni og yfir á Ileima-
ey. Tók jeg gríðarmikið tilhlaup og
þeytti mjer fram af bjargbrúninni
og til þess að hafast eitthvað að,
meðan jeg sveif þai’na yíir hafflet-
inum, tók jeg að sparka í þá lunda,
sem urðu á leið minni. — Langt var
stokkið, píltar, og erfitt var það,
en erfiðara var þó að finna þá 368
lunda, sem jeg drap, í stðVgrýttri
urðinni, eftir að yfir á Heimaey
var komið“.
Forustumenn og framfarir.
UPP úr aldamótunum fór vegur
Vesttnannaeyja mikið að batna. —
Vírðast framfarir allar hafa fylgt
þróun og aukningu vjelbátaútvegs-
•ins, enda gerðust Vestmannaeying-
ar þá þegar frumkvöðlar að mörgu
þp, sem laut að fiskveiðum og
hagnýtingu. fiskjarins. Fyrsta vjel-
frystihúsið á landinu rís upp, vjel-
smiðjur eru byggðar, síldveiðar
hafnar við Suðurland, fiskimjöls-
verksmiðju til hagnýtingar á fiski-
úrgangí er komið á fót, allumfangs-
mikill útflutningur á frosinni lúðu
er hafinn, byrjað er að vinna lýsi
í stóruni stíl, íbúðarhús, fiskhús og
höfn fá á sig myndarbrag. Og þeg-
ar Vestmannaeyingar árið 1911 ráð-
ast í að koma sjer í símasamband
við „Island og umheiminn“, er tala
eyjaskeggja, sem 1890 var aðeins
565 manns, orðin 1492. Á einum
tuttugu árum hefur tímabil kyr-
stöðunnar liðið undir lok og stór-
huga atvinnurekstur sjálfstæðra ein
staklinga tekið við. Telúr Einar
Sigurðsson í grein, er liann nefnir
„Örugg höfn“, að floti éýjabúa afli'
nú árlega fyrir sem svarar 6 þús-
und krónur á hvern íbúa. Mun sú
upphæð als nema allt að 10% af
heildarútflutningi landsmanna.
Alment er talið, að land haíi fyrst
verið numið í Vestmannaeyjum um
930. Saga eyjanna mun því álíka)
gömul og Alþingi okkar Islend-
inga. Þykir mjer þar vel farið, að
vörður frelsis okkar og landrjett-
inda og ein af máttastoðum þeim,
seni gert hafa okkur frelsi þetta
mögulegt, sjeu jafnaldrar.
SVEITIN
MÍN '
Sumarfagra sveitin mín,
sem jeg aldrei, aldrei gleymi.
Bernskuvina og vagga mín,
vil jeg altaf minnast þín,
altaf þar til ævin dvín
og jeg sofna burt úr heimi.
Sumarfagra sveitin mín,
sem jeg aldrei, aldrei glejrmi.
Fjöll þín tigin, fagurblá,
fönnum með í klettaskorum,
traust og helg með tigna brá
tún alblómgvuð horfa á.
Fyr þau vöktu frelsisþrá
og fjaðurmagn í sálum vorum.
Fjöll þín tigin fagurblá,
fönnum með í giljaskorum.
Fóstran kæra frið á brá
fagrar meður dalagrundir,
yndið fann jeg oft þjer hjá,
æskuvonir, traust og þrá.
Ellin nú mig oft vill þjá,
undir Mfs og svalar stundir.
Fóstran kæra fríð á ftrá
fagrar meður dalagrundir.
ÁGÚST SIGURÐSSON,
Múlakoti, Reykhólasveit. -