Lesbók Morgunblaðsins - 18.01.1948, Page 6

18
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
muni hafa af jörðinni. Svo segir
hann:
„Þessi tekjuáætlun bæjarstjórnar
virðist mjer vera byggð á tyllivonum
um gagn og gæði jarðarinnár, því að
bæjarstjórnin gerir ráð fyrir því að
hún fái helming hins boðna afgjalds
með því að leigja túnið og vera laus
við afgjald það, er hún hefur greitt
af Fossvogi nú um nokkur ár, og eins
með þvi að selja kjalfestu.
Jeg tel það mjög varhugavert af
bæjarstjórn að ætla að leggja svona
þung útgjöld á bæinn árlega, án þess
að vera viss um það að þurfa ekki að
íþyngja bæjarbúum með auknum
sköttum. Að vísu verður að játa að
það er til hagsmuna fyrir þá, sem
eiga hesta, ef bærinn fær eignina, en
þetta getur þó alls ekki rjettlætt það,
að auka skatta á öðrum, en það leiðir
af sjálfu sjer þegar útgjöld bæjarins
eru aukin.
Jeg lít því svo á, að þetta mál falli
undir ákvæði 24. gr. í reglugerð um
bæjarmálefni Reykjavíkur, því að það
geti haft afleiðingar er miklu varða
um langan aldur í bæjarmálefnum og
megi því ekki samþykkjast nema á
borgarafundi.
En þar sem umsókn þessi er svo
seint komin fram, þá veldur það allf
of löngum drætti að kalla fyrst saman
borgarafund — enda álít jeg að hann
mundi fella málið — og senda síðan
úrlsitin til ráðuneytisins, auk þess,
sem þá er hætt við að maður missi af
því hagkvæma tilboði, sern þegar er
komið fram. Jeg held því fast við ti!
lögur mínar í brjefi mínu til ráðu-
neytisins hinn 13. þ. m.“.
24. GREIN REGLUGERÐAR
Hinn 27. nóv. 1846 var sett reglu-
gefð um stjórn bæjarmálefna í Reykja
vík, og var þessi reglugerð grundvall-
arlög fyrir bæinn fram til 1872. Með
24. greininni, sem Trampe vitnar í,
var bæjarstjórn svo að segja svipt öllu
athafnaírelsi. Hún mátti ekki ráðast í
neitt, sem hafði meira en 20—30 rík-
isdala útgjöld í för með sjer, nema því
að eins að borgarafundur samþykti.
og þó var tilskilið samþykki stiptamt-
manns, kansellí (dómsmálaráðuneytið
kom í þess stað 1849) og jafnvel kon-
ungs.
Það fór nú svo samt að þessu sinni,
að stjórnin hundsaði tillögur Trampe
og fyrir skipaði að nýtt uppboð skyldi
fara fram á eigninni 18. des. 1856.
Var svo fyrir mælt, að eignin skvldi
seljast í þáverandi ástandi án nokkurs
álags.
BÆNUM BANNAÐ AÐ BJÓÐA
í EIGNINA
Þegar það frjettist að Laugarni.s
skyldi boðið upp að nýu, tók bæjar-
stjórn málið fyrir og var þar áhugi
fyrir því að bjóða nú í eignina fyrir
bæjarins hönd. Eftir ósk bæjarstjórn-
ar skrifaði Vilhjálmur Finsen, bæjar-
fógeti, brjef til stiptamtamanns og
spurðist fyrir um það, hvort nokkuð
væri því til fyrirstöðu, að bæjarstjórn
ljeti bjóða í eignina fyrir sína hönd
upp á væntanlegt samþykki yfirvald-
anna og ef hún væri fær um að greiða
það, sem greiða bæri. Hafði bæjar-
stjórn þá hugsað sjer að bjóða 6000
rd. í eignina og höfðu ýmsir af efna-
mönnum bæjarins boðist til að lána
henni þann þriðjung kaupverðsins,
sem greiða átti út í hönd.
Þessu brjefi svaraði stiptamtmaður
ekki fyr en 16. des., eða tveimur dög-
um fyrir uppboðið. Getur hann þess
þar, að hann hafi sent tilboð bæjar-
stjórnarinnar frá 11. ágúst til dóms-
málaráðuneytisins, og ráðuneytið hafi
ekki tilkynnt sjer að það leyfi að bær-
inn kaupi þessa eign, en slíkt leyfi sje
alveg nauðsynlegt, því að ekki kvaðst
hann hafa farið dult með það við
ráðuneytið, að hann sje á móti því að
bærinn kaupi eignina. Og vegna þessa
geti hann ekki leyft bæjarstjórn að
bjóða í hana.
Uppboðið fór svo fram án trumbu-
sláttar, sem þó var þá siður. —- Hinn
danski uppboðsráðandi, Baumann
u ®
Vilhjálmur Finsen
sýslumaður, las upp skilmálana á
dönsku, en engin þýðing þeirra var
birt á íslensku. Allmikill mannfiöldi
var við, en enginn bauð neitt nema
Jón Pjetursson, yfirdómari. Hann
bauð 4000 rd., en þegar enginn bauð
þar yfir og uppboðshaldari skýrði frá
því að svo lágt boð yrði ekki sam-
þykkt, hækkaði Jón boð sitt í 5000 rd.
og var honum þá slegin eignin fyrir
það verð.
BÆJARBUAR HEFJAST HANDA
Þessi úrslit vöktu afar mikla óá-
nægju meðal bæjarbúa. Segir „Þjóð-
ólfur“ að „allur þorri hinna merkari
og vitrari bæjarbúa . . . hafi af fullri
sannfæringu álitið það sannarlegt vel-
ferðarmál fyrir Reykjavík að eignast
Laugarnes". Sárnaði mönnum það
sjerstaklega að hið danska vald skyldi
banna bæjarstjórn að bjóða í eignina.
Risu nú upp ellefu bæjarbúar og skrif-
uðu stiptamtmanni brjef sama dag-
inn, sem uppboðið hafði farið fram.
Buðust þeir þar til þess að kaupa
Laugarneseignina fyrir 5500 rd., en
heimtuðu nýtt uppboð ella, ef þetta
boð yrði ekki samþykkt.
„Þeir grundvölluðu að sögn þetta
eftirboð sitt með fram á því, að amt-
ið hefði ástæðulaust og með maktar-
orðum einum meinað bæjarstjórninni