Lesbók Morgunblaðsins - 14.03.1948, Qupperneq 13

LESBOK MORGUNBLAÐSINS
453
„Demanta? Hvað ætlarðu að gera
við demanta?“ spurði prestur.
„Jeg vil verða óstjómlega auðugur."
„Jæja, farðu þá og hafðu upp á
demöntunum. Það er ekki um anna'3
að gera. Leitaðu þangað til þú finnur
þá, og þá áttu þá.“
„En jeg veit ekki hvar jeg á að
leita."
„Ef þú finnur á, sem rennur á hvít-
um sandi milli hárra fjalla, þá eru
demantar þar í sandinum.“
„Jeg fer að leita,“ sagði Ali Kafed.
Svo seldi hann búgarð sinn, bað ná-
granna sinn fyrir fjölskyldu sína, og
lagði svo á stað að leita demanta.
Hann byrjaði leitina þegar og helt svo
áfram vestur í Palestínu og til Evrópu.
Að lokum hafði hann eytt hverjum
eyri. Hann gekk í tötrum og sjúkur
af hungri. Hann var þá í Barcelona og
hann stóð þar á ströndinni er flóðið
kom inn um Njörvasund. Og þá fleygði
hann sjer í sjóinn örvilnaður og sökk
þar og hefur ekki skotið upp síðan.
Maðurinn, sem keypti jarðeign Ali
Hafed, fór einu sinni með úlfalda sinn
út að læk í garðinum til þess að
brynna honum. Á meðan úlfaldinn var
að drekka, sá hann eitthvað glitra á
lækjarbotninum. Hann seildist eftir
því. Þetta var svartur steinn en með
auga, sem glóði í öllum litum regn-
bogans. Hann fór með steininn inn og
lagði hann upp á hyllu og gleymdi ho.i
um þar.
Nú er það nokkru seinna, að þarna
bar aftur að garði gamla prestinn,
sem hafði heimsótt Ali Hafed. Um
leið og hann kom inn úr dyrunum
mætti honum geisli frá arinhvllunni
Prestur rauk þangað og hrópaði:
„Hjer er þá demant. Er Ali Hafed
kominn heim?“
„Ónei,“ sagði bóndinn. „Ali Hafed
hefur ekki komið aftur og þetta er
ekki demant. Það er ekki annað en
steinn, sem jeg fann hjerna í lækn-
um“.
„Jeg þekki demanta," sagði prestur.
„Og jeg fullvissa þig um það, að þetta
er demant“.
Svo ruku þeir báðir út að læknum
og fóru að grafa með höndunum í
mjúkan sandinn í lækjarfarveginum.
Og hvernig fór! Þarna fundu þeir
fleiri demanta og stærri en þann
fyrsta.
„Þannig uppgötvaðist demantanám-
an hjá Colconda", sagði fylgdarmaður
minn, „merkilegasta demantanáman :
sögu mannkynsins, merkilegii en
Kimberleynáman. Iieðan ðru frægustu
demantarnir svo sem Kohinoor og Or-
loff, sem er stærsti demant í heimi
og er í kórónu Rússakeisara.
Ef Ali Hafed hefði haldið kyrru
fyrir heima og leitað að demöntum
þar, hefði hann haft fullar hendur
þeirra, í stað þess að lenda í sulti og
volæði og fremja seinast sjálfsmorð.
Hvar sem grafið var í landi hans,
fundust gimsteinar, sem nú prýða
kórónur konunga“.
Þegar Arabinn minn hafði dregið
þessa ályktun af sögunni, þóttist jeg
skilja hvers vegna hann segði hana
aðeins bestu vinum sínum. Hann gaf
þannig í skyn það sem hann vildi ekki
segja með bcrum orðum, „að hann
þekti ungan mann, sem væri að flækj-
ast í Mesopotamíu, en honum væri nær
að vera heima hjá sjer í Ameríku.“
Jeg ljet ekki á neinu bera að jeg skild'
þetta, en jeg sagði, að saga hans minti
mig á aðra sögu, og hún er þannig:
—o—
ÞAÐ var einu sinni bóndi, sem átti bú •
garð í Kaliforníu. Honum barst það
til eyrna, að gull hefði fundist syðst
í Kaliforníu. Hann seldi því Sutter
herforingja jörð sína og lagði á stað
suður á bóginn. Þetta var 1847.
Hann kom aldrei aftur. En Sutter
kom sjer upp vatnsmyllu og notaði
læk, sem rann um landareignina. —
Nokkrum dögum seinna kom lítil dótt
ir hans heim með lúkurnar fullar af
sandi, sem hún hafði tekið úr læknum.
Hún gerði sjer það til gamans að láta
sandinn renna í gegn um greipar sjer,
og var að leika sjer að þessu fyric
framan arininn. Gestur, sem þar var
staddur, sá þá glitra í sandinum í
fyrstu gullkomin, sem fundust í Kaii
forníu. Bóndinn, sem seldi jörðina,
fór að leita að gulli. Hann hefði getað
fengið nóg af því heima hjá sjer. —
Þrjátíu og átta miljónir dollara í gulii
hafa verið grafnar upp vr jörðinni
hans. —
En þó er bctri sagan, rem gerðist *
Fennsylvar.íu. — Bóndi nckkur þar
ákvaö að selja jörðina sína. En fyrst
vildi hann þó tryggja sjer atvinnu hjá
bróður sínum, sem stundaði olíuvinslu
í Kanada, en þar fundust fyrstu stein-
olíunámurnar í Ameríku. Bóndi skrif-
aði bróCur sínum, en fekk þetta svar-
„Jeg get ekki ráðið þig í vinnu, vegna
þess að þú þekkir ekkert til olíu-
vinslu“.
„Þá er best að jeg afli mjer upplýs-
inga,“ sagði bóndi og svo settist hann
við. Hann byrjaði á byrjuninni, öðr-
um degi sköpunarverksins, þegar guð
hafði þakið jörðina gróðri. Þessi gróð-
ur fell og safnaðist í hauga og varð
að kolum. Hann las og las um það,
hvernig þetta gerðist og hvernig stein
olía myndaðist jafnharðan í jarðlögun
um. Hann kynti sjer hvernig á því
stóð, að olían leitaði upp á yfirborðið,
og hvernig væri hægt að dæla henni
hvernig hún var á litinn og bragðið og
hvernig hægt væri að hreinsa hana.
Svo skrifaði hann bróður sínum: „Nú
hef jeg aflað mjer allrar þekkingar,
sem hægt er, viðvíkjandi olíu.“
Bróðir hans svaraði: „Það er ágætt.
Komdu“.
Og bóndinn seldi búgarð sinn fyrir
833 dollara.
Eitt af fyrstu verkum nýja eigand-
ans var að fá góðan brynningarstað
fyrir nautgripi sína. Hann komst þá
að raun um, að fyrri bóndinn hafði
fyrir mörgum árum stíflað dálítið dý,
sem var við bæjarlækinn og veitt af-
renslinu úr því annað', vegna þess að
það var svo vond lykt af því, að eng-
in skepna vildi drekka úr læknum