Lesbók Morgunblaðsins - 05.02.1950, Blaðsíða 14

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
r 74
\ klefa, sem ekki var stærri en svo
sem hálfur annar metri á hvern
veg, steinsteyptur í hólf og gólf og
gluggalaus.
Hurðin skall á hæla mjer og jeg
sat í kolsvarta myrkri.
LENGI stóð jeg í sömu sporum
svo utan við mig að jeg vissi hvorki
í þenna heim nje annan. Svo sett-
ist jeg á bekk og starði út í myrkr-
i ið....
Eftir eilífðartíma sá jeg svolitla
' glætu inn um skráargatið. Nóttin
var liðin. Hjá mjer vaknaði von
um það, að jeg mundi bráðum
losna. Þeir höfðu enga minstu á-
stæðu til þess að halda mjer í fang-
elsi. Og jeg var sannfærður um það
að skipstjóri minn mundi snúa sjer
til sænska konsúlsins og þeim
mundi takast að fá mig leystan úr
prísundinni.
Svo leið og beið — óratími að
mjer fanst. Jeg lá á skráargatinu og
var milli vonar og ótta. Svo sá jeg
hvar lögregluþjónn kom. Hann
opnaði hurðina og birtan varð svo
sterk að mjer sortnaði fyrir augum.
Hann kom með kartöflusúpu í
emaljeraðri krús og rjetti mjer. En
jeg bandaði við því, jeg hafði enga
matarlyst.
Þá lokuðust dyrnar aftur og jeg
var enn í myrkri. Tíminn dragn-
aðist áfram, hver stundin var eins
og eilífð. Jeg reyndi að herða upp
hugann við að hugsa um eitthvað
skemtilegt, sem fydr mig hafði
komið, en altaf rak að því sama
— umhugsuninni um konuna og
börnin, og þá i'ekk jeg kökk i háls-
inn af örvæntingu.
Alt í einu var eins og eldingu
lysti niður. Jeg heyrði málróm
skipstjóra míns. Jeg rauk að skrá-
argatinu. Jú, þarna sá jeg hann
koma, og vonin blossaði upp í mjer.
Hann gekk rjett fram hjá dyrun-
um, 4n þe?s að haía hugmyr.d um
að jeg var þar ixuu. Jeg þóttist vita
að hann væri að fara á fund fang-
elsisstjórnarinnar. Nú var alt í
lagi....
Eftir svo sem hálfa klukkustund
kom hann aftur. Hann nálgaðist
dyrnar. Nú kemur frelsið.... Jeg
skaif af taugaæsingi. En hver
skyldi trúa því.... skipstjórinn
minn gekk rakleitt fram hjá dyr-
unum. Jeg ætlaði að kalla, en kom
ekki upp neinu hljóði. Fótatak hans
fjarlægðist....
UNDIR kvöldið komu hermenn að
sækja mig. Þeir voru fimm saman.
Þeir tóku mig og annan fanga og
fóru út með okkur.
Það varð einkennileg ganga. Jeg
fekk ekki að ganga á gangstjett-
inni, heldur varð jeg að ganga í
göturæsinu. Þannig var haldið í
gegnum borgina og allir gláptu á
okkur.
Við komum á járnbrautarstöð og
vorum settir í lest, sem var á aust-
urleið. Við fórum í gegnum Zappot
og síðan í gegnum Gdansk (Dan-
zig) og þá fór mjer nú ekki að
lítast á blikuna. En á næstu stöð,
Wrceezsz, yfirgáfum við lestina, og
þar var farið með mig inn í fang-
elsiskjallara, þar sem sex Pólverjar
voru fyrir. Um kvöldið heimtaði
varðmaður af okkur buxur og skó,
og fleygði í okkur fjórum teppa-
ræflum. Það var örðugt reiknings-
dæmi hvernig sjö menn áttu að
sofa við fjóra tepparæfla, og jeg
reyndi ekki að leysa það. Alla nótt-
ina sat jeg hríðskjálfandi og kvíði
og vonleysi voru að gera út af við
mig.
Kvöldið eftir var farið með mig
upp á loft. Þar sátu þeir þá Holm-
kvist skipstjóri og Winberg konsúll
í Gdynia.
Það varð fagnafundur. Jeg grát-
bað skipstjórann að skilja mig ekki
cftir.
— Þu þarft ekki aó vera hrædd-
ur, sagði hann. Það verður alt gert
til að hjálpa þjer. Við siglum á
morgun og þá vona jeg að þú verðir
með.
DAGINN eftir var farið með mig í
jeppa til ráðhússins í Gdansk. Það
var farið með mig eins og stór-
glæpamann, og við yfirheyrsluna,
sem þar var haldin, skildist mjer
að jeg ætti ekki neinnar miskunn-
ar að vænta. Mjer var sagt að dóm-
ur mundi upp kveðinn yfir mjer
nokkrum dögum seinna. Jeg var
ákærður fyrir það að hafa ógnað
og misþyrmt liðsforingja, sem var
að vinna skylduverk. Og refsingin
gat orðið nokkurra ára fangelsi.
Nú var farið með mig í eitt fang-
elsið enn. Það er enginn skortur á
fangelsum í Póllandi. Þarna var
jeg settur í eins manns klefa. Þar
var kolniðamyrkur og jeg var að
hugsa um hve bjart og yndislegt
væri heima. Og svo var jeg að
hugsa um skipið mitt — það var
nú að leggja á stað og skildi mig
eftir. Jeg gat ekki tára bundist.
En fangavörðurinn var vingjarn-
legur. Hann Ijet mig fá þrjú teppi,
og nú gat jeg að lokum sofnað.
TVEIMUR dögum seinna var jeg
vakinn snemma. Það átti að yfir-
heyra mig í Gdynia. Undir umsjón
nokkurra lögregluþjóna var jeg
leiddur út og yfir brunarústir í
Gdansk til bílastöðvar.
Svo hófust rjettarhöldin gegn
mjer. Jeg bað um að fá túlk frá
sænska konsúlnum, en því var
harðlega neitað.
Ákærandi las upp langt kæru-
skjal og það fór hrollur um mig í
hvert skifti sem hann hækkaði róm
inn og lagði áherslu á eitthvað.
Ótti og áhyggjur gagntóku mig.
Heldu þeir að jeg væri njósnari
eða skemdarverkamaður? Ef svo
var, þá var mjer dauðúui vís....
Svo var alt legið upp í sænskn þyó
íngu. Jeg var dæmdur í mánaðar-