Lesbók Morgunblaðsins - 19.11.1950, Side 12

r 544 ^
vestrænum háttum. Brúðurin var
í skínandi fallegum silkiklæðnaði,
hárauðu pilsi og grænni treyu með
rauðum og gulum böndum á hin-
um víðu ermum. Hún hafði makað
sig í andlitsdufti svo að hún sýnd-
ist hvít. Hárið var olíuborið og
gljáandi og á höfði hafði hún marg-
hta kórónu, en niður úr henni
hengu langt niður á bak festar úr
gimsteinum. Aldrei stökk henni
bros allan tímann. Brúðguminn var
í vestrænum jakkafötum. Að vígslu
afstaðinni hvarf brúðurin og sást
ekki framar. En vúð settumst að
veislu með brúðgumanum og voru
þar aðeins karlmenn.
Það er gamall siður, sem enn er
haldið í heiðri, að brúðguminn
dvelst fyrstu þrjár næturnar eftir
brnðkaupið á heimili tengdafor-
elda sinna. Að því loknu fara ungu
hjónin heim til foreldra hans.
Enginn telst maður fyr en hann
er giftur. Piparsveinar eru ekki
taldir menn, þótt þeir verði sjötug-
ir, og enginn tekur neitt mark á
þeim. Það er metnaðarmál allra að
eignast sem flest börn, helst drengi,
svo að altaf sje til afkomendur að
dýrka forfeðurna. En þetta getur
valdið vandræðum. Jeg þekki vel
mentaðan mann í Seul. P’oreldrar
hans neyddu hann til að kvongast
þegar hann var 19 ára, af því að
hann var einbirni. Þegar hann var
22 ára hafði hann fyrir konu og
tveimur börnum að sjá, en auk þess
hofðu sest upp hjá honum foreldr-
ar háns, afi og amma og langafi
og hann varð að sjá fyrir þeim öll-
um. Hann var opinber starfsmaður
og launin hrukku hvergi nærri. —
Hann varð því smám saman að
selja ættargripi sína fyrir fæði og
fötum.
I > . ••
KÓREUBUAR eru sönghneigðir og
syngja hnkið. Söngvar þeirra draga
nokkúrn dám aí kínverskum söngv
-uns, en eru mýkri og þýðari. Þjóð-
LESBÓK MORGUNBLAÐSfNS
dansar eru þar margbrotnir og ekki
gott að skilja þá.
Þjóðhátið þeirra er 15. agúst og
er þá mikið um að vera, inikið sung
-ið og dansað. Fáni þeirra er ein-
kennilegur. Það er knöttur í hvít-
um feldi og er honum skift þannig,
að það er eins og tvær kommur sje
feldar saman, önnur rauð, hin blá.
Þetta kalla þeir „tae guk“ og er það
tákn andstæðnanna „yang“ og
„yin“, eða karls og konu, himins
og jarðar, elds og vatns, sumars og
veturs, uppbyggingar og niðurrifs.
í öllum hornum fánans eru breið
stryk, ýmist heil eða brotin. Þau
eru einnig tákn andstæðna og jafn-
vægis. í vinstra horni að ofan eru
þrjú heil stryk og tákna himininn.
Gegnt því í neðra horni til hægri
eru þrjú brotin stryk, og þau tákna
jörðina. í efra horni til hægri eru
tvö heil stryk og brotið stryk í
miðju, og táknar það eld. í neðra
horni til vinstri eru tvö brotin
stryk með heilu stryki í miðju og
þau tákna vatn. Auk þess hafa
þessi tákn ýmsar aðrar merkingar
og eru af sumum talin sameining-
artákn Kóreu.
ÞEGAR það varð kunnugt að jeg
væri að fara frá Kóreu, flyktust
menn um mig og vildu kaupa bíl-
inn minn. Þeir buðu mjer alt að
2500 dollurum fyrir hann. Jeg hafði
keypt hann af amerískum hðsfor-
ingja fyrir 680 dollara. Jeg sagði
öllum að jeg mætti ekki selja bíl-
inn öðrum en Bandaríkjamanni og
fyrir sama verð og jeg hefði keypt
liann. Þeir sögðu að jeg gæti sagt
að bílnum hefði verið stolið af
mjer. Jeg sagði þá að kaupandinn
ætti það á hættu að honum yrði
kastað í fangelsi þegar bíllinn fynd
-ist.
Engin hætta, var mjer sagt, áður
en þjer farið frá Kóreu cr bíllinn
komum norður fynr 38. breiddai-
baug. .
Jeg neitaði samt og þegar jeg
sagði kunningja mínum frá þessu
sagði hann mjer að á hernáms-
svæði Rússa væri slíkir bílar seldir
fyrir 5000 dollara. Það væri alvana-
legt að bílar hyrfu, og ef lögreglan
næði ekki i þá, væri það segin saga
að þeir væri komnir norður fyrir
járntjaldið.
4/ ^ ^ ^
GUÐBRANDUR VIGFUSSON ritaði
einu sinni grein um stafsetningu og
sagði að þar lægi fernt til grundvallar:
1. uppruni, 2. framburður, 3. ritvenja,
4. fegurð.
Þessu svaraði Konráð prófessor Gísla
-son.
„Hjer er uppruninn settur fyrst.
Stendur heima! Til dæmis að taka,
þegar ferðamenn færa í letur þau mál.
sem áður eru órituð, þá skrifa þeir
ekki eftir framburðinum, sem þeir
heyra, heldur eftir uppruna, sem þeir
heyra ekki og vita ekkert um!! Og
þeir, sem fyrstir koma á rithætti á sínu
máli sjálfra og stofna þar stafsetn-
ingu, rita ekki eftir framburðinum,
sem þeir þekkja, heldur eftir uppruna,
sem þeir þekkja ekki!!.... Þar sem
vjer ritum nú y eða ý eða ey, þa rit-
uin vjer svo — ekki beinlínis sakir
uppruna, heldur eftir ritvenju forn-
manna. Hefðu fornmenn ekki ritað
fylla heldur filla, mundimi vjer einnig
rita filla (likt og Englendingar „to
fill“), þó sögnin sje dregin af full(r).
.... Þvi lengra, sem farið værj í þetta
mál, því meir mundi henni Ijetta af
þessari „dalalæðu“ eða „kerlingar-
vellu“ eða „gubbuþoku ‘ eða „völsa-
villu“, og flestum verða ljóst fyrir
augum, að það er ekki annað en „hje-
góminn einber" að setja uppruna sem
fyrstu undirstöðu stafsetningar." —
Þetta gæti alveg eins verið góð bend-
ing til þeirra manna nú á dögum, sem
hafa verið að fikta við að gera íslenska
staísetningu sem flóknasta og torveld
asta fyrir almenmng, emkum með þvf
að haaga i „,uppruna“.