Lesbók Morgunblaðsins - 03.12.1950, Blaðsíða 6

570
LESBÓÍC MORGUNBLAÐSLNS
er þá ástæSunnar að leita?
Vjer þekkjum aðeins eina orsök
til krabbameins, eina orsök, sem
er alment viðurkend: sífeld erting.
Maður, sem reykir pípu, heldur
henni oftast milli tannanna á sama
hátt og þess vegna mæðir hún á
vissum bletti á vörunum. Af því
getur komið krabbamein. Sá, sem
hefur þann ávana að reykja ofan
í sig, á það á hættu að fá krabba-
mein í lungun.
Menn hafa gert tilraunir á dýr-
um með ertingu, og þau hafa feng-
ið krabbamein. Með því að bera á
bau tjöru hvað eftir annað, veldur
hún ertingu, sem að lokum snýst
upp í krabbamein. Og það eru til
um 400 efni, sem valda samskonar
ertingu.
Þá er ein staðhæfing, sem menn
halda fast í, að krabbamein sje arf-
gengt. En það er engin hæfa í því.
Hitt er annað mál, að í sumum ætt-
um virðist krabbamein tíðara en í
öðrum. — Á tilraunadýrum geta
menn sjeð með vissu fvrirfram.
hver þeirra muni fá krabbamein,
og hvar það muni koma fram. En
þetta hefur ekki tekist þegar menn
eiga í hlut, enda er það mörgum
sinnum örðugra.
En ef krabbamein er algengt í
ætt þinni, þá ættirðu að láta lækni
skoða þig vandlega á hverju ári.
Og ef þú ert kona, þá ættirðu að
láta skoða þig með 6 mánaða milli-
bili og helst að láta gegnumlýs.i
big, enda þótt þú kennir þjer eink-
is meins. Þetta á þó aðallega við
konur sem komnar eru yfir fertugt.
Það eru miklar líkur til þess, að
menn veikist ekki af krabbameini,
ef þess hefur aldrei orðið vart í
ættinni. Þó er ekki að trevsta á
bað.
Margir ætla að krabbamein 3je
smitandi. En þeir ætti að vita, að
.■yjúkdómur, sem ekki stafar af sýkl-
um, getur ekki verið smitandi. Sá,
scm hjúkrar krabbaveiktun manni,
þarf ekki að óttast að hann smitist.
Þess vegna nota læknar og hjúkr-
unarfólk aldrei neinar varúðar-
reglur, þegar um krabbameins-
sjúklinga er að ræða. Það veit að
krabbamein er ekki smitandi. En
alt hreinlæti verður þó að við hafa,
og þar er aldrei of varlega farið.
Það er einnig misskilningur að
krabbamein sje nokkurs konar elli •
sjúkdómur. — Menn geta fengið
krabbamein á öllum aldri. Prófess-
>r Czerny, sem kendi við háskól-
ann í Heidelberg fyrir 50 árum, var
vanur að segja við nemendur sína:
, Ellin»varnar því ekki að memi
geri heimskupör, og æskan varnar
því ekki að menn fái krabbamein.'*
Þó vúrðist svo sem mönnum sje
hættast við krabba um fertugt. En
rjett er að hugsa ekkert um ald
urmn, heldur láta lækni skoða sig
altuf með'vissu millibili. Árið 1942
herma opinberar skýrslur að 473
börn innan 4 ára hafi veikst af
krabbameini í Bandaríkjunum. Og
river veit hve mörg hafa veikst án
þess að læknar fengi neina vit-
neskju um það? Sama árið veiktust
þai 3579 unglingar innan tvítugs.
Heyrst hafa raddir um það að
mismunur sje á krabbameini hjá
kórlum og konum. Það á sjer eng-
an stað. Smásjárrannsóknir hafa
leitt það í ljós. En á hinn bóginn
kjma fram alls konar krabbamein,
bæði hjá konum og körlum.
Skottulæknar halda því fram að
hægt sje að lækna krabbamein með
innspýtingum og áburði. — Slík
læknislyf gegn krabbameini þekkj-
ast ekki. En menn þekkja þrjár að-
ferðir til að lækna krabba. Fyrst
og fremst er það hnífur skurðlækn-
isins. Svo eru Röntgengeislar og
radíum. En þeir geislar eru vara-
samir. Röntgengeislar hafa meira
að segja orðið til að espa krabba-
mein í risth,
Er krabbamein ólæknandi? Nei.
Það er hægt að lækna krabbamein,
ef það er tekið nógu tímanlega.
Það er þess vegna nauðsynlegt að
allir viti af hverju krabbamein staf
-ar og hvernig það byrjar. Von um
fullan bata er því meiri sem fyr
verður meinsins vart. Bestu örygg-
isráðstafanir gegn því eru að láta
lækni skoða sig sem oftast, og svo
heilbrigt líferni.
MERKILEG TÍÐINDI
ÞETTA segir nú þessi læknir. En
síðan hafa gerst stórmerk tíðindi
í Milano, því að annar læknir þar
hefur sýnt, að krabbamein getur
verið smitandi.
Þetta er kvenlæknir og heitir
Ciara Ponti. Hún er af pólskum
ættum og stundaði upphaflega nám
í Póllandi. Vakti hún þegar athygli
á sjer vegna ástundunar og frá-
bærra hæfileika. Síðan stundaði
hún nám við háskólann í Vínar-
borg, las þar sálfræði, bókmentir,
heimspeki og þjóðrjettarfræði, en
sneri sjer seinast að læknisfræði.
Skömmu fyrir stríðið fluttist hún
til Milano og lagði nú alt kapp á
að kynna sjer krabbamein, rann-
saka það og reyna að finna lækn-
ingu á því. Nú þykist hún hafa
fundið örugga lækningu við því,
og í trausti þess hefur hún sýkt
sjáLfa sig af krabbameini. Og hún
gerði það á þann hátt, er aðrir
lænkar töldu, að ekki væri hugs-
anlegt. Kona, með krabbamein í
brjósti, lá fyrir dauðanum á spítala.
Cíara Ponti vakti sjer blóð á hand-
>egg og brjósti og lagði sárin við
hið vanbæna krabbamein. Tíu dög-
um seinna fóru krabbameinsein-
kenni að koma í Ijós, bæði á hand-
legg og brjósti, en þá var kven-
sjúklingurinn dáinn. Þetta var 7.
ágúst í sumar, en 26 júlí hafði
Ponti sýkt sig af krabbameininu.
Frá þessu er sagt í austurrísku
blaði hinn 25. október s.l. Og þar
segir að Ponti hafi síðan fylgst af
miklum áhuga með krabbameim