Lesbók Morgunblaðsins - 14.10.1951, Side 14
466
LESBÓK M0RGUNBLAÐSIN3
lands frá Java, en teið hafði verið
raektað' í Kína. Um mörg ár voru
HoUendingar svo einir um að flytja
te til Evrópu, enda voru þeir þá
mesta siglingaþjóð heimsins. Það
var því eðlilegt að tedrykkja yrði
fyrst algeng þar í landL Fólki þótti
þessi drykkur góður og það var al-
ment áhtið að hann væri margra
mannlegra meina bót.
í Englandi náði te ekki jafn fljótt
hylli almennings eins og í Hol-
landi. Heldri menn drukku það að
vúai af því að það þótti fínt Um
þær mundir voru mörg kaffihús
þar í landi og höfðu náð miklum
\ónsældum. En árið 1657 byrjaði
einn kaffihúseigandi, Thomas
Barraway, að auglýsa að hjá sjer
fengist líka te, og það læknaði.s\ro
að segja allar meinsemdir manna.
Um sömu mundir hófst tedrykkja
við ensku hirðina og hafði drotning
Karls II. konungs flutt þann sið
þangað. Hún var portúgölsk, en í
Portúgal var tedrykkja þá orðin
aimenn.
Tenotkun fór óðfluga í vöxt s\ro
að þar kom að eftirspum að te varð
meiri en framboðið. Þá var það að
Austur-India fjelagið fór að flytja
te í heilum skipsförmum frá Amoy
í Kína til Englands. Þegar svo var
komið lækkaði verðið undir eins,
svo að nú kostaði pundið ekki
nema 3 Sterlingspund, en hafði áð-
ur verið selt á 15. Sterlingspund. Að
visu var verðið hátt enn, en þrátt
fyrir það varð te nú þjóðdrykkur
Englendinga.
Landnemamir, sem fluttust vest-
ur um haf, höfðu vanist tedrykkju
og þeir fluttu þann sið með sjer.
En það hafði rrúklar og ófyrirsjá-
anlegar afleiðingar. Bretar | lögðu
geisiháan toll á te og varð af því
mikil óánægja, sem að lokum leiddi
til þess að Bandaríkin sögðu skilið
ríð England og gerðust sjálfstætt
riki.
Áríð 1823 \Ur fcfrfskur hbríhöfð-
Niiiuiuiiiiuiiiiiiiiiiuiuiiiiiiuiiiuuiiiiiiiiiiiiimuiiiiiiuuuuuuii
s • Z
2 :
Aðeins draumui
f JEG hlákka til aS mig dreymi, |
I að leggjast út af, liggja rólegur |
I litla stund og vera svo alt i einu |
I kominn í annan heim á einhvern |
i íurðulegan hátt Flestir \Trðast |
= ekki líta á drauma sem þátt úr i
| Kfi sinu. Þeir halda vist að þeir I
1 sje álika leiður óvani og hnerrar |
i eða geyspar. Þetta fæ jeg aldrei |
| skilið. Draumlíf mitt er máske =
| ekki jafn þýðingarmikið og vöku i
| lifið, en fyrir mig sjalfan er það |
| þýðingannikið.. Það er eins og að =
| minsta kosti tveimur aukaheim- |
i um sje bætt við þenran heim og |
i eldhraðar samgöngur m.’Ui þeirra |
i ,á hverju augnahliki íra miðnætii i
I til morguns. — DraumTífið hefur |
| einnig aðra þýðingu. Þar koma |
i hinir dauðu íram og þeir ecu |
| brosandi pg skrafhreyfir. For- i
} tíðin er þar, stundum öU í mol- |
i um, cn stundum deginum Ijós- |
Í ari. Ef tál \ill er íranvtiðin þar |
Í lika.
i Draumlífinu fylgja oft yíir- |
I náttúrleg vandræði; maður er að |
| láta niður í ferðatöskur en getur [
| það ekki, og það er ekki hægt að i
i ná í járnbrautarlest; þykkur i
i myrkviður er alt í einu kominn i
| fyrir baðherbergisdyrnar og dag- |
f stofan er orðin að leikhússvölum. i
| Svo koma í draumi stundir ör- i
| væntingar og skelfingar, heimur, i
| sem er miklu verri en sá, er vjer i
\ lifutn í. En þetla annað lif hef- i
i ur lika sinar björtu hliðar, fögn- i
i uð og gleði, og einstaka sinnunt i
i ólýsanlega hrifningu og sterka |
i birtu, eins og það væri svipleift- i
i ur annarar tilveru, sem vjer fá- i
i um aldrei sjeð í vöku. Hvort sem |
i draumarnir eru fáfengilegir oða |
i . xnerkilegir, hræðilegir eða fagn- |
i aðarríkir, þá eru þeir reynsiu i
i viðbót, annað viðhorf lífsins, og i
i nijer virðist að vjer sjeum aldrei |
| nógu þakklátir fyrir þá.
| Aðeins draumur’ Hvcrs vegna f
f aðeins? Draumurinn var veru- i
i legur, þú lifðir hanti.
J. 13. PrlesUey. f
•UIUMIUIUIIIUaMlliamilMIIIUIIIIIIlUIIIHIHIUIIIIUNMHIMMHIIIIIII
ingi, Hobert Bruce aö naíni, send-
ur austur í Assarxt, sem er hjerað
nyrst og.austast í Indlandi, og þar
íann hanrt vilU LejurL Það varð
hl bess.að oaeuu íócu.aó hugsa um
að hægt mandi að xækta te í Ind-
landL Tilraunir voru gerðar og te
þreifst þar ágæta vel. Og nú er svo
komið að te er ræktað á 88.000
ekrum í IndlandL Þaðan var svo
tejurtin flutt til Ceylon, Java og
Sumatra, og alls staðar þreifst hún.
Um aldamótin seinustu var flutt
út te frá þessum stöðum fyrir þús-
undir Sterlingspunaa. Seinna var
tejurtin svo flutt til bresku Austur-
Afríku, og þar þrífst hún líka vel.
Með þessu hefur orðið mikil
breyting á teversluninni. Kina, sem
áður sat eitt að henni, er nú ekki
lengur fremsta telandið. Árið 1939
framleiddu Indland, Ceylon, Aust-
ur-Indíur og breska Austur-Afríka
85% af þ\i te, 6em flutt var landa
milli. Fra Kína kom aðeins tíundi
hlutinn af því, og hitt frá Japan og
Formosa. Þessi mikla framleiðslu-
aukning hefur orðið til þess að
verð á te hefur íarið ört lækkandi
og er te nú, næst vatni, ódýrasti
drykkur og almennasti drykkur
víðsvegar um heim. Talið er að
rúmlega 400.000 miljónir tebolla sje
druknir á hverju ári í heiminum.
W ®
Molar
Warren Austin, scm var fulllrúi
Bandaríkjanna hjá Sameinuðu þjóðun •
um 3 948, skoraði á Araba og Gyðinga
að „jufna dcilur sínar i sönnum kristi-
legum bróðuranda.“
—oOtv—
tjallinn á heiminum er sá, að heiinsk-
ingjarnir eru handvissir um að þeir
haíi rjett fyrir sjer, en gáfumennirnir
cru altaf hlaðnir efasemdum. (Bertrand
Kusscll).
—oOo—
Húsbóndastaðan cr eins og hver
önnur staða. Alt gejigur vel ef þjer
líkar vel við þann sem ræður. —
(The Saturduy Evcning Fost).
—oOo—
Jafnaðarmenskan, eins og hún er nú
rekin í Englandi, er samkepjoi, án gagns,
Wáning án vojjar,, stj-jð.án sigurs og
liagfræði áu gratjdvallar.
(Sun'day Times).