Lesbók Morgunblaðsins - 19.04.1953, Síða 10

216
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
% M i.m,
neina tilraun til þess. Finnland
nægir mér nú.
Savoloks er í enn ríkara mæli
1000 vatna land en Tavastland,
hæðirnar hærri, svo að nálgast
f jöll. Víða hggja hæðirnar þétt hlið
við hhð og vita allar í sömu átt,
frá norðvestri til suðausturs. Þegar
litið er yfir landið er engu líkara
en það hafi verið rist risaplógi. Á
milli hárra hæða blikar á vötn
með ótal oddum, töngum og nesj-
um, en smáeyum og hólmum er um
þau stráð. Hér hlýtur að vera dá-
Samlega fagurt á sumrin. Það er
það þrátt fyrir veturinn, sem fer
nú sinni köldu hönd um landið,
og blæs hrímgum anda á vötnin
mörgu.
Ekki er Savoloks frjósamt fvlki,
jarðvegurinn er grýttur og malar-
borinn, og búskapur þar í minni
blóma en víðast hvar annars staðar
í landinu. — Jarðyrkjuverkfærin
sums staðar úrelt, nota sumir
bændur enn hrísherfi við akra-
vinnsluna. Bæirnir standa víðast
uppi á hæðum, með nokkru milli-
bili. í Savoloks hefur myndazt nýr
kúastofn, austfinnski stofninn. —
Kýmar eru því nær allar rauð-
skjöldóttar og kollóttar, og eru þær
frægar fyrir feita mjólk. Rjómabú
eru víða, og selja bændur rjóm-
ann, en gefa undanrennuna svín-
um. — Víða er mikið fossafl í
Savoloks, sem nytjað hefur verið.
Kunnastur er Imatrafossinn. Frá
Imatrastöðinni er leitt rafmagn út
um allt Finnland. En þó mun þess
skammt að bíða, að Finnar verði
að leita til Lapplands, ef fullnægja
á rafmagnsþörfinni.
Lestin nemur staðar í Perikkala.
Þar er nýtt veitingahús, rekið sam-
an af trjábolum og stendur í rjóðri
einu skammt frá landamærunum.
Viðdvölin er svo skömm, að ég er
ekki búinn úr bollanum, þegar
lestarstjórinn kemur að vitja um
mig.
Savoloksarnir eru á margan
máta ólíkir nágrönnum sínum og
frær.dum Tavöstunum. Þeir eru
miklu glaðværari og léttlyndari en
þeir, en tæpast eins traustir að
skapgerð. Þeir kunna feiknin öll af
sögum, einkum gamansögum, og
hafa yndi af því að segja þær. —
Manna snarorðastir eru þeir og
kunna vel að koma fyrir sig orði.
Þeim er létt um að læra vísur,
syngja oft, og hafa gaman af dansi.
Þeir eru sílesandi, einnig þegar þeir
eru á ferðalagi, og á heimilum
þeirra eru víða furðustór bókasöfn.
Úr hópi Savolaksanna er komið
margt skálda og hstamanna Finna.
.Þá hafa þeir yndi af hestum og
þreyta oft kappakstur sín á milli,
og eru drjúgir af gæðingum sínum.
Klukkan er hálf eitt um nóttina,
þegai komið er til Savonlinna. —
Lestin á að haida áfram. En lestar-
stjórinn tekur töskur mínar og skil-
ur ekki við mig fyrr en ég er kom-
inn í góðs manns hendur. Juhani
Auvinen, sem fróðastur er allra
manna um Savonlinna að fornu og
nýu, fylgir mér til Hotelh Tott, þar
sem ég á að búa. Ég geng þegar til
náða og verð hvíhnni feginn eftir
langt ferðalag, og sofna þegar
draumlausum svefni.
í SAVONLINNA
Að afloknum hádegiswrði á
hótelinu daginn eftir með stjórn
Pohjola-Norden, Auvinen o. fl. er
farið í ferðalag. Við erum fjögur
saman, auk bílstjóra, og er förinni
heitið til Punka-Harju, sem kall-
aður hefur verið „Kóróna Finn-
lands“ vegna einstæðrar náttúru-
fegurðar. Ó, að nú væri sól og
sumar, en ekki kuldi og fjúk öðru
hvoru! — Landleiðin til Punka-
Harju er alllöng, því að taka verð-
ur oft stóran sveig fyrir vötn og
vikur. Á leiðinni er staðnæmzt í
htlu þorpi og skoðuð gömul timb-
urkirkja, sem minnir að fátækt til
á miðlungs íslenzka sveitakirkju.
Sóknarpresturinn er geðþekkur
ungur maður, fölleitur og fátæk-
lega klæddur.
Punka-Harju er sjö kílómetra
langur, örmjór, brattur ás milli
vatna. Áður en honum er náð, er
ekið yfir stóra járnbrautarbrú, og
er ásinn því eya. Punka-Harju
þýðir svíwahryggsás. Horju á
finnsku = ás. Lögun ássins minnir
á svínshrygg. Eftir honum endi-
löngum, þar sem hæst er, liggur
járnbrautarspor og mjór vegur. —
Stór og tíguleg tré krýna ásinn.
Sagt er að verkfræðingurinn, sem
mældi fyrir veginum hafi grátið,
þegar honum varð hugsað til þess
að fella yrði trén á sjálfri ásbrún-
inni. Punka-Horju er nú friðaður
reitur. Af ásnum blasa við vötn,
hólmar og skógiklæddar hæðir, svo
langt sem augað eygir, en ekki er
það langt nú þar eð töluverð mugga
er á. — Við höfum skamma dvöl,
því að veður er að versna- — Á
bakaleiðinni komum við í Hótel
Finnlandía, sem er skammt frá
brúnni. Það er stórt og glæsilegt
hótel. Er þar jafnan fullt gesta á
sumrum, en nú má segja, að allt
sé autt og tómt.
Skammt frá hótelinu nemum við
staðar við brjóstmynd Runebergs
skálds. — Því er hún sett niður
hér? spyr ég. Það er af því, að hér
orti hann 5. júlí, sem er eitt af
kunnari kvæðum hans í Fándrik
Stál. (Það hefur ekki verið þýtt á
íslenzku).
Samkvæmt ferðaáætlun stóð
til að skoða stærstu timburkirkju
heims, sem er á þessum slóðum,
þótt kynlegt sé. Hún er frá fyrra
hluta 19. aldar, og tekur sex þús-
und manns. Úr því gat þó ekki
orðið, þar eð okkar beið verður
á herragarði einum í grenndinni,
en við orðin á eftir áætlun. Var
það sá eini, er ég gisti á ferð minni
um Finnland. Voru viðtökur allar