Lesbók Morgunblaðsins - 01.11.1953, Blaðsíða 23

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
645
Erflljóð
Það var á þeim árnm þegar ég lærði kverið
mér þótti ýmislegt skrítið í veröldinni,
en gíeypti þó allt, bæði guðsorðið, fiskinn og smérið
sem gráðugur ungi orminn hjá mömmu sinnl.
Ég man áð það gerði mig hálfvegis hissa og feiminn
að heyra um greyin, sem átti að mala í kvörnum.
Þó bætti það úr að hinir sem umbættu heiminn
á himninum seinna urðu að fallegum stjörnum.
' . / i
Mér datt þetta í hug þegar dauðinn hcimsótti Stalinn,
sá dyggðugi foringi átti svo marga kosti:
tíann hafði’ ekki aðeins sent hundruð bófa í valinn
en hungraður orðið að snæða af geitarosti.
Ég minntist á allt sem ég lærði þær langrökkur-stundir,
er liðsafli kappanna miklu byrjaði að stríða,
því þeir, sem hjuggu svo hausarnir fuku um grundir,
í hélheimi þurftu engum sköpum að kvíða.
Og ættfylgjan gamla, öfundin, byrjaði að hóa,
— því auðvitað bíður fjandinn hjá sínum kvörnum —
en ég var að sjálfsögðu samþykkur honum Jóa,
að svona maður ætti heima hjá stjörnum.
Þvi komi það fyrir að sumir syndarar þreytist
á svndlausum mönnum — þeir ættu að muna eftir liinu:
Ef hengingum fækkar og heimslánið örlítið breytist
það happ er frá nýrri stjörnu í sólkerfinu.
STJÁNI STJÁNASON.
Strútarækt
UPP ÚR aldamótunum voru strúts-
fjaðrir í miklum metum meðal tízku-
kvenna. Þá þótti það sjálfsagt að hatt-
arnir væri skreyttir með strútsfjöðr-
um. Og vegna þess að eftirspurn að
þessari Vöru var afar mikil, fóru
menn að rækta strúta eins og hver
önnur húsdýr. Frægastir voru strúta-
garðarnir í Oudtshoorn í Höfðaný-
lendu í Afríku, og Oudtshoorn var þá
þekkt hérað um allan heim. !Nú er
þetta breytt. Tizkuherrarnir í París
hættu að skreyta kvenhattana með
strútsfjöðrum. Markaðurinn fell á
svipstundu og margir strútseigendur
töpuðu stórfé. Samt heldur strútarækt-
in áfram í Oudtshoorn, en nú styðjast
bændur ekki eingöngu við hana, held-
ur hafa þeir ýmis önnur húsdýr sam-
tímis.
Annars má geta þess, að strúturinn
gefur meira af sér heldur en fjaðrir
og skrautfjaðrirnar eru ekki nema á
karlfuglunum. Kvenfuglarnir eru grá-
ir, en fjaðrirnar af þeim eru notaðar
í sófla. Kjötið af strútum er vel ætt,
þótt það þyki nokkuð stfembið. Úr
hinum stóru tánöglum þeirra eru gerð-
ir ýmsir gripir. Og eggin eru búsílag.
Úr einu strútseggi er hægt að gera
eggjaköku handa 18—24 manns. Þau
eru betri og næringarríkari heldur en
hænuegg. Úr haminum á fuglunum
eru gerðar handtöskur og fínir skór.
Oudtshoorn er fremur hrjóstugt
hérað, en þar eru miklar víðáttur og
er það talið til kosta, því að þá geta
strútarnir hreyft sig og hlaupið eftir
vild. Þeir eru mjög fráir á fæti og
fljótir í ferðum, þótt þeim sé flugs-
ins varnað, og geta farið 50 km á
klukkustund þar sem slétt er. Nú eru
það um 200 bændur í þessu héraði
sem hafa tamda strúta og samánlagt
telur strútahjörðin um 25 þúsundir
fugla.
Strútarnir eru hálf leiðinlegar
skepnur og geðvondir. Þeir slá eins
og hestar, þegar þeir eru reiðir, og
greiða engin smáræðis högg, því sagt
er að þeir hafi rifið menn á hol með
hinum miklu og sterku tánöglum sín-
um. Það er vandfarið með þá og van-
höld mikil. Ungarnir eru ákaflega við-
kvæmir og drepast unnvörpum og
einnig verða 'mikil vanhöld á fullorðh-
um fuglum því að þeim hættir til að
eta allskonar óæti og fótbrjóta sig á
hlaupum, ef þeir stíga ofan í ein-
hverja gjótu.
Ekki eru þeir kynþroska fyr en
þriggja og fjögurra ára gamlir, en
byrja þá að verpa og verpa mörgum
eggjum. Útungunartíminn er sex vik-
ur og skiftast hjónin á um að liggja á
eggjunum, svo það er ekki rétt, sem
sagt hefir verið að strútar liggi aldrei
á eggjum heldur láti sólina hafa fyrir
að unga þeim út. Ungarnir eru geymd-
ir í sérstökum kvíum og jafnaldrar
hafðir saman, því að annars mundu
stærri ungarnir gera út af við þá
minni.
Þegar tími er til þess kominn að
reita hinar dýrmætu fjaðrir af kárl-
fuglunum, eru þeir teyindir á hálsin-
um inn í kvíar, þar sem þeir eru í
sjálfheldu. En gæta veirður þess, að
taka ekki fast á hálsinum, því að
hann er ákaflega vei'kur og getur
hæglega hrokkið úr liði. Oft er poki
settur yfir hausihn á strútunum með-
an verið er að taka fjaðrirnar. Þeir
finna að vísu ekkert til þegar fjaðr-
irnar eru teknar, sé það gert á réttum
tíma, og segja strútabændur að það
sé ekkert sárara en að láta klippa sig.
Strútarnir eru rólegir þegar þeir sjá
ekki, og virðist það benda til að rétt
sé það sem sagt er, að þeir haldi að
aðrir sjái sig ekki ef þeir sjá ekkert
sjálfir.
Japanar eru ekki farnir að skilja
lýðræði enn. Einn þeirra sagði:
— Það er ekkert gagn í lýðræði og
kosningarétti, úr því að svo gétur farið
að sá maður falli, sem þú kýst.