Lesbók Morgunblaðsins - 21.02.1954, Page 4
104
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Veiðiflotinn kemur út á móti sildinni eftir tilvísan G. O. Sars
síldveiðar á þessum slóðum allt ár-
ið, en annarra þjóða skip hætta
venjulega veiðum þarna í septem-
ber og október.
Þessari ferð lauk 17. desember er
skipið kom til Álesund og til Berg-
en daginn eftir. Fóru þá allir heim
til sín og skipinu ,.lokað“, bví í
næstu ferð átti skipið ekki að fara
fyr en eftir áramót.
Það virtist nú auglióst að síldin
sem var við Færeyar, hefði um tvo
„vegi“ að velja. Tvær „kaldar tung-
ur“, önnur í austur en hin suð-aust-
ur, voru frá þessu svæði, og þótti
líklegt að síldin legði leið sína eftir
þeim, annars vegar til Noregs, en
sú sem færi syrði leiðina, til Shet-
landseya og Skotlands.
Síldin kemur!
Hinn 4. janúar var farið frá Berv-
en. Að bescu sinm voru tveir gestir
um borð, bard^rbkur fiskifræðing-
ur, N. Scattervoed að nafni og ég.
Tvo fvrst') d^gana var legið í vari
fyrir sunnan Álesund vegna veðurs,
en síðan var haldið vestur á bóginn
og farin sama leið og í fvrri fe*-ð-
unum. Stórar og smáar síldartorfur
fundust nú á svæðinu frá 2. gr.
austurlengdar vestur að 6. gráðu,
en lengra vestur var ekki farið. 14.
janúar fundust sí’dartorfur 40 sjóm.
út af Svinöv og voru þær á hraðri
ferð til lands. Sem dæmi um kosti
veiðisjárinnar má geta þess, að dag-
inn áður fundust 26 torfur með
henni á hálftíma beinni siglingu,
en aðeins tvær þeirra komu fram á
dýptarmælinum.
Veiðiskipin voru nú óðum að bú-
ast til veiða, því nær daglega var
tilkynnt um ferðir og árangur G. O.
Sars. Sérstaklega var mikið um að
vera í Álesund og þar um slóðir,
því þar er síldinni aðallega landað
og flest veiðiskipanna þaðan.
„Silfrið“ flutt á land
Laugardaginn 16. janúar fyrir
hádegi fann G. O. Sars fyrstu síld-
artorfurnar á miðunum, 13 sjóm.
út af Svinöy. Nokkur skip voru þá
komin á miðin og kl. 13.30 hófst
síldarvertíðin, með því að fyrsta
skipið kastaði nót sinni. — Skipin
dreif nú að úr öllum áttum, og á
miðnætti höfðu aflazt um 35 þús.
hektólítrar af síld. Mörg skipanna
urðu að fá aðstoð an»iarra skipa, því
þau réðu ekki við „stór köst“ vegna
sjógangs. Það eru samningar um,
að hjálparskip fái 8% af aflanum,
en 40% af þeim afla er það „háfar“
sjálft úr nót þess skips er kastaði,
ef það er orðið full hlaðið.
Norðmennirnir hafa aðra aðferð
við veiðarnar en við erum vanir
hér heima, vegna þess að síldin
veður ekki. Auk nótabátanna er lít-
ill bátur settur á sjóinn sem er með
battery knúnum dýptarmæli, en
með honum eru torfurnar kannað-
ar. Á þessum bát er nótabassinn við
annan mann, og stjórnar hann
„köstuninni“, eftir að hafa staðsett
sig yfir miðri torfunni. Að köstun
lokinni fara þeir út fyrir nótina og
um borð hvor í sinn nótarbát.
Fyrstu 3 dagana eftir að veiði
hófst, var G. O. Sars í námunda við
veiðisvæðið og leitaði frekar eftir
síld. Skipin voru hundruðum sam-
an að veiðum rétt utan við strönd-
ina og inni á fjörðum, og stöðugt
jókst tala þeirra, enda munu um
2000 skip stunda veiðarnar í vetur,
ýmist með herpinót eða reknetjum.
Strax 2. veiðidaginn fengu mörg
þeirra 4—5 tunnur í net. Fyrir 20
árum var aflinn á vetrarvertíðinni
um 2 millj. hektólítra, en á vertíð-
inni 1952, sem var metvertíð, var
aflinn 9,5 millj. hl., og ftú er búizt
við að aflinn geti orðið allt að 12
millj. hl. Vetrarvertíðinni lýkur 15.
febr. en þá byrjar vorvertíðin.
>«?■
Þriðjudaginn 19. jan. kom G. O.
Sars til Álesund, og fór ég þá af
skipinu. Samdægurs fór það áleiðis
til Shetlandseya, til að finna og
kanna magn síldarinnar sem fór
„suður fyrir“, en segja má að það
hafi verið búið að skila hinni síld-
inni af sér.
Ég vil að endingu þakka gest-
risni, góðan aðbúnað og fræðslu er
ég naut um borð í G. O. Sars. Síðan
ég kom heim hafa margir spurt mig
hvernig mér hafi líkað að vera með
Norðmönnum, og svar mitt er: —
Ágætlega, þeir eru heiðursmenn
þessir frændur okkar.
Skrifað 1. febr.
>——>