Lesbók Morgunblaðsins - 19.08.1956, Page 9

iiSBÓK M0RGUNBLAÐ3INS
l
nýa garð, en þó eru þangað komn-
ar tvær merkilegar dýrategundir
og geymdar þar í girðingum.
í annari girðingunni er hjörtur
og þrjár hindir af kínversku kyni,
sem nú er aldauða í heimalandi
sínu, þótt stórar hjarðir hafi verið
þ&r í fornöld. Franskur dýrafræð-
ingur og trúboði, sem lengi var í
Kína, Pére Armand David að nafni,
komst að því 1865, að stór hjörð
af þessum dýrum væri í veiðigarði
keisarans skammt frá Peking, en
þau voru þá hvergi til annars stað-
ar. Tókst honum að fá lifandi kálfa
og senda heim til Frakklands.
Höfðu náttúrufræðingar í Evrópu
þá ekki haft hugmynd um að þetta
hjartarkyn væri til og vakti send-
ingin mikla athygli, og til heiðurs
við sendandann var þessi dýrateg-
und kennd við hann og nefnd
Pére Davids-hjörtur, en á kín-
versku heitir hann mi-lu. Árið
1894 gerði mikið flóð í Peking og
braut það niður nokkurn hluta a£
múrnum umhveríis veiðigarð keis-
arans. Sluppu þá hirtirnir út og
voru síðan skotnir hvar sem þeir
hittust. Og árið 1921 var svo komið
að þeim var algerlega útrýmt í
Kína. En þá haíði hertogmn at'
Bedford í Englandi náð í nokkur
dýr af þessu kyni og hafði þau á
óðalssetri sínu í Woburn Abbey í
sunnanverðu Englandi. Þar hafa
þau tímgast svo vel, að kyninu er
bjargað frá því að verða aldauða.
Þaðan hafa svo nokkur dýr verið
send til Ástralíu og Bandaríkjanna,
og fáeinir dýragarðar í Evrópu
hafa fengið dýr þaðan, þar á meðal
Dýragarðurinn í Höfn.
í hinni girðingunni eru evrópskir
vísundar, sem nú eru orðnir sjald-
gæfir. Á8ur en fyrri heimsstyrj-
öldin hófst, var allmikil hjörð
villtra vísunda í Bialowies-skógin-
um í Póllandi, en í styrjöldinni var
barizt ákaft á þeim slóðum og fellu
þá alhr vísundarnir fyrir skothríð
herjanna. Sömu leið fóru nokkrir
vísundar, sem voru á veiðisvæði
keisarans suður í Karpatafjöll-
um; Var þá ekki annað. eftir af
þessu kyni en nokkrir vísundar í
dýragörðum og veiðigörðum. Því
var það, að árið 1923 var stofnað
alþjóðafélag í þeim tilgangi að
koma í veg fyrir að vísundurinn
yrði aldauða. Lá þó við sjálft að
svo færi í seinni heimsstyrjöldinni.
En síðan hefir dýrunum fjölgað
talsvert og dýragarðurinn í Varsjá
er verndarmiðstöð þeirra. Þaðan
hafa Danir fengið þessi dýr, eitt
naut og tvær kýr, og hafa þau
þegar eignazt afkvæmi.
Þegar gengið er um Dýragarðinn
hlýtur það að vekja sérstaka at-
hygli og undrun að sjá hér hlið vií
hlið heimskautadýr og önnur úr
frumskógum hitabeltisins. Það er
ef til vill ekkert undarlegt þótv
hægt sé að ala heimskautadýr í
svo norðlægu landi sem Danmörk
er, en hitt er merkilegt, að alls-
konar hitabeltisdýr skuli þróast
þar og jafnvel auka kyn sitt. Ber
slíkt vott um frábæra umhyggju
og kunnáttu manna í meðferð dýr*