Lesbók Morgunblaðsins - 18.11.1956, Blaðsíða 4

664
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
aldur fram; gafst mér ekki tæki-
færi til þess að sjá hann í reglu-
legum hamförum við árina. Þó skal
ég geta þess, að einu sinni í mínu
minni fékk Þorsteinn lánaða byttu
til þess að fara á í skotturóður (á
sunnudegi); skrapp hann á bytt-
unni þó nokkuð langt austur fyrir
eyna.
Veður var kyrrt og gott um
morguninn, og sást vel til hans þar
austur í flóanum. En þegar fram á
daginn kom, rýkur hann allt í einu
á með snarpa vestanhviðu, og urðu
þá margir hræddir um að karlinn
næði ekki landi. Aftur treystu
aðrir því, að hann myndi hafa
orku til þesr að berja, að minnsta
kosti á móti tveimur fullgildum
mönnum, ef hann nennti því á
annað borð. — Heyrði ég að nokkr-
ir stungu upp á því, að mannaður
væri út sexæringur eftir karlinum.
Varð þó ekkert af þeirri ráðagerð.
Sáu menn, að Þorsteini miðaði
furðanlega áfram á byttunni, og
var hann þá látinn eiga sig.
Er mér það vel minnisstætt, þeg-
ar Steini kom berjandi á byttunni,
og fóru þá nokkrir karlmenn ofan
á tanga til þess að taka á móti
karlinum og setja með honum.
Það voru ósköp að sjá útgang-
inn á Steina, þegar hann kom í
land. Var hann allur holdvotur frá
hvirfli til ilja og slorugur. Hann
hafði misst af sér hattræfilinn, þeg-
ar stormurinn kom; berar tæmar
stóðu fram úr skóræflunum, og var
allur útgangurinn á honum eftir
því. Byttan var hálffull af sjó o.
s. frv. Hann hafði lítið orðið var
og ekki dregið nema nokkur kóð.
■— En þó hafði Þorsteini áskotnast
happadráttur ekki svo lítill! Það
var fullorðin lúða, sem hann hafði í
skutnum. Skildu menn ekkert í því,
hvernig í fjandanum karlinn hefði
farið að því að innbyrða hana, ann-
ar eins klaufi; og brostu nú margir
að Steina. — Það lá vel á honum
yfir því, að fá lúðuna, og stamaði
hann svo mikið um tíma, þegar
hann var að segja frá viðureign
sinni við lúðuna, að maður varð að
bíða langan tíma eftir hverju orði.
Hann setti í lúðuna rétt áður en
stormurinn kom og þegar hann var
búinn að draga hana upp undir
borðið, hafði hún opinn kjaftinn,
og hafði hann þá ekki önnur ráð,
þar sem hann var ífærulaus, en að
fara upp í hana með vinstri hend-
ina og láta hana bíta utan um
handlegginn og svifti henni upp á
borðið. Sagðist hann þá hafa grip-
ið skorðu, sem í byttunni lá, eld-
snöggt með hægri hendinni, barið
hana í hausinn og dauðrotað hana
í einu höggi á borðstokknum.“
★
Það var altalað að Þorsteinn
Grímsson væri auk sinnar óskap-
legu leti allt í senn: hálfviti, erki-
klaufi og fáráðlingur. En róðrar-
íþrótt hans, þegar hann bjargaði
sjálfum sér og skipshöfninni, við-
ureign hans við lúðuna og saga sú,
er hér fer á eftir, sannar ið gagn-
stæða. Þorsteinn Grímsson var allt
annar maður en sá, er almanna-
rómurinn gaf til kynna, eða vildi
vera láta. Sagan er á þessa leið:
„Á síðustu árum Tryggva heitins
Gunnarssonar, þegar hann bjó á
Hallgilsstöðum í Fnjóskadal, var
Þorsteinn Grímsson hjá honum um
tíma til heimilisverka. Þorsteinn
var þá ungur og upp á sitt bezta.
En snemma tók þó að brydda á
óþægð í honum eftir sögn, og leti-
köstum, og kom hann sér þá stund-
um illa við hjúin á heimilinu.
Þá bar það einu sinni við að vetr-
arlagi, að nokkrir heldri menn, sem
kallaðir voru, þomu að Hallgils-
stöðum í heimsókn til Tryggva
Gunnarssonar. Þeir voru með
marga hesta, og varð að rýma til
fyrir þeim og moka miklu hrossa-
taði út úr hesthúsinu. Stakk
Tryggvi Gunnarsson þá upp á því,
að Þorsteini Grímssyni væri falið
það verk á hendur, og nefndi hann
það við ráðsmanninn. Tók hann því
illa og mælti: „Hvað ætli hann
gangi almennilega frá því verki,
hálfvitinn sá arna“, o. s. frv.
Talaði hann þetta þar úti á bæar-
blaðinu í nálægð Þorsteins og gest-
anna, sem komnir voru.
Gengdi Steini því engu, en brá
skjótt við, fékk sér sterka og mikla
reku, hljóp með hana út í hesthús
og rótaði þar út hrossataðinu með
svo miklum hamförum og krafti, að
piltunum blöskraði. — Lét þá ráðs-
maðurinn hann eiga sig og skifti
sér ekkert af honum meir.
Þegar Þorsteinn hafði mokað
húsið, brá hann sér heim og beina
leið inn í stofu til Tryggva Gunn-
arssonar, þar sem hann sat hjá
gestunum. Krafðist hann þess, að
Tryggvi færi með sér út í hesthús
að vörmu spori með alla gestina
sem votta að því, að hann væri nú
einn búinn að moka hesthúsið, og
það á mjög stuttum tíma. — Var
nú brosað að þessu og gerði
Tryggvi það honum til eftirlætis,
að ganga með honum út í hesthús-
ið og yfirlíta verkið, og allir gest-
imir. — Dáðist þá Tryggvi að því,
í viðurvist gestanna, hvað vel og
hreinlega væri frá þessu gengið, og
var líkast því að hesthúsið væri allt
saman strokið, haugurinn allur
borinn upp og klappaður utan með
rekunni. Létu gestirnir það í ljós,
- að þeir hefðu aldrei séð betur upp
borinn haug við hesthúsdyr.
Snýr Þorsteinn sér þá að
Tryggva Gunnarssyni og segir með
ofboðslegu stami: — „Jaaa-áááá —
enn-enn-enn-enn-enn — þeþeþeþ-
tatatata — he-he-he-ffffffði — ein-
ein-ein-ein-ginn-ginn-ginn — há-há
há-álf-álf-álf-viti — ggggggeeerrt!“
Átti þetta svo vel við Tryggva
að hann launaði Þorsteini þetta
handtak ríflega og var honum ætíð
innan handar eftir það“.