Lesbók Morgunblaðsins - 15.02.1959, Blaðsíða 7

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
71
Gömul kúsráb eru nytsöm
þorpi. Meðan drengirnir dveljast
þar, eiga þeir að læra fullkomna
hlýðni, og það eru elztu drengirnir
sem kenna þeim yngri. Einnig eru
þeir látnir vinna ýmis nauðsynja-
verk fyrir þorpið. Þeim er falin
varðveizla skurðgoðsins og bumb-
unnar, sem notuð er við öll hátíð-
leg tækifæri. En til þess að fá inn-
göngu í Dhumkaria, verða dreng-
irnir að brenna sig sjálfir á vinstra
handlegg með eldibrandi, að
minnsta kosti einu sinni. Það er
trú manna, að drengur sem deyr
áður en hann hefir brennt sig
þannig, muni ekki hljóta eilífa
sælu. Flestir ungir menn eru með
sex eða sjö brunaör á handlegg.
Engin ógift stúlka né ung móðir
má koma inn í félagsheimilið. Ef
einhver gerir það, er henni refsað
fyrir með því að annað eyrað er
skorið af henni. En banninu virð-
ist stranglega hlýtt, því að þar sést
engin afeyrð kona.
Annars umgangast piltar og
stúlkur sem jafningjar og giftar
konur hafa fullt jafnrétti við menn
sína.
Ef ungri stúlku lízt vel á pilt, þá
má hún láta það í ljós með því að
gefa honum svefndýnu, sem hún
hefir sjálf ofið. Pilturinn má hafna
gjöfinni. Venjulegast er þó stofnað
til hjónabands af foreldrum, en það
kemur fyrir, einkum nú á seinni
árum, að stúlkur rísa gegn boði
foreldra og neita að giftast þeim
manni, er þeir hafa valið henni.
Orason eru algerlega ómenntaðir
og kunna hvorki að lesa né skrifa.
Samt sem áður hefir þeim tekist
að lifa glaðværu lífi og tileinka sér
þá meginreglu, að breyta svo við
náungann, sem þeir óska að við sig
sé breytt. Hinar hámenntuðu þjóð-
iV gætu áreiðanlega lært margt af
þeim.
(Úr „Sunday Statesman“ í Kalkútta)
ÁÐUR en læknavísindin komu til
sögunnar, reyndu menn að bjarga
sér sjálfir þegar veikindi bar að
höndum. Voru þá notuð ýmis
grasalyf, sem reynslan hafði sýnt
að heppileg voru. En sú þekking
hefir nú á seinni árum verið kölluð
„kerlingabækur", „hégiljur“ og
skottulækningar, eða jafnvel ó-
virðulegri nöfnum.
En nú er rofa til um betri skiln-
ing í þessu efni. Bandaríkin hafa
árum saman gert sendimenn til
ýmissa frumstæðra þjóðflokka í
Ameríku til þess að reyna að kom-
ast að því hvernig þessir þjóð-
flokkar fara að því að búa til ýmis
ágæt meðul, og úr hvaða jurtum
þau eru unnin. Þetta reynist þó all-
erfitt, því að töframenn þessara
þjóðflokka liggja á þekkingu sinni
eins og ormar á gulli. Hún er
leyndarmál þeirra, arfur, sem
gengið hefir frá kyni til kyns og
aðeins fáum eiðsvörnum mönnum
er trúað fyrir. Það er ekki fyr en
sendimenn hafa dvalizt árum sam-
an með þjóðflokkunum, tekið upp
lifnaðarhætti þeirra og áunnið sér
traust þeirra, að nokkur von er til
þess að þeir komist að leyndar-
málunum. Þessi fræðsluleit hefir
því orðið seinvirkari en menn
höfðu búizt við í öndverðu.
Það var þó ekki aðeins meðal
frumstæðra þjóða að alinenningur
notaði grasalækningar. Þetta var
algengt um allan heim. Meðal
helztu menningarþjóða hefir * þó
list þessi að mestu lagzt niður og
gleymzt. En sú er bót í máli, að
ritaðar voru margar bækur um
grasalækningar, og nú eru lækna-
vísindin farin að kynna sér þær aí
alvöru, þótt þau höfnuðu þeim áð-
ur sem skottulækningum.
•♦•
Einn af þeim, sem gengið hefir
rækilega til verks á þess sviði, er
dr. E. H. Lucas, prófessor í grasa-
fræði við ríkisháskólann 1 Michi-
gan. Hann sagði nýlega:
„Þegar þess er gætt, að þeir sem
fengust við grasalækningar fyrr-
um urðu að þreifa sig áfram sjálf-
ir, höfðu ekkert samband sín á
milli, engin hjálpartæki né efna-
fræðislega þekkingu, og urðu ein-
göngu að notast við þær jurtir, er
greru í heimahögum þeirra, þá er
það hrein og bein ráðgáta hve mik-
illar þekkingar þeir höfðu aflað
sér“.
Hann hefir rannsakað 600 teg-
undir af jurtum, sem nefndar eru
í grasalækningabókum, og hefir
komizt að raun um að 9 af hverj-
um 10 eru gagnlegar við þeim
sjúkdómum, sem þær áttu að
lækna.
Meðal þessara jurta er ein, sem
kennd er við Jóhannes postula og
vex á víðavangi. Um hana segir i
grasalækningabókum, að meðal
skuli gert úr leggjum hennar, en
blóminu skuli fleygja, því að það
sé ónýtt. Nú hefir komið í ljós, að
í leggjum þessarar jurtar er efni,
sem drepur sóttkveikjur, en þetta
efni finnst ekki í blóminu. Og nú
er farið að vinna það á vísinda-
legan hátt úr jurtunum, og vænta
læknar sér mikils af því í fram-
tíðinni.
Þetta er aðeins eitt dæmi af
mörgum um það, hvernig gamlar
„kerlingabækur“ geta leiðbeint vís-
indum nútímans.