Lesbók Morgunblaðsins - 01.03.1959, Side 5
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
101
Vatnsveitan kom 1909 og urðu
menn henni fegnir. Sumum óx þó
í augum kostnaður við að koma
vatninu inn í húsin. Þó má vera að
það orð, sem fór af vatnsveitunum
úr Skálholtslind og Landakots-
brunni, og þeim þægindum er þeim
fylgdu, hafi nokkru ráðið um það
hve fúsir menn voru yfirleitt til
þess að taka við Gvendarbrunna-
vatninu.
lind var gerð fyrsta vatnsveita
Reykjavíkur í Iðnaðarmannahúsið
og hús við Lækjargötu.
Skömmu eftir að Landakotsspít-
ali var reistur (1902) var grafinn
heljar mikill brunnur í túninu aust
-an við hann, þar sem nú er Ægis-
gata. Þar fékkst ágætt vatn, og
svo mikið, að nokkur efstu húsin
við Stýrimannastíg fengu þaðan
vatnsleiðslu.
Vertíð er að hefjast. Skúturnar liggja tilbúnar í höfninni. Skútukarlar á leið
niður steinbryggjuna.
var minna um „atvinnu-vatnsbera“
hjá vatnsbólunum í Austurbænum
og Vesturbænum. Það voru varla
aðrir en hinir efnaðri borgarar, sem
gátu leyft sér þá bruðlunarsemi að
kaupa vatn af vatnsberunum, og
þessir efnuðu borgarar áttu flestir
heima í Miðbænum.
Sums staðar í holtunum komu
upp smálindir og voru settir í þær
bunustokkar, svo auðveldara væri
að ná í vatnið og það heldist hreint.
En í þurrkatíð á sumrin þornuðu
þessar lindir svo að vatnið seitlaði
aðeins í dropatali fram úr bunu-
stokknum. Komu þá konur með
kaffibolla og héldu þeim undir
lekann og helltu svo úr þeim í
fötu. Var þetta seintekinn matar-
afli, ekki síst þegar margar kon-
ur bar að sömu lindinni samtímis.
En þá settust þær niður og biðu
rólegar — og þá var margt skrafað!
Ein lind austan við læk brást þó
aldrei og alltaf var gott vatn í
henni. Það var Skálholtskotslind.
Hún var þar sem nú er garðurinn
fyrir norðan Miðbæarskólann, eitt-
hvað um það bil er nú stendur
myndin „Móðurást“. Úr þessari
Vetrarmynd af fjörunnl.
— o —
Útikamrar voru við langflest hús
í bænum, en í nýlegum húsum
höfðu þeir verið settir undir úti-
dyraþrep. Menn áttu sjálfir að sjá
um hreinsun kamranna og koma
frá sér öllu sorpi. Þeir, sem áttu
tún og garða, fluttu áburðinn þang-
að. Aðrir settu hann í hrúgur und-
ir hina mörgu grjótgarða, sem þá
voru í bænum, eða óku honum nið-
ur í fjöru. Ekki þótti þetta bæta
andrúmsloftið í bænum né útlit
hans* Það var ekki fyrr en árið
1911 að bærinn tók að sér salerna-
hreinsun. Voru þá gerðir til þess
stórir kassavagnar, sem hestum var
beitt fyrir. Þessir vagnar voru á
ferðinni um nætur og voru kallaðir
„súkkulaðivagnar". Gjaldskrá var
samin fyrir þetta og greiddu menn-