Lesbók Morgunblaðsins - 01.10.1961, Blaðsíða 10

480
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Flamingóaí eru
á f margir á eyunum.
Ef þeir missa *
flugrið og lenda á
má ganga að
^ ' þeim og taka þá
með höndunum
í sundunum gerðu fiskveiðar mjög
hættulegar, og svo var ekki hægt
að koma fiski á markað, vegna þess
hvað eyarnar eru afskekktar.
í seinni heimsstyrjöldinni lifnaði
heldur en ekki yfir eyunum, því að
þá gerðu Bandaríkin þar flugstöð
og flotastöð. Jarðýtur byltu land-
inu um og gerðu flugvöll og vegi,
Á annari ey var gerð safnþró mikil
fyrir vatn og var það flutt í sér-
stökum skipum til flugvallarins.
Hermannaskálar risu upp, kvik-
myndasýningar fóru fram og niður-
soðin og fryst matvæli voru höfð til
manneldis. Frú Roosvelt kom jafn
vel í heimsókn þangað.
Snemma á árinu 1920 fór stór
hónur Norðmanna til Galapagos að
nema þar land. Höfðu þeim verið
sagðar tröllasögur af landkostum
þar, mildri veðráttu og gnægð fiska
í sjónum. Þeim brá heldur ónota-
lega í brún þegar þeir komu þang-
að. Samt hófust þeir ótrauðir handa
og börðust eins og hetjur. En erfið-
leikarnir urðu þeim ofviða. Smám
saman flýðu þeir heim aftur, von-
sviknir og fátækari en áður að öllu
nema sorglegri reynslu. Handaverk
þeirra má þó enn sjá á Charles-ey,
þar sem þeir hafa skipulagt þorp
með mestu nákvæmni, og þar sem
enn standa tveir niðursuðuskálar.
Sumir landnemanna komust þó
aldrei heim aftur og eru þarna enn.
Skemmtiferðafólk, sem nokkrum
sinnum hefir lagt leið sína til ey-
anna, heimsótti þar tvær fjölskyld
ur fyrir rúmu ári og segja svo frá
því:
— Við komum til Chatham-eyar
og þá vildi kona mín endilega heim
sækja vinkonu sína Karin Cobos.
Karin kom hingað með foreldrum
sínum 1920, þegar stóri hópurinn
kom þangað. En þegar aðrir flýðu
heim, urðu foreldrar hennar eftir.
Karin er nú gift manni frá Ecuador.
Hann er sonur fyrverandi fanga-
varðar þarna, en fangarnir höfðu
myrt fangavörðinn við dyr hans.
Þangað sem Karin býr, er
um 8 km. leið frá strönd-
inni. Hún býr á stað sem
heitir E1 Progreso (Framfara-
bær) og virðist það vera skopnefni.
Kofarnir eru lélegir og fátæklegir
og svín ganga þar á götunum og
róta þeim upp. En þarna er þó
barnaskóli og kirkja gerð úr hrísi
og þéttuð með leir. Presturinn var
að skreyta, kirkjuna fyrir jólin,
þegar við komum þangað.
Karin tók okkur feginsamlega.
Eg var þreyttur eftir gönguna, en
hún vildi ekki heyra á það minnst.
„Við erum að reisa okkur hús
uppi hjá vatnsbólinu, og mig langar
til .að sýna ykkur það“, sagði hún.
„Er langt þangað?“ spurði ég
heldur dapurlega.
„Nei, það eru ekki nema 10 km.“,
sagði hún.
„Og vegurinn upp í móti?“ spurði
ég-
„Já, alla leið“.
Það var ekki álitlegt, en við fór-
um ríðandi.
Karin var bjartsýn: „Meðan saka
mannanýlendan var hér, þá voru
hundruð nautgripa hér í fjöllun-
um“, sagði hún, „og hví skyldi það
ekki geta haldist? Við eigum nú að
eins 45 kýr, en einhvern tíma eig-
um við hundrað, og þá freimleiðum
við mjólk, osta, smjör, kjöt og húð
ir“.
Nýa heimilið er á fögrum stað.
Húsið er að vísu smíðað úr timbri
frá bandaríska hernámsliðinu, en
það er norskur stíll á því. Veröndin
veit mót grænni fjallshlíðinni, þar
sem kýr Karinar verða á beit í fram
tíðinni. Þar eru líka uppsprettur
og því er vatnsból hér. Úr stofu-
glugganum sér út yfir hafið og til
næstu eyar. í norðvestri rís hæsti
tindurinn á Chatham. Hann heitir
San Joaquin og er 2490 fet á hæð.
Þar í fjallshlíðunum er enn fjöldi
villihesta, afkomenda þeirra hesta,
er sjóræningjarnir fluttu þangað.