Lesbók Morgunblaðsins - 01.10.1961, Blaðsíða 14

434
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Um fjörefnalyf
Björn L. Jónsson, /œkn/r;
í NÝÚTKOMNUM bæklingi Neyt-
endasamtakanna, sem er þýddur
úr ensku og fjallar um fjörefni,
segir m. a.:
„Bandarískir neytendur myndu
vera engu verr settir næringar-
og líkamlega, þótt mestur hluti
þeirra 400 milljón dollara, sem
þeir eyða árlega til kaupa á víta-
míntöflum og málmssamböndum,
yrði óhreyfður í bönkunum.
Helzta gagnið, sem þessar vörur
gera, er andlegs eðlis“.
Yfirleitt fordæmir bæklingur-
inn, sem er nytsöm hugvekja og
sem flestir ættu að lesa, notkun
fjörefnalyfja, nema í fáum tilfell-
um. Hið rétta sé að afla sér fjör-
efna í hæfilega fjölbreyttu fæði,
og það á ekki að vera miklum
erfiðleikum bundið. Fjörefni og
steinefnasambönd, sem líkaminn
þarfnast, þekkjast svo tugum
‘ skiptir. Að taka inn 5—6 fjörefni
með eða án nokkurra steinefna
a
>
c > <9 2
V % E ■ c
1 B C9 c í
< 2 0 :0
E £? Ss z s Í.S < W
B-combintöfl. 5 2.5 25
Dagsþörf 1—2 2 15 5000
ABCDintöflur 3 3 20 5000
ABCDin-
sýróp 1 tsk. 3 3 20 5000
ABCD-pillur 3 3 20 5000
B-combintöflur 5 2.5 25
Bl-töflur 3
C-töflur
Sanasol
1 barnask. 1 1.2 10 5000
Vitaplex 1 tesk. 1.5 1.7 15 2500
skapar falskt öryggi, svo að menn
verað hirðulausari en skyldi um
öflun heilnæmrar fæðu. Át fjör-
efnalyfja, læknar ekki heldur til
fulls fjörefnaskort, m. a. vegna
þess, að tilbúnum fjörefnum fylgja
ekki þau aukaefni, þekkt og ó-
þekkt, sem með þeim eru í óspillt-
um matvælum. Á það er bent í
bæklingnum, að öruggara sé að
nota fjörefnatöflur heldur ep
fljótandi fjörefnablöndur, sem
hætt er við að glati við geymslu
einhverju af fjörefnamagni sínu,
fremur en töflurnar, eftir að
flaskan hefir einu sinni verið
opnuð. •
Til leiðbeiningar þeim, sem
þurfa eða vilja nota fjörefnalyf,
fer hér á eftir tafla um nokkur
þeirra, þar sem sjá má fjörefna-
innihald í einum dagskammti, sem
ýmist er ein tafla, ein barnaskeið
eða ein matskeið, og verð á
skammtinum, ennfremur dagsþörf
hinna tilgreindu fjörefna:

c £ :° *? s P w c 1 :0 ú! » «3 <8 g K) fc ^ w • 3 5 i n <! |
400 75
600 75 51 Miðað við 100 stk.
600 75 80 160 ml. í glasi
600 75 47 Miðað við 100 stk.
32 Miðað við 100 stk.
25 Miðað við 100 stk.
100 32 Miðað við 100 stk.
500 30 50 1 lítra í flösku
400 30 50 14 lítri í flösku
Á markaðinum eru mörg fleiri
fjörefnalyf. Ein slík blanda heitir
Fjörvasol, en fjörefnainnhald
hennar er ekki tilgreint, svo að
ekki er hægt að taka hana með í
þessum samanburði. í lyfjabúðum
fást og fleiri tegundir af fjörefna-
töflum, yfirleitt dýrari en ABCD-
in-töflurnar, enda innihalda sum-
ar þeirra ýmis steinefnasambönd,
auk fjörefnanna. Að öðru leyti
skal þetta tekið fram, til frekari
skýringar:
1. í fyrstu 3 dálkum töflunnar
eru B-fjörefni, en sá flokkur fjör-
efna er mjög fjölskrúðugur. í B-
combin-töflum eru 2 B-fjörefni,
sem ekki eru talin í töflunni:
Pyridoxin og pantotenat.
2. ABCD-pillur (pellets) eru
húðaðar og bragðgóðar og einkum
ætlaðar börnum, sem eiga að
tyggja þær líkt og sælgæti.
3. B-combin, Bi- og C-fjörefna-
lyf eru greidd að hálfu af sjúkra-
samlögum, þannig að sjúklingar
greiða helming hins tilgreinda
verðs. Hin lyfin greiði hver að
fullu.
4. ABCD-in-sýróp er um 60%
dýrara en töflur með sama inni-
haldi. Auk þess má búast við fjör-
efnarýrnun í því, eins og í öðrum
fljótandi fjörefnablöndum, einkum
eftir að flaskan hefir verið opnuð,
og verður rýrnunin þeim mun
meiri sem lyfið geymist lengur (1
glas af ABCDin-sýrópi endist í 32
daga, en flaskan af Vitaplex í 50
daga og Sanasol-flaskan í 100
daga). Á umbúðum Vitaplex er
tekið fram, að það megi ekki
geymast nema fram að tilteknum
mánaðardegi, og mun eiga að
skilja það svo, að þá sé fjörefna-
magn þess komið niður fyrir það,
sem tilgreint er á umbúðunum.
5. Miðað við magn B- og C-
fjörefna verða ABCDin-töflurnar
um eða rúmlega helihingi ódýrari