Lesbók Morgunblaðsins - 27.03.1966, Qupperneq 3

GARPURINN
■ Eftir Tarjei Vesaas 1 ■■
Heimili hans var stórt og stóð
sólarmegin við grenitré. Að baki var
dimmur skógur, en sunnanvert við það
var opið gegnt sólinni. Þúfuna hafði
einhver sá grundvallað, sem kunni til
verka. Einhver, sem ekki hafði farið að
neinu óðslega og lagt tvo fyrstu stafina
í kross. Nú voru þarna sjö hundruð
hlið út í sólskinið.
Gegnum þessi hlið var iðandi erill.
Inn með æti og timbur. Út aftur að
sækja meira æti og timbur. Maurarnir
roguðust svo gripklærnar lágu á víð og
dreif eftir þá á vinnusvæðunum. Þeir
þrömmuðu út í kostillan bláberjaskóg-
inn, sem lá í breiðu kringum þúfuna.
Jarðvegurinn milli lynghríslanna var
bertroðinn af endalausri vegferð maura.
Þar varð dálítill þys af eintómum, ark-
andi maurafótum, þegar heitt var í
veðri. Fast upp við þúfuna spruttu ið-
græn grös í gríð og erg og lagði af þeim
þef af maurasýru.
Allir, sem hér bjuggu, voru garpar.
Þeir hlupu hver um annan þveran til
að vera fyrstir til hverskyns óhæfu-
verka, meðan nokkurt líf var í þeim.
Oft sneru þeir aftur með illa dældaða
kvið- eða brjóstskildi, en það var eins
og það gerjði ekkert til. Það eina, sem
gat sljóvgað þá, var rigningin. í vot-
viðri varð þúfan hljóð og smám
saman eins og útdauð. Það sat bara ein-
hver í hliðinu og skellti sberklegum
skoltunum tómlega. En strax og upp
birti, komst allt á ferð og flug aftur.
Það bar við í gauraganginum, að einn
þeirra fékk bjálka í höfuðið að morgni
dags, þar sem hann stóð í einhverjum
byggingarframkvæmdum. Honum bilaði
i
I
i'
Maburinn í skugga
mínum
Eftir Edward Taylor
Fyrrum þegar ágalli minn var mér hulinn
slæðu hyldjúprar þrár
vakti sektarkenndin höfugan bruna í holdi mínu
eg stend varnarlaus og berskjaldaður
gagnvart áleitni hans nú
og eg hef fengið vitneskju um manninn
í skugga mínum
í blóðugri kvikunni dansa nasfláir djöflar.
Eg horfði á fuglinn sem þögull klauf myrkrið
yfir höfði mér
hann klauf húmið þögull yfir höfði mér
og stefndi til suðurs.
Eg sneri mér við með geigvænan rýting á lofti
eg hef borið morðvopnið innanklæða
síðan eg var lítill
og grét í kjöltu móður minnar
lagið geigaði, mig brast þor, eg hopaði
fyrir manninum í skugga mínum
hann er sterkur hann er máttugur
fyrr eða síðar beinir hann rýtingnum
að mínu eigin brjósti.
Eg hlustaði á gítarinn kveina í rökkrinu
kveina í ísbláu húminu
eg drakk heit vín og söng dapurlega tregasöngva
um svikula stúlku
sem hljóp berfætt í grasinu og ilmaði
aí dögg og sólbruna.
Eg er tregur, eg forðast ástina
hún er fleinn í holdi mínu og maðurinn í skugga mínum glottir
hann veit, hann þekkir, hann bíður og hlær
sigurviss í flöktandi skugga mínum.

ekki kjarkurinn af þeim sökum. Öðru
nær. Hann hristi sig aðeins lítið eitt og
var hugaðri en nokkru sinni. Hann lét
skella dálítið hærra í skoltunum og
hljóp nokkra hringi.
Andartak var hann á leið innávið, inn
í djúpið, til að leiða það til lykta þarna
inni. Því að þar væri nú líklega sín ögn-
in af hverju. Hversdagslega fór hann
aldrei svo langt inn. Það, sem hann afl-
aði af mat og timbri, lét hann af hendi
við hliðið. En nú — nei, svo sneri hann
við. Það var of lítilvægt. Sólin logaði
glatt á himninum, hann gæti sem bezt
farið þá leiðina. Þá ætti hann að geta
fengið að reyna á kraftana. Til þess að
taka af allan efa um, að hann væri
fær í flest, stofnaði hann til áfloga við
tvo náunga, og beit þá sundur í miðju.
Svo hélt hann út í heiminn.
Það hafði rignt um nóttina. Allt var
í þann veginn að vakna. Sólarkringlan
var að byrja að gægjast upp fyrir ásinn.
Hann tók mið af henni og lagði af stað
niður brekkuna.
Enginn aftraði honum. Það mátti eng-
inn vera að því. Hér voru auk þess
þúsundir annarra, sem einnig voru á
leið út — en í þeim tilgangi að sækja
mat og timbur fyrir þúfuna. En það
ætlaði hann ekki. Hann mætti vinnu-
félögum á heimleið. Þeir komu úr gras-
inu og lynginu og dögginni. Þeir virtust
hálfdaufir í dálkinn og seigluðust á-
fram, alvotir. Báru stórar byrðar. Sjálf-
ur kom hann úr þurri þúfunni og var
hress.
urr og magur og hugaður var
hann. Andvígur öllu, sem varð á vegi
hans. Þetta voru alltsaman fjandmenn.
Hann bragðaði á loftinu. Loftið inni í
þúfunni var ramt og súrt. Þetta hérna
í grasinu var alltof milt. Barnafæða.
Það var manni til skapraunar. Hann
vöknaði líka í fætuma af dögginni, sem
ekki var alveg horfin, en hann hélt
áfram.
Hérna í lyngbeltinu framanvið þúf-
una mætti hann mörgum af starfsbræðr-
um sínum. Þeir voru þegar búnir að
vera úti til morgunfanga og báru og
drógu. Ríkið var í vexti. Einn burðað-
ist með unga blaðlús, sem hann hafði
rænt. Göngulag hans var stirt og klunna-
legt. Á hæla honum kom félagi hans
með helbitinn aðkomumaur; þann, sem
fyrstur hafði átt ungu blaðlúsina. Nú
skyldi hann étinn og svo var sú saga
ekki lengri. Sigurvegararnir tveir litu
hvorki til hægri né vinstri.
Garpurinn, sem var á útleið, var ný-
búinn að borða svo hann fékkst ekki
um að ræna frá komumönnum. Hann
hélt aðeins áfram. Hver hluturinn af
öðrum leið framhjá sjónum hans. Hann
kom inn í grasskóga. Gekk fram á
nakta, mjóslegna mýflugu, sem sat þar
niðursokkinn í hugsanir um eitt eða
annað. Gerði sér lítið fyrir og át hana.
Það var bragðlaus eymdarbiti. Hann
hélt áfram í fússi.
En þarna kom annað, sem var ólíkt
ánægj ulegra: lj órauður r egnormur.
Maurinn hjó í hann skoltinum svo hann
engdist almennilega. Úr þessu varð hörð
viðureign. Maurinn beitti sýrunni, -en
hinn hafði samt betur og gróf lausa
endann niður í svörðinn og dró maurinn
hálfa leið með sér. Maurinn slitnaði af
við grassvörðinn um leið og ormurinn
hvarf og í tilbót fékk hann sneið í aug-
að, svo upp frá því var eins og bjálki
lægi fyrir öllu, sem hann horfði á. Hann
varð blóðillur. Skellti saman kjálkunum
og fór. Vei því næsta.
Framhald á bls. 12
27. marz 1066
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 3