Lesbók Morgunblaðsins - 22.05.1966, Síða 12

Ingvar Vilhjálmsson:
Mesta verstöð landsins
Spumingunni um framtíð Reykja-
víkur má svara á margvíslegan hátt.
Um margt þar að lútandi höfum við
borgararnir mikil áhrif. Reykjavík
hefur á skömmum tíma vaxið frá því
að vera lítill fiskimannabær upp í
nýtízkulega borg. Þrátt fyrir það
hafa sum undirstöðuatriði ekki rask-
azt, — því að á öllum vaxtarárum
BÍnum hefur hún og mun enn þarfn-
ast dugmikils fólks og víðsýnnar for-
ystu um málefni borgarinnar.
Nefna mætti mörg nöfn manna,
eem komið hafa við sögu Reykja-
víkur. Fiskiskipaútgerð er svo sam-
ofin sjálfri þróun hennar, að oft
verður þar ekki á milli greint, og
svo mun enn verða á ókomnum ár-
um
Mig langar að minnast hér stutt-
lega eins þáttar í þessari samofnu
sögu Reykjavíkur og útgerðarinnar,
vegna þess að hann er og verður
varanlegur. Hann gerðist 1934-35. Á
þeim árum var togaraútgerðin með
miklum blóma og aðalatvinnuveit-
andinn hér í bænum, en hin svo-
nefnda bátaútgerð á byrjunarstigi.
Þetta var á borgarstjórnarárum
Jóns Þorlákssonar. Hann ákvað með
fullum stuðningi bæjarstjórnar að
láta smíða fjóra fiskibáta og reisa
tíu verbúðir fyrir bátaútgerðina og
eru það hinar svonéfndu „gömlu
verbúðir“ hér í Vesturhöfninni.
Ég tel þetta framtak meðal hinna
veigameiri. Með tilkomu þessara
báta, sem voru undir skipstjórn dug-
mikilla sjósóknara, var lagður veru-
legur grundvöllur að þeirri bátaút-
gerð og fiskiðnaði, sem er nú hér
í Reykjavík og byggt verður á í ná-
inni framtíð.
Borgarstjórar, sem komu á eftir
Jóni Þorlákssyni, hafa allir kapp-
kostað gott samstarf við sjómenn og
útgerðarmenn. Unnið hefur verið
markvisst að stækkun hafnarinnar
og árangurinn af samstarfi þessara
aðila orðið til þess að gera Reykja-
vík að stærstu verstöð landsins.
Við verðum að gera ráð fyrir, að
hina öra tækniþróun á sviði fisk-
veiða hin síðari ár muni einnig á
komandi árum ná til þeirrar þjón-
ustu, er hafnir þurfa að láta skipa-
flotanum í té. — í hinu nýja hafn-
arskipulagi fyrir Reykjavík tel ég, að
vel sé séð fyrir framtíðarþörfum
vélbátaútgerðarinnar hér.
En áfram verða að haldast í hend-
ur dugur og djörfunig þeirra, sem við
útgerð og sjómennsku starfa, og
skilningur borgaryfirvaldanna á
hinu mikla hlutverki fiskiskipaflot-
ans. Höfnin verður ætíð ein helzta
stoðin undir atvinnuöryggi og vel-
ferð borgaranna, — því að höfnin
og athafnalífið þar er slagæðin
sjálf.
Séra Jón Auðuns:
Viö eigum gott, sem
byggjum Reykjavík
Fyrir nokkrum árum dvöldumst
við hjónin vetrartíma á Suður-Spáni,
nálægt Gíbraltar. Ég hefi hvergi
séð á byggðu bóli, nema í Reykja-
vík, borg í eins örri uppbyggingu og
þar. Ötal starfandi hendur voru
hvarvetna að verki og allstór bæj-
arsvæði voru með hálfgerðum göt-
um og hálfbyggðum húsum. Það var
eitthvað heimalegt fyrir mig, Reyk-
víkinginn, á þessum stað. Ég kunni
þessu vel.
Og þó var munurinn mikill, þeg-
ar að var gætt.
Ég kom að stórri, glæsilegri húsa-
samstæðu, sem verið var að ljúka
við. Hvað átti að gera við þessi hús?
Allt voru þetta eins og tveggja her-
bergja íbúðir með eldhúsi og baði,
til að leigja út erlendu ferðafólki
um 2-3-4 vikna tíma í senn, fólki
sem streymdi þarna suður til að
njóta sólarblíðunnar, vetur ekki síð-
ur en sumar.
Mér varð hugsað heim, til allra
þeirra glæsilegu samstæðuhúsa, með
litlum ibúðum, sem voru í byggingu
í Reykjavík. En sá var munurinn,
að þau eru ætluð ungu fólki í
Reykjavík, en ekki byggð, eins og
húsin þarna syðra, fyrir erlenda
ferðamenn, meðan bæjarbúar verða
að sætta sig við langtum lélegri
húsakost.
Ég kom að annarri tegimd glæsi-
legra, stórra húsa. Til hverra nota
var verið að byggja þau? Þetta voru
nýtízku hótel, ætluð ferðafólki,
einkum útlendingum.
Mér varð aftur hugsað til Reykja-
víkur. Þar vantaði raunar hótel, en
þar sat hitt í fyrirrúmi, að byggja
heimili handa borgurunum sjálfum
og stóra, vandaða skóla fyrir æsku-
fólkið. Og ég sætti mig við, að ein-
hver bið yrði á nægilegum hótel-
kosti í Reykjavík, fyrst annað nauð-
synlegra sat í fyrirrúmi.
Ég kom að stórglæsilegu einbýlis-
húsi á fallegum stað. Verið var að
leggja síðustu hönd á þetta fallega
hús með öilum hugsanlegum þæg-
indum innanhúss og stórri sundlaug
' .. Frh. á næstu síðu
12 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
22. maí 1966