Lesbók Morgunblaðsins - 05.05.1968, Blaðsíða 5

Guðmundur Arnfinnsson
Mannshjarta
Hæ, litli fjörkálfur!
Flýttu þér,
feldu þig!
Innan skamms
örin flýgur
af ýboga
— örin hvíta
sem alla hæfir.
Hlauptu,
hlauptu!
Fjöri forðaðu!
Fagur er dagur
á dýrskógi.
Fegurri því
að falin veiztu
augu kankvís
á þig stara.
Litli fjörkálfur,
flýttu þér hægt,
í skógarskugga
skelmirinn bíður.
Hæ, litli fjörkálfur!
Ég fanga þig
innan skamms
segir
Dauðinn.
þú — og betur skyldi ég meina, því
að ég var fyrir löngu búinn að koma
mér hér fyrir áður en nokkur hafði
byggt svo mikið sem eitt einasta hús á
öllu nesinu. Það eru nú þrjátíu ár síð-
an — í vor. Ég helgaði mér landið á
sama hátt og forfeður mínir gerðu, er
allt var þá kyrrt í veiðistöð, er það
var óvant manni, eins og segir í Egils-
sögu.
Jónas: Ég átti bara við ...
Mangi: En það máttru vita fyrir víst
að vseri Ingólfur Arnarson nú uppi
myndi hann frekar útdeila mér ein-
hverjum skika úr landnámi sínu en
nokkrum af þessum pappírsbúkum sem
þú kallar „heldra fólk“, og kann þó
ekki að meta gæði landsins og hlunn-
indi og hefur ekki manndóm í sér að
sækja útróðra.
Jónas: Svona, svona Mangi minn. Ég
meinti þetta nú ekkert illa, þú skilur,
mig langaði bara að vita einhver deili
á þessum manni, því það er nú held-
ur fátítt að háttsettir diplómatar fari
að stunda hrognkelsaveiðar.
Mangi: Jah, ég veit nú engin deili
á manninum önnur en þau, að þarna
var hann kominn uppáklæddur einn
morguninn þegar ég var að fara í
róður, og gerði mér skiljanlegt með
smábabli á íslenzku og bendingum að
hann hefði hug á því að fara með mér.
Nú mér leizt ekkert illa á manninn
svo ég lét tilleiðast.
Jónas: Þú segir nokkuð. Vildi hann
fara í róður, sendi'herrann?
Mangi: Sendiherrann.
Jónas: Heldurðu ekki að hann
hafi haft meiri hug á því að kanna
dýpið, kannski fyrir herskip eða kaf-
báta?
Mangi: O fjandakornið. Ég held hann
hafi haft mestan hug á því að kynna
sér lifnaðarhætti rauðmagans og hvern-
ig hann ber sig til við að púa í hrogn-
in. Manntetrið var með einhverja sjón-
pípu.
Jónas: Og kannski önnur tæki?
Mangi: Jú, ég held hann hafi verið
með einhverjar tilfæringar og anstalt-
ir, en ég var ekkert að hnýsast í fögg-
ur hans — tíminn alltaf naumur á
liggj andanum.
(Hundurinn byrjar aftur að span-
góla)
Byrjar hundkvikindið aftur.
Jónas: Er ekki óhætt að hleypa grey-
inu út, honum leiðist svo þarna inni í
skúrnum.
Mangi: Þú gerir það þá upp á þína
ábyrgð.
Jónas: Heldurðu að hann fari langt?
Mangi: Langt? Ætli það fari nú ekki
mest eftir því hvað ilmurinn af döm-
unum hefur borizt langa leið. Skratt-
ast ekki strákamir þetta á bílunum
langt austur fyrir fjall ef þeir hafa
fundið lykt af pilsi? Eitthvað hélt ég
nú að lögreglan hefði orðið vör við
þess háttar.
Jónas: Þú átt við að hann vilji kom-
ast á lóðarí?
Mangi: Hver vill ekki komast á lóð-
arí, ef út í það er farið? Skyldi ekki
lífið vera allt eitt lóðarí að vissu leyti?
Jónas: Ég er nú ekki viss um það —
Mangi: Nú að lögreglan sé á eitt-
hvað hærra stigi en annað fólk?
Jónas: Nei nei, ég var ekki að meina
það þannig. —
Mangi: Eins og hundar í tikarsnuðri.
Já ætli þið munduð ekki taka undir
ykkur stökk, ef þið hefðuð jafn næm
skynfæri og hann Gosi minn, án þess
að ég sé að bera ykkur saman að öðru
leyti, enda alls óvíst hvernig sá saman-
burður færi.
Jónas: Það er þá þessvegna sem þú
læsir hann þarna inni.
Mangi: Jahá, þarna áttirðu kollgát-
una —
Jónas: En þú manst hvað máltækið
segir: Þótt náttúran sé lamin með
lurk ...
Mangi: Nei ég hef ekkert lamið grey-
skinnið, þó hann sé huglaus og ónýtur
við rollurnar, og raunar hef ég stund-
um verið kominn að því að sálga hon-
um, en þó runnið alltaf á því þegar á
átti að herða, því að mér þykir þó
skárra, skal ég segja þér þegar ég er
einn í róðri, að hafa hann frekar en
engan til að spjalla við þá treg-
gáfaður sé.
Jónas: Það skil ég mætavel. Á eftir-
litsgöngum mínum þykir mér oft slæmt
að hafa engan til að spjalla við — því
að það verður að hafa í huga að mað-
urinn er fyrst og fremst félagsvera.
Mangi: Mér er nú fortalið af óljúg-
fróðum að þið í lögreglunni sitjið mest
inni á stöðinni og spilið briss.
Jónas: Nei það er ósatt.
Mangi: Jah, það má vera svo fyrir
mér. Ekki kann ég á brissið — og læri
það varla héðan af, enda víst bættur
skaðinn, því ég hef heyrt að menn
verði geðvondir af því og fari í hár
saman út af spilamennskunni.
Jónas: Lögreglustjórinn myndi aldrei
líða það að við spiluðum á varðstof-
unni, hann er mjög strangur og geng-
ur hart eftir því að farið sé eftir
öllum reglum og fyrirmælum.
Mangi: Á er það svo. Já víst geta
reglur verið góðar þar sem þær eiga
við — og reglusöm er starfsemi hjart-
ans og gangur himintunglanna, flóð og
fjara, því gef ég alltaf gætur — en
góði úr því að þú stendur þarna iðju-
laus — og strákurinn hlaupinn burt í
fótbolta — þá held ég þú mættir bara
greiða með mér svo sem eina trossu, það
er svo skrambi seinlegt að tína allan
þennan þara úr.
Jónas: En ég má ekki staldra hér
lengi við.
Mangi: Nei nei, það er enginn að
tala um það —_ strákurinn hlýtur að
fara að koma. Ég skal svo gauka að
þér einni grásleppu fyrir vikið, hvort
sem þú vilt hana signa, saltaða eða
blauta af hnífnum.
Jónas: (fer úr jakkanum) Jæja,
kannski ég slái þá til.
Mangi: Já blessaður gerðu það.
Jónas: Maður er búinn að
standa í ströngu í dag — vorum að
yfirheyra helvíti mikinn stórlax, sem
hefur með alls konar svindli haft
stórfé af ýmsum opinberum aðilum.
Mangi: Blessaður segðu mér eitthvað
af því — já hengdu jakkann þinn þarna
á naglann. Já á naglann þarna.
Veiztu hvað ég myndi gera ef ég
stjórnaði landinu. Ég myndi byrja á
því ... (lok fyrsta atriðis)
5. maí 1908
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 5