Lesbók Morgunblaðsins - 20.10.1968, Blaðsíða 8

Fyrir um hálfum mánuði var rennt
út úr einum af byggingarsölum
Boeing-flugvélaverksmiðjanna í Banda-
ríkjunum nýrri flugvél, Boeing 747. Enn
í dag þykir það merkisatburður, þeg-
ar ný flugvél kemur í fyrsta sinn út úr
verksmiðju, en Boeing 747 vekur al-
veg sérstaka athygli. Stærðin er geysi-
leg, lengdin er svipuð og frá Pósthús-
horni út að horninu á Útvegsbank-
anum við Eækjartorg. Þyngdin er ekk-
ert smáræði um 350 tonn.
Þótt flugvél þessi sé svona stór, þá
virðist hún ekki valda neinum vanda-
málum, — svo lengi sem hún er á flugi.
En um leið og hún snertir flugbraut-
ina í lendingu, þá kemur annað hljóð
í strokkinn. Þetta er sennilega í fyrsta
skipti í sögu loftflutninga, sem ný flug-
vél útheimtir slíkar ráðstafanir eíns og
nú er verið að gera í öllum stærstu
flughöfnum heims. Þessa dagana sitja á
stöðugum fundum fulltrúar framleiðand
ans, flugfélaga, ríkisstjórna og flug-
vallayfirvalda.
Með smíði Boeing 747 hafa allar
stærðareiningar flugvéla tekið stærra
stökk upp á við heldur en nokkru
sinni áður. Með því að panta tugi flug-
véla af þessari gerð, hafa flugfélögin
þó viðurkennt framsýni Boeing-verk-
smiðjanna, því að þær höfðu undirbú-
ið smíði þessa risa loftsins löngu áður
en lians var raunverulega þörf.
Síðustu 15 árin hefur fjöldi flugfar-
þega vaxið um það bil 14 prs. Það, sem
þessari aukningu hefur valdið, er eink-
um fjölgun fólksins, hækkandi þjóðar-
tekjur og hærra menningartsig samfara
aukinni menntun. Auk þess verður vart
greinilegrar tilhneigingar til að ferð-
ast oftar og lengra eftir því sem tekjur
fólks hækka, og hraði flugflutninga er
tekinn fram yfir ferðalög á annan hátt.
Þá má geta þess, að sívaxandí yngri
aldursflokkar hveris þjóðfélags, sem
eru öðrum ferðamáta óvanir, líta á flug-
ferðir sem miklu eðlilegri samgöngur
en ferðalög með lestum, skipum eða
langleiðavögnum.
Spá manna er sú, að flugfarþegum
fari enn fjölgandi á næstu árum. Gert
er meira að segja ráð fyrir því, að far-
þegafjöldinn tvöfaldist á . næstu fimm
árum og þrefaldist á næstu tíu árum.
Þá eru mepn enn bjartsýnari hvað varð
ar farmfluthinga með flugvélum.
Ef anna ætti þessum auknu loftflutn-
ingum með þeim sömu þotum, sem nú
eru í notkun, yrði nauðsynlegt að þre-
falda hreyfingar (flugtök og lending-
ar) flugvélanna. Það hefði í för með
sér svo mikil þrengsli á flugleiðum og
flugvöllum, að algjörlega óviðunandi á-
stand skapaðist, og má það ekki mikið
versna frá því, sem nú er.
Reksturslega séð er miklu skynsam-
legra og hagkvæmara, þar sem flutn-
ingaþörfin réttlætir slíkt, að flytja mik-
inn fjölda farþega í einni flugvél held-
ur en að skipta þeim niður á milli
tveggja eða þriggja minni flugvéla. Sé
það gert, sparast kostnaður vegna þess
að þá þyrfti færri áhafnir, minna við-
hald og allur meðferðarkostnaður
lækkaði. Fjöldi áhafnar á 400-sæta flug
vél er sá sami og fyrir 150-farþega
TIMAMOT
o □□_

Boeing 747 er jafnstór og Mánafoss Eimskipafélagsins. Stélið er á
hœð við 8 hœða hús. Hún vegur 350 tonn, rúmar 350 farþega og
flugfélögin hafa pantað 157 vélar af þessari gerð nú þegar
Teikning af Boeing 747 á flugi. Hún mun fljúga
með 1000 km hraða á klst.
Samanburðarteikningar, sem sýna muninn á Boeing 747 og stærstu farþegavél, sem nú er í
notkun, Boeing 707. Nýja vélin verður með 9 sætaröðun?.
8 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
20. október 1068