Lesbók Morgunblaðsins - 07.11.1971, Qupperneq 7

Þjóðlegt sport:
Nautiim sleppt
lausum og síðan
reynir hver að
forða sér.
Nokkrir Terúelbúar, sem um
leið geta talizt clæmigerðir
Spánverjar.
Terúel, bærinn, sem kom svo
mjög við sögu í borgarastyrj-
öldinni.
kynna hana rétt fyrir 12. októ-
ber, E1 día de la raza, þegar
heimurinn var að búa sig und-
ir að heiðra hinn mikla
spánska landkönnuð — það
var of langt gengið. Með því
verki sverti Yale sitt eigið
nafn.“
Það vekur furðu að komast
að raun um, að flestir Spán-
verjar líta á ítalann Kólumbus
sem einn af þeim, á sama hátt
og þeir gera Grikkjann E1
Greco að Spánverja. Samtímis
mótmæla þeir þegar franska
stjórnin le.-tur Pablo Picasso
vera með á lista yfir franska
máiara. Þegar ég gerði athuga
semdir við bessa mótsögn, benti
Spánverji nokkur á að „Þið
Ameríkumenn haldið því fram
á bókmenntanámskeiðum, að
Henry James og T.S. Eliot hafi
verið Ameríkanar, jafnvel þótt
þeir hafi gerzt innfiytjendur í
Englandi, en þið eignið ykkur
líka máiara eins og Lyonel
Feininger og vísindamann eins
og Lyonel Feininger og vís-
indamann eins og Albert Ein-
stein, jafnvel þótt þeir hafi
lengst af unnið í Þýzkalandi."
1S.
Síðan fyrsta sunnudaginn í
Valencia, þegar ég horfði á
Lalanda, Ortega og E1 Estudi-
ante berjast við sex naut, hef
ég verið nautaatsdýrkandi. 1
þrjátíu og fimm vertíðir hef ég
séð alla mestu nautabana á
Spáni og í Mexíkó nema Spán-
verjann Pepe Luis Vázquez, en
svo undarlega vill til að ég var
góður vinur mexíkanska nauta
banans með sama nafni. Ég hef
ferðazt með nautabönum í báð-
um löndunum, lesið næstum
allt á prenti bæði á spánsku
og ensku, auk margra góðra
bóka á frönsku, og í stað þess
að missa áhuga eftir því sem
árin liðu, hefur þessi list orðið
mér æ eftirsóknarverðari.
Ég býst við að ég hafi séð
yfir 250 nautaatssýningar með
fullgildum nautabönum, sem
eru smámunir i samanburði við
þær 750, sem atvinnuáhorfandi
eins og Kenneth Vanderford
hefur séð, eða ninar ótrúlegu
114, sem ameríska stúlkan
Virginia Smith sá á einu ári
með því að aka Renault-bíln-
um sínum eins og óð manneskja
landshorna á milli á Spáni um
nautaatsvertíðina. Ég er fyrir
iöngu síðan hættur að biðjast
afsökunar á áhuga mínum
á nautunum, en ég býst við, að
eftirfarandi athugasemdir
Spánverja, sem búið hefur i
Ameríku, muni reynast vera í
samræmi við efnið.
Amerikumaður: Hvernig get-
ur siðmenntaður maður eins og
þér þolað nautaat?
Spánverji: Þetta er sann-
gjörn spurning, sem á slcilið al-
varlegt svar. Ég legg til að þér
hugsið um nautaat á Spáni eins
og þér munduð hugsa um hnefa
leik í Ameríku.
A: Einmitt það, sem ég vildi
sagt hafa. Allir sómakærir
Ameríkumenn eru mótfalln-
ir hnefaleikum. í hvert sinn
sem hnefaleikamaður er
drepinn í hringnum, birtast
viðvaranir í ábyrgum blöð-
um, spurningar eru lagðar
fyrir þingið og hreyfingum
til að binda enda á þennan
blóðuga starfa er hrint af
stað.
S: Réttilega, vegna þess, að
hnefaleikar eru miklu
grimmdarlegri en nautaat.
Og auðvitað eru miklu
fleiri menn drepnir i hnefa-
leikahringnum en á nauta-
atsvellinum. Samkvæmt
skýrslum eru hnefaleikar
hættulegri. Siðferðilega eru
þeir óhollari.
A: Ég er sammála. Og þess
vegna erum við allir á móti
þeim. Hvers vegna eruð þið
Spánverjar ekki á móti
nautaati?
S: Að vissu marki erum við
það. Margir sómakærir
Spánverjar eru andvígir
nautaati af nákvæmlega
sömu ástæðum og sómakær-
ir Ameríkanar eru andvígir
hnefaleikum. Á hinn bóg-
inn eru til sómakærir Spán-
verjar, sem hafa ánægju af
nautaati og telja, að
grimmdin sé lítil fórn fyrir
svo mikla fegurð.
A: Það er þetta, sem við Amer-
íkumenn getum ekki skilið.
Hvernig getur nokkur mað-
ur haldið því fram, að
skammvinn fegurð, hversu
ágæt sem hún er, réttlæti
hlut eins og nautaat ?
S: Til að skilja þetta, býð ég
yður að gera ekki saman-
burð á nautaati og
amerískri íþrótt eins og
hnefaleikum, sem fallin er í
ónáð, heldur viðurkenndri
íþrótt eins og knattspyrnu.
A: (með þjósti) Hvað meinið
þér, knattspyrnu?
S: Ég hef fylgzt með skýrslum
ykkar í nokkur ár, og á
hverju ári verður . amerísk
knattspyrna meira en fjöru-
tíu ykkar beztu, ungu
manna að bana.
A: Slys eiga sér stað öðru
hverju.
S: Fjörutíu menn, ár eftir ár.
Og það eru ekki piltar án
íramtíðar eins og hnefaleika
mennirnir, heldur beztu
ungu menn landsins, margir
þeirra ágætir fræðimenn.
Samt heyri ég engai' viövar-
anir gegn knattspyrnu.
A: Knattspyrna er öðruvísi. 1
beztu háskólum okkar er
leikin knattspyrna.
S: Hvers vegna eru engin al-
menn mótmæli gegn iþrótt,
sem verður árlega fjörutíu
ykkar beztu ungu manna að
bana?
A: Jú, sjáið til, knattspyrna er
hluti af amerískum lífsvenj
um. Allir vilja knattspyrnu.
S: Hárrétt. Knattspyrna er
hluti af lifsvenjum ykkar.
Háskólar borga fyrir
íþróttavelli sína með knatt-
spyrnu. Sjónvarpið græðir
stórfé á að flytja hana inn
á heimili ykkar. Bilar og
rakvélablöð eru seld með
fulltingi hennar. Blöð, sem
ætla mætti að veittu barátt-
unni gegn slíkri grimmd for
ystu, fá mikið af tekjum sin
um með því að leggja
áherzlu á knattspyrnu. Það
væri hlægilegt að ráðast
gegn einhverju, sem gefur
svo mikið fé í aðra hönd.
A: En við lítum ekki á knatt-
spyrnu sem tekjulind. Hún
er karlmannleg iþrótt.
S: Fyrir Evrópubúa eins
og mig er það furðulegt, að
þið skuluð drepa fjörutiu
manns árlega meðan þið eig
ið völ á miklu betri tegund
knattspyrnu, sem drepur
engan.
A: Þér eigið við venjulega
knattspyrnu? Þá stelpu-
íþrótt?
S: Alls staðar annars staðar í
heiminum leika menn það,
sem þér i hæðni kallið
stelpuíþrótt, og telja hana
beztu fjöldaíþrótt, sem
nokkurn tíma hefur verið
fundin upp handa atvinnu-
mönnum. Milljónir manna
Franihald á bls. 13.
7. nóvember 1971
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 7