Lesbók Morgunblaðsins - 10.09.1972, Blaðsíða 7

Þeir Baldwin
læknir, Magnús
Stefánsson og
Indíáninn
Ramsey brutust
inn í húsin og
alls staðar blasti
sami óhugnað-
urinn við:
Frosin lík þeirra,
sem höfðu orðið
bólunni að bráð.
Enginn í þessu
afskekkta þorpi
hafði lifað af.
eftir axinan á ísilög-ðu vatninu.
Magnús og Ramsay höfðu
verkasldptl. Læknirinn hlund-
aði í hlýju og notalegu lireiðri
sínu, svæfður af nijúkiim þyt
frá hlaupandi dráttarhundun-
um, sem þöndu sig yfir liarð-
fennið, en hrökk upp við og
við, er snöggur brestur iieyrð-
ist í ísnuni eða árniðurinn
varð þyngri undir fótum
þeirra.
Ramsay rýndi fram fyrir sig.
í fjarska sáust dökk tré bera
óijóst við sjóndeildarhringinn.
Þeir voru að nálgast Sandy
River nes. Vindstyrkurinn va,r
að aukast og honum var um-
hugað að komast í öruggt skjól
þorpsins svo fljótt sem unnt
var. Trén urðu greinilega
skýrari. I»eir komust fyrir nes-
ið. Þarna var bryggjan, auð og
veðurbarin, hvergi fiskimann
að sjá.
I»eir komii að ánni og liröð-
uðu ferð sinni upp á land tii
að ná skjóli skógarins. Hvergi
sáust sieðaför í snjönum.
I»arna hafði enginn farið um
frá því síðasti snjórinn féll.
Magnús var að stranda í snjð-
sköflunum svo Ranisey stöðv-
aði hundana. Báðir mennirnir
töku fram snjóþrúgur sínar og
bundu þær á sig. Ramsay
greip í alttygi forystuhundsins.
Hann ætlaði að létta á hlass-
inu með því að draga sleðann,
en Magnús fór á undan og
ruddi þeim braut. Ramsay leit
til himins og hrukktir komu í
grannieitt, veðurbitið andiit
hans. Það small í svipmmi og
Ramsay iirópaði „Muss!
Muss!“ og rödd hans var ein-
kenniiega hvell. Hann virtl fyr-
ir sér hvassa trjátoppana, þar
sem reykjarstrókar hefðu átt
að Iíða til himins frá hinum
mörgu reykháfum í Sandy Bar.
Þoir komu að litiu bátabryggj-
unni neðan við sjálft þorpið.
Ramsay flautaði og liundarnir
snarstönzuðu, geitandi, urr-
andi og glefsandi hver í ann-
an. Þeir lögðust niður másandi
eftir hinn ianga sprett, þreytt-
ir eftir óvænta liraðferð þenn-
an siðasta spöl. Það var eklti
húsbónda þeirra líkt að keyra
þá áfram. Ramsay stóð kyrr og
hlustaði með ákefð. Læknir-
inn og Magnús horfðu á hann,
smitaðir af kvíða Iians án þess
að vita orsökina.
„Hvers vegna nemum við
staðar Iiérna?“ spurði læknir-
mn.
„Hundarnir i þorpinu," —
sagði Ramsay seinlega, —
„þeir gelta þegar einhver kem-
ur. Nú er ekkert gelt, enginn
reykur í Sandy River.“ Menn-
irnir þrír stóðu agndofa, hlust
uðu á ógnþrungna þögnina seim
umlukti þá.
„Muss“, skipaði Itamsay og
hundarnir briiltu á fætur. Þeir
kjöguðu uiðtir eftir stígmim og
sleðinn valt eins og drukkimi
maður eftir götunni, sesn ekki
var iengur nein gata, án alTra
ummerkja af mönnum, hundurn
eða sleöaförum.
Þeir komu að bakkanum og
klöngriiðust upp eftir hlíðinni.
Þarna var rjóður þar sem 30
kofar hjúfruðu sig saman i smá
þorpi, umkringdir háum, skjöl-
ríkum grenitrjám. Þeir renndu
augunum yfir kofana og tjiild-
in háif á kafi í snjó, á jörðinni
milli þeirra sást livergi nokk-
urt fótspor. tír blilikreykháf-
unum, sem stóðu upp úr snævi
þökktimi kofaþökunum kom
enginn votti*r af reyk.
Enginn hundur gelti tU að
tilkynna komu þcirra; engar
dyr opnuðust tU að bjóða þá
velkonma; þorpið var yfirgef-
ið.
„Það virðist enginn búa
hérna, Ramsay", sagði læknir-
inn og litaðist um. „Hér er
ekkert kvikt.“
Ramsay skimaði i kringum
sig fránum augurn. Hér var
eitthvað að. Heilt þorpsfélag
yfirgaf ekld vetraraðsetur sitt
í eimi lagL
Hann ehiblindi á snjóhrúg-
urnar undir næstu trjám og
flaug skyndUega eitthvað í
liug. Hann taljöp að næsta tré
og krafsaffi í snjóinn. Hönd
hans fann bút af loðnum feldi
— eyi-a — heilan himd — fros-.
inn í hel, bimdinn með ói sinni
við trjábolnm. Hann hljóp að
næsta tré og sópaði ofanaf öðr
um iiundi, svo rétti hann sig
upp og Iienti á hrúgurnar a»t
í Imngum þá.
„Hundar,“ sagði liann snubb
ótt. „Helfrosíúr hundar. Indi-
ánar skilja ekki hunða sina
eftir þegar þeir fara.“
Sleðahundarnir ýlfruðu ámát
lega. Læknirinn fleygði af sér
hlýrri áhreiðunni og stóð á fæt
ur. Hann var farinn að skUja.
Mennlrnir þrír lilupu að
næsta kofa þar sem glugginn
var algerlega byrgðnr af snjó-
skafli. Enginn hafði stigið þar
inn fyrir þröskuldinn um lang-
an tíma að ðæma eftir snjón-
uni, sem lilaðizt hafði upp fyr-
ir utan. Ramsay ýtti upp liurð-
inni. Hjarirnar létu undan með
skerandi ískri en ískrið var
bergmálað af rottuhjörð, sem
þusti út í dimmustu skotin.
Þarna lá fólk á fletjum — mað-
ur, kona og nokkur börn, öll
dáin og stirðnuð. Á gólfinu við
fætur þeirra lá tært lík gam-
allar kerlingar, sem vafín var
í teppistötra og héit enn á
nokkriam eJdUviðarsprekum í
frosmEni fingrunum. Eækn-
irinn ieit á afskræmd andlitin.
_Bóla“, sagði hann og gekk út
úr kofanuni. Ranisay fylgdi á
eftir honuni og dró hurðina
variega að stöfum. Hann hafði
þefckt þau öll vel.
Hann þaut að næsta kofa,
þar sem fjölskylda Betsey bjó
og reif upp hurðina. Þarna lá
emnig fólk nininm sínnm, allt
látið, flest alsett bölusóttarnt-
brotuna. Hann leit á tóman ekli
viðurkassaran og matarlausa
skápana, og sneri siít nridan
mcð hryllingi.
„Koxndu út,“ skipaði lækn-
irinn hastnr i máU. „Við get-
um ekfcert gert fyrir þetta
ógæfosama fólk. Við konntm of
seint.“
Ramsay gekk út I gráa vetr
arbirtuna eáns og hann væri
allt í emu orðinn gamall mað-
ur. Fólkið iiafði ekki allt lát-
izt úr bólusótt. Þeir sem lifaS
höfðu af sjiikdóminn itöfðu
annaðhvort frosið í Iiel eða
(wðið liungurmorða.
Þeir gengu frá einum kofan-
uni til annars vitandi fyr-
.irfram hvað l>eið lieirra — öm-
nrieg mynd liinna helfrosnu í
Sandy River. Þeir stóðu iillö
vlð lilið í niiðju þorpinu of sljó
ir til að gera sér fulla grein
fyrir skelfingu þess, sem þeir
höfðu orðið vitni að. Það gat
ekki verið satt — 200 manns
látnir — lieilt þorp þurrkað út
til síðasta manns. Þeir reyndu
að hugsa ekki um ungbövnin,
sem hvergi fundu mat, um gam-
almennin, sem ekki gátu sagað
í eldinn, um síðasta þorpsbú-
ann umkringdan á alla vegu af
Iátnu fóiki.
Vönihúsið stóð í útjaðri
þorpsins, fuUt af afla vetrar-
ins af ioðfeldnm, mörg hundr-
nð þúsunda króna virði, sem
æöaður var til vöruskipta við
Hudson Bay félagið.
Lækniriun þerraði svitann
af enni sér. „Guð gefi að ég
eigi aldrei eftir að sjá aftur
slika sjón,“ sag® hann.
Magnús leit með innilegri
meðaiunkim á bróður sinn,
Indiánann, þvi þeir voru orðn-
ir sem bræður. „Við get-
um ekki grafið svo marga,"
sagði hann bUðiega. „Það er
ekki um annað að gem en að
brenna alit þorpið og allt í
því.“
Andai-tak skutu dökk augu
Indiánans gneistum. Brenna
fólk lians? Það var ekki þann-
ig, sem Indíáninn vottaði látn-
um vinum virðingu sína. Hanu
horfði á þögult þorpið, þar seni
hver kofi og tjald var orðinn
að líkkistu. Það var eina úr-
ræðið. Þrír menn gátu eklci
grafið 200 lík í frosinni jörð.
Þeir yrðu að brenna þorpið
Sandy River.
„\ið fleygjum loðfeldunum
inn í kofana, iiellum yfir þá
steinolíu og kveikjum í þeim.
Skinnin brenna vel. Þau eru
Framliald á bls. 16.
10. septeipber 1972
L.ESBÓK MORGUNBLAÐSINS 7