Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1976, Blaðsíða 14

UM
Er eitthvaö í
samtímanum, sem
vekur hjá þér sér- staka bjartsýni —
oq er eitthvaö þar sem 1 T*/7/ / / ' Q
vekur hja þer svartsym f i
l' lt AIVI art |>(‘ssti lit-rur fnmli/t f
lifliiiitiiiiii i‘in þjAil, siMii á fkki
IiI orá iiiii áfriá; lifiii li‘lur 2H
niaiiiis on hýr inni I ri‘Kiiskó|>i á
l'ili|i|isi‘vjiiin. I'lkki vissu þi'ss-
ir iiu'iin, aá l'ili|i|)si‘.vjar va’ru
tiI ok háliln, að |ii‘ir vhm u ,,1‘iiiir
I skÓKÍiiiiin". I»i‘ir vila holur
iiúna. lOiiin iIhkíiiii hruiiili Soii-
iir SiúiiifiiiiiiiKiiriiinar (S.S.)
niúur IiI |ii‘irra i-flir kaúalslif’a
úr liyrlu, slopiiaúi f noúslii
trö|i|iiiniii, rak u|>|> t )>á hiigg-,
valns- oft si'Kiilvariiin liljúiV
iifiua ok stmrúi: „llvaú þykir
ykkur vorst af öllu? Kkkfrl
svar, of> nokkra sluiiil varrt
hljúúiifiniiiii aú na*rasl á skiln-
iiiKsif.vsimi finii sanian. Þaú
koiii svo I IJús. aú þfssi villilíú-
ttr vissi fkki iiiii iifina von/.kii.
„I>aú fr fkkfrt úkoII lil“, sökúii
|iflr, liálffi*imnir viú liiun n(ja
knimiiiftja sinii af hiiniiimi, i>)>
fins or |iá grunaúi aú sllkar
skoúanir va*ru f nifúallaBÍ vin-
saiar |)ar ii|>|ii. „Kn fi þá fkki
fillhvaú, sfin ykkur þykir ntiú-
ur )>oll fii annaú? spnrúi S.S.
„Jii“, svörnúu þcir þá, „háar
railitir ot> hvöss augu"; þfir
höfúu sfin sú rfki/.l á finhvfrja
Ijúsinyuiiara fyrir sliillu.Sanil
iirúu þfir aú skjúla á ráústffnu
til aú finna svar. srni S.S. kann-
aúist viú. Þftta vakti nirú múr
hjarts.fni hiidur rn hitt. Kn
þaú vakti inúr jafnharúan svart-
s<ui. aú sanitfnii þfirra
rfgnskúKanianna rr I þrssu srni
öúru aftur á strinöld. Ok þaú rr
/
Asgeir
Asgeirsson
n(imi
HREINT
EKKI VÍST
AÐ LÍFIÐ
ÞOLI
MENNINA
rkki iippiirvandi, rf satt rr, aú
KÚÚKjöriiiislu mrnn á 20. öld
súu strinaldarnirnn.
Annaú da-nii af samtfma-
mönniim frá strinöld. Þrir
rfKiiskúgamrnn hugsa lágt á
okkar maiikvarúa. Þrir rru
nrfnilrga sáttir viú lffiú. I.ffinu
rr rngin haita húin af þrim:
þaú ra-úur viú þá. Þrir taka
franiföruni svo rúlrga, aú rnu
smfúa þiir vrrkfa*rin sfn upp á
nýtt fyrir hvrrn dag og afltaf
nifú sama sniúi fins og þfir
hafa gfrt frá hyrjun. Nú rr
rkki ailunin aú hiúja uni þjúú-
flutniiiga aftur ( tfniann; rkk-
rrt aftnr fyrir daginn f dag. Kn
Irngi húldu allir mrnn, aú Iffiú
va’ii þrim ofjarl. Mrnnirnir
voru viúkva>mir — fffiú úsigr-
andi. Nú rru orúin skoúana-
skipti: Þaú þykir sýnt, aú Iffiú
sú viúkva'int — og hrrint rkki
vlst, aú þaú þoli mrnnina. Þrssi
uppgötvun rr failin til þrss aú
vrkja svartsýni. A hinn húginn
vrkur þaú niúr alltaf bjartsýni,
aú rnn fa-úast alllr mrnn strin-
aldarmrnn: rkki vrrúur súú á
u.(borniim börniim, aú þau
þrkki nritt úgott, og grrinilrga
trlja þau sig rkki riga vald á
lifinu. Þaú grfur þá von, aú
hvor tvrggja skoúunin sú mis-
skilníngiir. Þvf miúur rru sum-
ar brztu vonir þa>r vitlausustu.
Og þrssar rru kannski rngutn
sauuandi nrnia Andrúsí önd
rúa gamalli prrstsrkkju. Þaú
va*ri svo aftur Iritt, rf satt væri.
Bryndís
Jaköbsdóttir
húsmóðir
ALLAR
ELDRI KYN-
SLÓÐIR HAFA
HAFT
ÁHYGGJUR AF
BÖRNUM
SÍNUM
Ég rr fædd bjartsýn, til allr-
ar hamingju. Þaú hlýtur aú vrra
vont aúsjá aúrins svörtu hliúarnar
á lfflnu. Múr hafíe alltaf Iriúst aú
hýsagsa um þær og úg hrfi rrynt
aú glryma þvf, srm miður hrfur
fariú, og oftast hrfir þaú trkist.
Samtfminn! Þaú þýúir 45 ár af
mfnu Itfi. Yndislrg, friúsæl ár í
kaupstaú og svrit, og sfúan strfú
— hrrmann gráir fyrir járnum,
skriúdrrkar og vftisvúlar, ljótar
frúttir í útvarpi. Þaú var sprnn-
andi fyrir barn á Islandi, srm
rkki skildi hörmungar strfús.
Sfúar komu góú ár aftur, þrgar
ungt fólk fór f mrnntaskóla og
háskóla án námslána — þaú fólk
vann nefnilega fyrir sér þá. Sem
dæmi nefni ég hér bjartsýnan
mann, vin minn, meú konu og
barn. Hann vann mikiú, sá fyrir
fjölskyldunni og lauk sfúan há-
skólaprófi meú hárri einkunn.
Viú gátum hlegiú saman, vegna
þess hve bjartsýnn hann var. Og
allt tókst, af því aú svartsýnin var
ekki til.
Ég maú eftir þvf, aú þegar ég
var f menntaskóla, fékk ég stfls-
efniú „þegnskylduvinna". Ég
hafúi þá aldrei hugsaú um slfkt.
Einhvern veginn hafúi ég þó hug-
mynd um þaú, aú f útlöndum væri
ákveúinn tfmi ætfaúur til her-
skyldu. Eg var svo bjartsýn þá, aú
mér þótti sjáffsagt, aú á tslandi
væri sá „ekki-herskyfdutfmi“ not-
aúur til þarfa þjóúarinnar — þ.e.
f þágu okkar aflra. ÞaÚ finnst mér
enn, og skil ekkert f öllum þeim
rfkísstjórnum, sem setiú hafa, aú
hafa ekki notfært sér unga fólkiú
viú alla þá mannvirkjagerú, sem
þarf aú framkvæma hér á landi.
Setja lög og láta unga fólkiú
vinna ákveúinn tfma, þvf aú mér
finnst, aú undirstaúa alls ilfs sé
viúfangsleysiú. En ég er samt
bjartsýn, þvf aú okkar unga fóik
er vel af guúi gert, vel aliú, og ég
hefi engar áhyggjur af arftökum
okkar. Ailar eldri kynslóúir hafa
haft áhyggjur af börnum sfnum,
en viú hin gömlu lifum enn þrátt
fyrir ailt.
Þær fréttir, sem fjölmiúlar
blása upp um hallærisplön og
unglingadanshús, tek ég meú fyr-
irvara — vegna þess aú ég er
bjartsýn. Þessir unglingar eru
eins og allir aúrir unglingar — þá
langar til aú skoða Kfiú, ekki
hanga stöúugt heima, heldur
kynnast jafnöldrum sfnum og
öúrum og blanda geúi viú þá.
Blessuú börnin flest eru ekki orú-
in nógu andlega þroskuú til þess
aú hafa áhuga á húslestrum. En
hvaúa barn hafúi gaman af hús-
lestrum f gamla daga?
Sumariú sfúastliúiú hér norúan-
lands gaf sannarlega tilefni til
bjartsýni. Kannske bregst vel-
væruverúugum veúurfræúingum
bogalistin, þegar þeir spáúu
kuldatfmibili næstu milljón ár.
En þá verúum viú komin á önnur
stig — þvf ég er svo bjartsýn, aú
ég trúi á annaú Iff.
Ég er mjög bjartsýn gagnvart
listum á tslandi. Eg hefi f mörg ár
dáúst aú þvf, aú svo fámenn þjóú
sem viú skulum eiga sifka sin-
fónfuhljómsveit sem er, þvf miú-
aú viú fólksfjölda trúi ég þvf, aú
hún sé á heimsmælikvarúa. Og
allir okkar dýrlegu söngvarar —
tenórar, sópranar, alt, bassar —
og allir þar á milli. Fyrir svo utan
kórana, þar sem allir leggja sítt
besta af mörkum og verúa vinir.
Er þaú ekki bjartsýni hjá hverj-
um og einum? Þaú, aú leggja sig
fram sem framast er unnt og
gleújast yfir sameiginlegu starfi.
Mér verúur hugsaú til allra
málaranna okkar, sem mér finnst
stundum ekki þverfótaú fyrir,
þeir troúast hver um annan þver-
an, eins og f gamla daga varú ekki
þverfótaú fyrir rfmnaskáldum.
Þetta þykir mér bjartsýni og
gleúst yfir þvf. Svo eru hinir rit-
glöúu. Þeir eru lfka sannarlega
margir, sumir heppnir, aúrir
óheppnir, en bjartsýnin rfkir hjá
hverjum og einum, og þaú er vel.
Eg er sannfærú um, aú þeir sem
unna listum láta ekkert á sig fá.
ÞaÚ er hluti af minni bjartsýni.
Og ieikhús á tslandi. Þaú er
kapftuli út af fyrir sig. Eg hefi
ekki tölu á þvf f svipinn hve mörg
og merkileg verk eru sýnd um
þessar mundir, en ég veit vel, aú
þar rfkir bjartsýnin eins og hjá
öúrum listamönnum og lfka mér.
Svartsýni. Fjárhagsörúugleikar
rfkisins, sem ég veit aú bjargast
von bráúar meú hjálp bjartsýnna
manna.