Lesbók Morgunblaðsins - 13.11.1977, Blaðsíða 3

erum stundum svo útslitin og uppgef-
in, að við erum að gefast upp.
Við óskum þess líka á stundum, að
stjórnmálamenn og þeir, sem sýsla
með fjármál ríkisins, ákveða fjárvéit-
ingar, hvað á að ganga fyrir og að
hve miklu leyti — að þeir eignist
sjálfir þroskaheft börn. Þá hljóta þeir
að skilja? Ef þeir reyndu það sjálfir
hvað angistin og örvæntingin getur
orðið mikil? Þá yrði réttlætið e.t.v.
aðeins meira.
Eitt af því versta við að eiga þroska-
heft barn er, að maður hefur eigin-
lega ekkert leyfi til þess að deyja. —
Hugsið ykkur ef við sem foreldrar
gætum orðið gamlir og dáið, og um
leið vitað með fullri vissu, að barnið
okkar væri í öruggum höndum, og
fengi möguleika til þroska og lífsfyII-
ingar án okkar."
Þetta er örvæntingarhróp höfundar
til samtíðarinnar, til samfélagsins, til
yfirvalda — það er bæn um hjálp og
aðgerðir. Hann segir áfram frá því,
þegar Dagur komst á lítið heimili,
sem foreldrunum tókst um síðir að
koma á stofn með góðu starfsliði.
Dagur fékk tækifæri og möguleika,
sem fáir hans líkir fengu. Hann hélt
áfram að þroskast og styrkjast, þó að
bæði hann og foreldrar hans ættu
margar andvökunætur af áhyggjum
og kvíða, þegar honum leið sem
verst. Á unglingsárunum þroskaðist
Dagur mikið, segir höfundur. „En það
dapurlegasta er bara, að á þeim aldri
hafa flestir gefist upp." En Dagur
lærði að segja orð og orðasambönd.
Hann hefur mest yndi af dansi og
hljómlist. Oft setur hann plötur á
plötuspilarann, þegar hann kemur
heim um helgar og spilar uppáhalds-
plöturnar sínar. Hann hefur líka alltaf
haft yndi af söng, bæði trúarlegum
og þjóðlögum. Höfundur segist viss
um það á kvöldin, þegar Dagur sofn-
ar, að það séu „englar allt um kring"
eins og þau syngi stundum um. Hann
segir, að þau hafi verið heppin — en
það eigi fleiri þroskaheft börn en þau.
Þess vegna
„Ég vona þess vegna, að skrif min
verði ekki til þess, að auka sektar-
kennd þeirra, sem ekki hafa verið
eins heppin og við. Nógir eru erfið-
leikarnir og ábyrgðjn samt . . .
Mig hefur langað að skrifa, til þess
að benda á, að það getur hjálpað
hinum þroskaheftu að fá möguleika
til þroska — hvort sem þeir eru ungir
eða fullorðnir.
Sagan af Degi er skráð til þess að
stuðla að því, að fleiri geti átt góða
daga."
Þrjú ljóð eftir
Myndir: Árni Elfar.
Þýðing: Sigrún Ástríður Eiríksdóttir
Snorri
Sturluson
Einar
Þambaskelfir
JORGE LIJIS BORGES
Þú, sem lézt eftir þig goðsagnir
af ís og eldi til minnis óbornum,
þú, sem skráðir ögrandi frama
þins vilita germanska ættstofns,
fannst þér til undrunar nótt eina
þegar sverð voru á lofti að vesælt hold þitt
skalf. Þessa nótt sem fékk engan morgun
skildist þér að þú varst heigull.
í náttmyrkri Íslands tryllir saltur
stormurinn hafið. Hús þitt er
umkringt. Þú hefur drukkið i dreggjar
hina ógleymanlegu smán. Yfir
fölt andlit þitt fellur sverðið
eins og það féll svo oft i bók þinni.
Þú ert
ekki hinir
Ekki mun bjarga þér það sem þeir skildu eftir
skrifað þessir sem ótti þinn ákallar;
þú ert ekki hinir og skynjar þig núna
miðpunkt þess völundarhúss sem skref þin
skópu. Ekki bjargar þér þjáning
Jesú eða Sókratesar né hinn sterki
Siddhartha úr gulli og mætti dauðanum
i garði. er degi var hallað.
Duft er einnig orðið skrifað
með þinni hendi eða sögnin sögð fram
af þinum munni. Ekki finnst miskunn i Örlögunum
og nótt Guðs óendanleg.
Viðfangsefni þitt er timinn. hinn sifelldi
timi. Þú ert hver einmana andrá.
Óðinn eða Þórhinn rauði eða Hvitikristur. . .
Litlu skipta nöfnin og guðir þeirra;
eina skyldan drengskapur
og hann átti Einar, geiglaus fólkstjóri.
Hann var fyrsta bogskytta Noregs
og fimur i meðferð sverðsins
bláa og skipanna. Úr för hans
gegnum timann bergmálar eitt tilsvar
og Ijómar i ritsöfnunum.
Hann mælti það i orustugný
á hafinu. Ferðin til einskis orðin.
stjórnborðinn opinn fyrir árásum.
Siðasta örin braut bogann hans.
Konungurinn spurði hvað hefði brostið svo fast
að baki sér. og Einar Þambaskelfir
mælti: NOREGUR ÚR HENDI ÞÉR KONUNGUR.
Öldum siðar bjargaði einhver sögunni á íslandi. Ég endurrita hana hér og nú.
svo fjarri þessum höfum og þessu æðruleysi.