Lesbók Morgunblaðsins - 27.09.1980, Blaðsíða 16

/ HVER ER HÆRR/V\
SETTUR EN HUNDA
HÖFÐIN&I0 ER ÞM ,
, ÞÚSHUNDUR? j
YSJÁIÐI, UVAÐ ÞH> HAF/Ð ~
D/RFST AÐ SERA' VEKJA
sjAlfan HERSHÖFDIN6JANI
ÞAÐ BR A.M.K. FIMMFÓLD .
DAUDASÖK. YKKUR VERDURa
i*,.' SVNT / TVO HEIMA/
Y JÆJA, EF ECr 5 K/L ^
ÞI6 RÉTT, Þ’A ER HUNPA \
HÖFDINGI HÆRRA SETTl/Á
. EN TUGHUNDUR f J
TIU
SINNUM
. HÆRRA >
/NE), FfíRN ÞAÐ / TUTT/i
SJÁLFfíN! NÚ ER MÉR
ME/Rfí EN NÓ6-
± BOÐIf) !!> .
vegna þess, hve form tjáningar okkar er
dýrt — og þó berum viö sömu þrá í
brjósti og þiö — og þó er okkur jafn
lífsnauösynlegt og ykkur að veröa aldrei
viöskila við samferöamennina — viö
viljum ekki vera ein. — f öllum
menningarlöndum er þessi staðreynd
viöurkennd af hinu opinbera, sem
fullnægir skyldum sínum viö almenning
og listamennina meö því aö gefa öllum
kost á aö sjá fegurstu listaverk liöinna
tíma og samtíöarinnar. Listasöfnin eru í
senn sameiginlegur fjársjóður allrar
þjóðarinnar, og heilbrigö hvöt lista-,
manna um aö vera þess umkomnir og
veröugir aö verk þeirra veröi eign
fólksins. — Þjóöfélag, sem óbelnlínis
stuölar aö því, aö listin veröi leiksoppur
í höndum duttlungafullrar tízku, auglýs-
ingabrasks og kaupmennskuhæfileika
listamanna sjálfra er ofurselt þeirri
hættu, aö málararnir skapi tízkuglingur
á stofuþil fámennrar peningastéttar og
óbrúanlegt djúp myndist — annarsveg-
ar milii alþýöu, hinsvegar tízkuþræla
meö skildingsmark á handverki sínu.
Þess vegna er krafa listamanna og
krafa fólksins sú, aö viö eignumst
listasöfn, þar sem öllum veröi gefinn
jafn kostur á aö sjá úrvalsmyndir beztu
málara íslands, aö listin veröi ekki
eingöngu listarinnar vegna — heldur
vegna fólksins — vegna þess að ísland
er og á aö vera menningarland.
Þórunn: Mæl þú heilust kvenna. —
Jæja, Nína mín, nú fer ég. Spilaöu mig
út úr dyrunum og láttu þaö ganga
líflega til.
Nína spilar fjörugt lag, Þórunn kveö-
ur og fer.
Samiö í janúar 1941.
Flutt 26. tebrúar s.á.
ÞESSIR TVE/R BRUTU
ALLT 06 BRÖMLUDU I
MÆTURKLÚBB! &RAÐ
RÍKS..
7/'
n
Framhald af bls. 15
hugsar sér ef til vill kóngsdóttur í
álögum, annar villtan smaladreng, þriöji
útilegumannabyggð, fjórði álfahöll,
fimmti skip á siglingu og svo mætti
lengi telja. Mörgum dásamlegum mynd-
um bregður fyrir í hugum áhorfend-
anna, en þær eru heimafengnar. Málar-
inn hefur ekkert annað gert en aö mála
þoku og vekja spurninguna: Hvaö býr í
þokunni?
Nína: Sú list, sem beinir spurn aö
mannshuganum hefur mikiö þroskag-
ildi, en ég held aö málari, sem málaöi
mynd af þoku myndi gera það til að lýsa
sinni persónulegu skynjun á þokunni,
en ekki til aö vekja neina spurningu um
hvað byggi í þokunni, frekar en hann
meö því aö mála mynd af fjalli ætlaði
sér aö vekja spurninguna, hvaö væri á
bak viö fjalliö.
Þórunn: Já, en listin veröur líka aö
gefa svar. Krossgátur þykja ekki mjög
merkilegar, en þær geta þó gert menn
spennta og í þeim er ákveöna lausn aö
finna.
Nína: Hver listamaöur hefur sínar
eigin hugmyndir um lífið — sína eigin
lausn á gátum tilverunnar. í listaverkun-
um er fólgin hin persónulega túlkun á
hans eigin viðhorfum og er þess vegna
hans eigin lausn og við hin getum því
aöeins oröiö ásátt um aö hún sé rétt, aö
viö séum á svipuðu þroskastigi og hann
— en viö megum ekki gleyma því aö
sjálf lausnin — heimspeki listaverksins
er enginn mælikvaröi á listaverkiö sjálft.
Þórunn: Ég vil hiö sama og þú aö
listin sé frjáls, en hún veröur líka aö
uppfylla hinar ströngustu kröfur til
heiöarleika. Listamaður^ sem notar sér
fáfræöi og tízkudekur manna fyrir
lyftistöng til tímanlegrar velgengni er
loddari, sem fyrirgerir rétti sínum til aö
bera listamannsheitiö. Þaö er langtum
skiljanlegra og heilbrigðara, þó aö þaö
sé sárt um leiö, aö frumlegur málari sé
misskilinn af fjölda samtíöarmanna
sinna, heldur en þaö, aö hann geti
safnaö um sig hóp aödáenda, um
myndir, sem þeir botna hreint ekkert í,
vita ekki einu sinni, hvernig þær eiga aö
snúa og hafa yfirleitt ekkert um aö
segja annaö en þær séu afburða snilld
og því meö öllu óskiljanlegar. — Ég er
dálítiö smeyk um aö þessar yngri
stefnur í listinni geti oröiö mörgum
fúskara griöastaöur, blátt áfram skálka-
skjól.
Nína: Ég er ekki frá því heldur, en
þrátt fyrir allar blekkingar, sem framdar
eru í nafni listarinnar, held ég því þó
fast fram, aö listinni megi engar skorður
setja, henni beri fyrst og fremst réttur-
inn til frelsis. Svo lengi, sem leitað er
nýrra leiöa, svo lengi er víðsýnis og
framþróunar aö vænta.
Þórunn: Já, þaö er auðvitað alvag
rétt. Leitiö og þér munuð finna stendur
í heilagri ritningu. — Hamingjan góöa:
Það er oröið svona fljúgandi framoröiö,
ég er víst búin aö tefja allt of lengi, og
samt höfum viö ekki minnst á súrreal-
isma og futúrisma.
Nína: Áöur en viö kveöjumst vil ég
segja þér eitt, sem liggur mér á hjarta.
Viö sem leggjum stund á listir berum öll
í brjósti þrá til aö gefa öörum kost á aö
njóta meö okkur þess, sem viö höfum
komizt aö raun um. Ég skal játa, aö
þessi þrá er oft eigingjörn ieit aö
viðurkenningu — persónuleg metnaö-
ar- og hagnaöarvon, en hún er líka
gjöful hönd hins auöuga — einlæg og
óeigingjörn löngun til að segja sannleik-
ann. Þiö, sem skrifið bækur fylliö
bókaskápa hinna efnuöu — og alþýöu-
bókasöfnin eru lykill hins févana aö
oröum ykkar. — Hljómlistarmaðurinn
prentar verk sín á ódýran pappír og
útvarpiö ber tóna hans til fólksins —
þiö þurfið aldrei aö vera ein. Viö, sem
málum notum dýrt léreft og dýra liti, —
jafnvel þó aö viö værum hafin yfir hinar
hversdagslegu lífsþarfir mannanna —
gætum viö aldrei fyllt hús fátækl-
inganna af verkum okkar — einfaldlega
VERÐ EKKI LENGl AÐ
’ AFGREtDA ÞAÐ. ST/NG/Ð ,
ÞESSUM TVE/M &ÖLLUM >
SVARTHOLIÐ. DÆMUM ÞA SVO
einhverntímann, ef v/ð
'JUNUM EFVR ÞEIM.
ÞEGIDU, fNU MUNAR
GALLl! ÍMJÓU, AD E6 MÖt
BRJÓT/ RÓM-
VERSKA FRIDIIM
sHERSHÖFÐINGINN VAKNAfU
UPP AF VÆRUM BLUNDt
VID HÁVADANN í YKKUR'
HANN SKIPAR VKKURAD
KOMA STRAX TIL SÍN OG
ASTRIKUR OG GULLSIGÐIN
Eftir Goscinny og Uderzo. Birt i samráði við Fjölvaútgáfuna