Lesbók Morgunblaðsins - 01.08.1981, Blaðsíða 5

Konan lét þetta gott heita, en horföi
nú rannsakandi á fötin. — Maðurinn
fylgdi augnaráöi hennar og mælti fljótt:
Fötin voru send hingaö frá klæösker-
anum mínum. Ég var aö máta þau, en
komst þá aö raun um, aö hann hefur
þrengt þau heldur mikiö. Svo aö ég er
aö hugsa um aö gefa þau til Vetrarhjálp-
arinnar.
Þaö birti yfir andliti frúarinnar:
Blessaöur vinurinn minn, hún klapp-
aöi honum á vangann, — alltaf ert þú aö
hugsa um þá, sem líða neyöina. Betur,
aö aörir geröu slíkt hiö sama. En, heyrðu
annars, þú ert víst ekki meö pakkann til
hennar systur minnar í fórum þínum?
Vagninn fer eftir nokkrar mínútur.
Kaupfélagsstjórinn greip andann á
lofti, fálmaöi ofan í vasa sinn og rétti
henni pakkann.
Aftur kyssti frúin mann sinn nærfærn-
islega á vangann og yfirgaf herbergiö.
Kaupfélagsstjórinn hlammaöi sér
niöur á rúmiö og strauk yfir vott andlitiö.
Þaö leiö stundarkorn, en þá kom
herbergisstúlkan inn meö grautinn á
bakka.
Hér kemur grauturinn yðar, mælti hún
og lagði bakkann á borðið.
Kaupfélagsstjórinn reis upp, tók utan
um stúlkuna, en leit meö fyrirlitningu á
innihald bakkans.
Þú ætlar þó ekki, elskan stutta, aö
bjóöa mér uppá hafragraut! Ég er nú
hræddur um, að ég sé vaxinn upp úr
grautarátinu. Komdu með smurtb rauð,
en hentu þessum déskota í ruslafötuna.
En þér óskuðuð — —.
Sussu, sussu! Ég er búinn aö skipta
um skoðun, litla fröken. Hann tók undir
höku stúlkunnar. Ertu ný í starfinu? Ég
hef ekki séö þig hérna fyrr.
Síöari hluti
Við afgreiðsluna
Dauf veggjaljósin gáfu frá sér rauðan
bjarma, er samlagaðist rauöu áklæöi
sóffans, lýstu upp einkennisstafi snyrti-
herbergisins, glóöu á slitnu stigahand-
riöinu, sem ótal hendur höföu gripið í
sér til stuönings undanfarna áratugi, og
brotnuöu aö lokum í gleraugum vakt-
mannsins, sem sat viö skriftir innan viö
afgreiösluboröiö.
Maöur kom niöur stigann frá þriöju
hæö og fetaöi sig varlega þrep af þrepi
vegna flösku og glasa, sem hann bar í
höndunum.
Þegar hann var kominn niður heilu og
höldnu, settist hann í sófann, lét glösin
og flöskuna á boröið og teygöi sundur
þéttholda lærin.
Hvar er allur mannskapurinn? spuröi
hann vaktmanninn og leit á veggklukk-
una. Hún er tíu.
Skilaboðin, sem hér liggja, svaraöi
vaktmaöurinn og leit ekki upp, hljóða á
þá leiö, aö hann sé staddur á fundum í
sambandi viö ýmis konar erindisrekstur
á vegum hreppstjórna og bæjarfélaga.
Maöurinn velti fyrir sér svarinu
drykklanga stund. Svo rann allt í einu
upp fyrir honum Ijós.
Hvernig læt ég — hann hristi hausinn
— það er líka alveg rétt. Kabarettinn er
í kvöld, þessi meö nöktu dansmeyjarnar
frá París. — Hérna, eruð þér vissir um,
aö allir hafi fariö?
Veit það ekki.
Heyriö þér annars, sagði hótelgestur-
inn eftir dálitla umhugsun, viljiö þér ekki
fá yöur í eitt glas mér til samlætis?
Nei, takk, ég er aö vinna. Auk þess er
aldrei friður á kvöldin.
einn mannanna, hinir eru löngu dauöir.
Hamingjunni sé lof, svaraði hótelgest-
urinn og þurrkaði sér um sveittan
skallann. Ég óttaöist í augnablikinu aö
ég heföi fengiö ósk mína Uppfyllta í
svona ríkum mæli. En er ykkur annars
ekki þörf á sæti? Hann mjakaöi sér til.
Þökk fyrir. Mennirnir settust viö hliö
hans.
Má bjóöa ykkur drykk?
Ekki sláum viö hendinni móti því,
sagöi þrenningin einum rómi, og leit
veitanda sinn þakklátum augum.
Hver skyldi nú vera borgunarmaður
fyrir hóteldvöl ykkar — eöa, þiö eruö þó
vænti ég ekki embættismenn?
Við búum ekki hér í hótelinu, svaraöi
einn mannanna.
Viö komum bara hingað, mælti annar,
til aö rifja upp gamlar, Ijúfsárar minn-
ingar.
Sjáiö þér til, herra, sagöi hinn þriðji,
hérna í veitingasalnum niöri lukum viö úr
óteljandi kaffikönnum.
Stórum kaffikönnum, greip annar
vinanna fram í.
Þaö var í þá gömlu, góöu daga, sem
nú eru löngu liðnir, mælti hinn félaginn
angurvær. Hérna var okkar annaö lög-
heimili. Viö erum nefnilega listamenn,
skiljiö þér, og liföum aöallega á mola-
kaffi.
Þiö hafiö sannarlega komizt af meö
lítiö, sagöi veitandi þeirra. Og hvaöa
vinnu stundiö þiö svo?
Vinnu, endurtók einn náunganna
móögaöur. Listamenn vinna ekki fyrir
sér nema á þann einn hátt aö skapa
listaverk. Þeir verða aö vera tilbúnir til
aö grípa andann, þegar hann kemur yfir
þá, sem á þaö til að ske á öllum tímum
sólarhringsins.
viö fótskör náttúrunnar, lagöi mig allan
fram viö aö lofsyngja hana í verkum
mínum. Seinna valdi ég úr safni mínu
beztu verkin og sendi þau til stjórnar
myndlistamanna, en þeir ætluöu aö
opna sýningu á verkum félagsmanna. En
myndirnar mínar voru ekki teknar til
sýningar. Stjórnin lét þau orö falla, aö
hún heföi beztu fáanlegu myndavélina í
fórum sínum til að annast allar náttúru-
eftirlíkingar. — Þar meö átti ég ekki
annars úrkosta, ef ég vildi halda áfram
listgrein minni, en gerast svokallaöur
abstraktmálari. Aö ári liðnu lauk ég
tveim myndum. Önnur sýndi nokkrar
rákir, mislitar þó. Þá mynd skíröi ég
Grindverk. Hitt málverkiö sýndi þrjú stór
augu, umlukt sporum eftir nokkrar
fótalúnar hænur. Myndina nefndi ég
Martröö.
Listmálarinn sló sér á brjóst.
Ég elska sannleikann, eöa geröi þaö,
réttara sagt. — Myndirnar samsvöruöu
heitinu. Ég þarf víst ekki að taka þaö
fram, — mér var vísað burt úr sýningar-
salnum, og aöeins vegna þess aö ég
skíröi myndirnar sínu rétta nafni.
Hann saup síðustu dreggjarnar úr
glasinu.
Og nú mála ég bara, hélt hann áfram.
En þá var snögglega tekiö fram í fyrir
honum, og stórkarlaleg rödd rumdi
draugslega:
Fjandann á vegginn!
Eigandi raddarinnar, lítill, væskils-
legur náungi, kom frá uppgöngunni,
varö fótaskortur á teppalögðu gólfinu,
en tókst á síðustu stundu að forða sér
frá falli með því aö grípa í skrifborðs-
diskinn sér til stuðnings.
Eftir aö hafa jafnaö sig nokkurn
veginn, lagðist mannkertiö fram á af-
Símtólið féll allharkalega úr hendi kaupfélagsstjórans.
Frúin birtist óvænt í dyrunum og kom inn í miklum flýti.
Kaupfélagsstjórinn reis upp, tók utan um stúlkuna, en
leit með fyrirlitningu á innihald bakkans.
Vaktmaðurinn tók í lausgyrtan buxnabotninn ú litla
manninum, dró hann öðru sinni niður stigann, skellti
honum ofan í göturæsið fyrir utan og tók sér varðstöðu
við innganginn.
Ég byrjaöi um mánaöamótin.
Og hvernig líkar þér?
Bara vel. Hótelgestirnir vilja allt fyrir
mig gera.
Mig skal ekki undra, svona lítil og
yndisleg stúlka.
Ég má ekki hangsa, svaraöi litla
stúlkan undirleit.
Fæ ég aö sjá fallega andlitiö þitt
aftur?
Stúlkan skríkti.
Sá er frekur. Hún losaði sig úr örmum
hans og fór meö bakkann aftur.
En herra Nikulás Grímsson kaupfé-
lagsstjóri leit á úriö sitt, tók hart
viðbragð og setti í samband rafmagns-
rakvélina.
Gesturinn snýtti sér.
Skrattinn sjálfur. Mér er ekki nokkur
leiö aö sitja hér einn og gera mér glaðan
dag án félagsskapar. Hann andvarpaði.
Þaö vildi ég, aö einhver ræki nefiö
hingaö inn og skálaði viö mig. Já, þó
þaö svo væri sjálfur myrkrahöföinginn
eöa einhver af hans árum, yröi ég svo
hjartanlega glaður.
Hann haföi ekki fyrr sleppt oröinu en
hikandi fótatök bárust frá uppgöngunni,
og þrír náungar, meö strengda andlits-
húð, komu í átt til hans. Þeir vættu
varirnar, er þeir litu vínföngin.
Guð í himnum, hljóöaöi maöurinn á
sóffanum. Er lífsneisti í ykkur?
Hann er sá eini, sem eftir hjarir, sagöi
Nú, þá skal mig ekki undra á þótt þiö
séuö horaöir og ræfilslegir, greyin, mælti
hótelgesturinn. Hann bætti í glösin.
Jæja, hélt hann áfram, svo þiö eruð
listmálarar.
Ég er fæddur listmálari af guös náö,
mælti einn félaganna og strauk gráleitan
hökutoppinn, en annar vina minna hér er
skáld og hinn tónsmiður.
Skáldiö strauk þunnhært yfirskeggið
til samþykkis, en tónsmiöurinn fór hendi
um síðhærðan hvirfilinn.
Og hvernig hefur þér svo vegnað á
listabrautinni? spuröi hótelgesturinn og
beindi orðum sínum til listmálarans.
Ég fann hjá mér löngun til að mála
strax á unglingsárum mínum. Ég kraup
greiösluboröiö og mælti biöjandi viö
vaktmanninn:
Heyröu hérna, elsku vinurinn minn. Er
nokkur lífsins leiö til aö þú getir selt mér
eins og einn bjór?
Útilokaö, fullyrti vaktmaöurinn.
Æ, láttu ekki svona viö einn guðsvol-
aöan mannvesaling. Þetta er svo lítiö,
sem ég biö þig um.
Ég sel ekki bjór, svaraði vaktmaður-
inn. Reyndu viö þjóninn í veitingasaln-
um.
Ég er búinn aö því, elsku vinur minn.
Sú hundsnefna rak mig út. Þvílík mann-
vonzka! Og ég sem baö aðeins um einn
SJÁ NÆSTU SÍÐU
5