Lesbók Morgunblaðsins - 03.07.1982, Blaðsíða 6

Heimilisfaðir
og fyrirvinna
Eftir Alfreð
Böðvar ísaksson
ungið fyrir
Sæmund
Sumt fólk gerir sér því miður enga grein
fyrir því, hve friðhelgi heimilisins er
mönnum eins og mér dýrmæt. Ég veit ekk-
ert unaðslegra en að geta hvílt í skauti
fjölskyldunnar, eins og komist er að orði,
finna það öryggi er hvert það heimili veitir,
sem á annað borð er á traustum grunni
byggt. Heimili á borð við mitt.
En eins og heimspekingurinn sagöi: Eng-
in vígi eru að öllu óvinnandi, og hann hefði
svo sannarlega mátt bæta viö: einkum,
þegar illyrmislegur svikari reynist vera í
röðum þeirra sem vígið byggja.
Konan mín getur á stundum veriö svo
tillitslaus, og þegar sá gállinn er á henni,
eru henni tilfinningar eiginmannsins lítið
annað en smámunir, sem ekki eru til neins
nema að hundsa. Hún birtist t.d. í eldhús-
dyrunum eitt kvöldið. Við vorum rétt búin
að snæöa þessa dýrðlegu máltíð sem hún
hafði matreitt af alkunnri snilld og ég var í
þann veginn að slaka á svo maginn gæti
betur melt, þegar hún galaöi til mín:
— Alfreð Böðvar, ég þarf að fara út í
kvöld!
Þetta kom mér satt að segja mjög á
óvart, og ég benti henni vinsamlega á það,
að kurteislegra væri nú að hafa meiri fyrir-
vara á svona tilkynningum. Og að ef það
væri ekki hægt, að þá bara sleppa því sem
um væri að ræða. Þetta sagði ég mjög
kurteislega, eins og minn er vandi í viðræö-
um, einkum þegar konan mín á í hlut.
En hún lét sér ekki segjast, heldur ítrek-
aði þessa grófu tilkynningu og fórnaði þar
með rósemdarkvöldi fjölskyldunnar rétt
eins og ekkert væri. Alveg ferlegt, eins og
ungdómurinn segir nútildags, hugsaði ég.
Hún skyldi bara hafa sitt fram, það væri allt
í lagi. Hún myndi sjá eftir því seinna meir,
hana mundi iðra síðar, hvernig hún heföi
forsmáð allar þær yndislegu stundir, sem
við hefðum getaö átt saman, ef ekki heföi
ætíð og alltaf komið til aö hún hefði öðrum
hnöppum að hneppa.
í sömu andrá hringdi dyrabjallan, og
nágrannar okkar, Auðunn og Karla, stóöu
fyrir utan með ársgamalt barn sitt í fanginu.
— Hæ, sagði Karla, sem hefur orðiö
fyrir þeim hjónunum. Hún er lítið fyrir það
að hleypa manninum sínum fram fyrir sig,
og mér finnst hún satt aö segja ekki hafa
æskileg áhrif á konuna mína á stundum.
— Okkur Auöun langaði svo í bíó, hélt
Karla áfram, — og okkur datt kannski í
hug aö þiö vilduö líta eftir honum Sæmundi
litla á meðan. Hann er voöa vær og sefur
bara.
Mér varð litið á Sæmund litla. Hann var
glaövakandi og mikil skeifa í vændum á
andlitinu.
— Ég er að fara út úr dyrunum, sagði
konan mín, rétt eins og hún ætti heiminn,
— en hann Alfreö Böövar er áreiöanlega til
í að láta krúttið sofa hérna i sófanum.
Þar með var hún búin aö segja sitt og
rokin í kápu og útiskó. Ekki datt henni í hug
að spyrja mig álits áður en hún blaðraði
svona hugsunarlaust viö Körlu. Hún er
ábyggilega konunni minni slæmur félags-
skapur, og ég sárkenni í brjósti um Auðun.
Sæmundur horfði á mig og slefaöi. Auðunn
og Karla horfðu líka á mig, en án þess aö
slefa. Eg horföi á þau á móti, gafst upp og
benti á sófann.
— Það hlýtur- að fara vel um hann
þarna.
Sæmundur litli var settur í sófann með
flosáklæöinu og í það slefaði hann enn
meira. Óskaplega framleiða börn mikiö af
munnvatni, hugsaði ég, og áhyggjuhrukka
færðist yfir enniö þegar ég sá fyrir mér
sófann fljóta út úr húsinu ásamt með hinum
mublunum. Mér fannst tilhugsunin ekki
óraunsæ, miðað við hið gífurlega munn-
vatnsmagn.
Og þar með voru þau rokin, konan sem
haföi svikið mig svona á þennan svívirði-
lega hátt án þess aö blikna eöa blána, og
Karla og Auðunn, sem þurftu svona líka
nauðsynlega aö fara í bíó.
Ekki hafði hurðin fyrr lokast á eftir þeim
en Sæmundur litli myndaöi skeifuna á and-
litinu til fulls og áður en nokkrum vörnum
varö við komið brast hann í skerandi grát.
— Vaaaaaaaaaaaaa!!!!! skældi Sæ-
mundur meö miklum ekkasogum, sem
komu með óhugnanlega löngu millibili. Ég
tók hann upp til að hugga hann og Eiríkur
litli, augasteinninn hans pabba síns, og
Soffía, sem ekki er lengur lítil heldur mynd-
arleg dama að verða, komu þjótandi út úr
herbergjunum sínum.
— Ertu að skæla, pabbi!? hrópaöi Eirík-
ur litli, og mér þótti strax vænna um hann
fyrir vikiö.
— Nei, svaraði ég, — karlmenn skæla
ekki. En Sæmundur veit það bara ekki
ennþá, bætti ég við til skýringar.
— Ji, hvað hann er mikið krútt, maöur,
hrópaði Soffía upp yfir sig og munnvikin
náðu saman aftur á hnakka á henni af
hrifningu. Krúttiö lét enn hærra en áður, og
þaö varð til þess að Soffía fékk tilefni til aö
koma á framfæri spaklegri athugasemd:
— Þú heldur vitlaust á honum.
— Hvernig á ég þá aö halda á honum?,
spuröi ég og varö dálítiö pirraöur út í hana
dóttur mína fyrir það aö bjóöast ekki bara
til að taka hann Sæmund að sér. Ekki hefði
henni veitt af því, veröandi móðurinni, kon-
unni og meyjunni.
— Haltu honum þannig aö hakan hvíli á
öxlinni, sagði Soffía með matrónusvip á
andlitinu.
— Þvættingur, ansaöi ég. — Þá getur
barnið bitiö í tunguna á sér. Það vil ég ekki.
— Sveimérþá, pabbi, þú ert, sko, al-
gjör, var eina athugasemd Soffíu, og svo
sneri hún barninu í fanginu á mér þannig
að það hvíldi með hökuna á öxl minni.
Gráturinn minnkaöi ekki.
— Þarna sérðu, sagði ég og sneri barn-
inu rétt aftur.
— Hann vill liggja í fanginu á mér.
— Þá er hann svangur, sagði Soffía og
vildi ekki gefa sitt eftir.
— Ég er líka svangur. Gefmér aö borða,
pabbi, sagði Eiríkur litli og togaði í hand-
legginn á mér með þeim árangri að ég var
næstum búinn að missa Sæmund í gólfið.
— Barnið er, ékki svangt, sagði ég
mynduglega. — Foreldrar hans sögöu, að
það ætti að sofa.
Ég gekk að sófanum og lagöi Sæmund
aftur í hann. Hann varö trítilóður og öskraði
eins og hann ætti lífið að leysa. Sæmundur
var greinilega ekkl á sama máli og foreldrar
hans, og sýndi þess engin merki aö hann
ætlaði að leggjast til svefns.
— Þú átt að leggja hann á magann,
sagði Soffía föst við sinn keip. — Ef hann
gubbar, þá svelgist honum á.
— Hann gubbar ekkert, hreytti ég út úr
mér, en bað samt hann Eirík litla, sem
stendur aldrei uppi í hárinu á honum pabba
sínum, að ná í gólffötuna til að hafa við
sófann. Allur er varinn góöur. Eiríkur iitli
náöi í fötuna, og ég sneri Sæmundi viö á
meðan. Það hafðist, eingöngu vegna þess
aö ég neytti aflsmunar — Sæmundi datt
nefnilega ekki í hug að hjálpa til. Þvert á
móti, hann hafði greinilega einsett sér að
gera mér lífið eins erfitt og honum var frek-
ast unnt. Og ég neita því ekki, aö óstöðv-
andi gráturinn var farinn að gera að verk-
um að ég varð eilítið minna blíðlegur en ég
á annars vanda til gagnvart litlum börnum.
— Sæmundur minn, á ég að segja þér
sögu? Á Alfreð Böövar aö gera þaö?,
reyndi ég að spyrja, en Sæmundur gegndi
því engu. Hann var of upptekinn við að
gráta.
— Pabbi, gefmér að boröa, sagði Eirík-
ur, og gaf það berlega í skyn að sér fyndist
það óréttlátt að ég skyldi sinna Sæmundi,
mér vandalausum meair en mínum eigin
syni. Og ég get ekki neitað því, að ég heföi
heldur viljað vera laus við Sæmund, svo ég
hefði getað átt notalega stund með Eiríki,
skipað honum í bólið og átt síðan notalega
stund með sjálfum mér. En nú sat ég í
þessari líka súpu, allt vegna takmarkalauss
tillitsleysis konunnar.
Þá hringdi síminn. Það var konan í
næsta húsi hinum megin við götuna.
— Ég heyrði barnsgrát. Ekki voruð þið
aö fjölga? Á ykkar aldri? Til hamingju,
hjartanlega til hamingju ...
— Nei, greip ég fram í. Viö vorum ekki
að fjölga, en viö ættleiddum fimmtán börn
okkur til gamans.
— En gaman, svaraði hún, og ég rétt
náöi aö grípa fram í fyrir henni aftur. Þessi
kona er nefnilega með þeim ósköpum
gerö, aö maöur talar ekki viö hana, í besta
falli grípur maöur fram í fyrir henni.
— Já, okkur finnst svo gaman að börn-
um. Sælar, sagöi ég og lagöi á.
Soffía hafði staðið þegjandi og virt mig
og Sæmund fyrir sér. Ég efast um aö hún
hafi veriö að dást að fööur sínum í barna-
píuhlutverkinu — en hún er, vel aö merkja,
lítið gefin fyrir að hrósa öðrum. Hún segir í
mesta lagi: Algjör, og þar með er málið
útrætt. Nú kom hún þó meö tillögu.
— Þú átt að syngja fyrir hann. Hann vill
áreiðanlega að þú syngir fyrir hann.
— Og hvaö á ég að syngja?, spurði ég
hálfhryssingslega. Svitinn var farinn aö
boga af mér, og ég var satt aö segja reiðu-
búinn að syngja fyrir Sæmund, ef þaö
mætti verða til þess að þagga niður í sker-
andi grátinn í honum.
— Syngdu bara einhverja vögguvísu.
— Ég kann enga vögguvísu, sagði ég
örvæntingarfullur. Ég er búinn að gleyma
öllum vögguvísunum, sem mamma mín
söng fyrir mig þegar ég var lítill.
— Syngdu þá bara teitthvaö, sagði
Soffía fullkomlega miskunnarlaus. Þú hlýt-
ur að kunna einhverja vísu.
— Ég er þyrstur, sagði Eiríkur. Fer hann
ekki að þagna bráðum?, bætti hann við
þreytulega. Hann var auðheyrilega líka bú-
inn aö fá nóg af Sæmundi.
— Bíðum viö, hrópaði ég allt í einu upp
og Ijómaði af gleði. Gaudemus Igitur. Ég
get sungið það. Hann skilur hvort eð er
ekki textann. Hann er á latínu.
— Ég er svangur, pabbi, gef mér mjólk
að drekka, sífraði Eiríkur, en ég skeytti því
engu. Nú skyldi ég syngja til að stöðva
grátinn í Sæmundi.
— Gaudeaaaaamus Igituuuuur, juven-
eeees dum suuuumus, söng ég, og á þeim
stöðum sem ég var farinn að ryðga í latn-
eska textanum söng ég inn í milli róró og
róró, og vonaði að Sæmundur tæki ekki
eftir því.
Mér til hugarléttis sá ég og fann, aö
hann gerði engan greinarmun á róróinu og
latínunni. Hann steinhætti aö gráta og
staröi á mig með galopin augu og munn,
og mér óx ásmegin i söngnum, og ég fór
smám saman að dilla Sæmundi í takt viö
Gaudeamusinn. Hann stífnaði upp allur af
fögnuði og hlustaði þegjandi á söng minn.
Þetta er kannski elskulegasta barn, þrátt
fyrir allt, hugsaði ég og söng hærra en
áöur.
— Trallala, söng ég af hjartans lyst og
tilfinningu, og brátt leið að því að ég gat
lagt Sæmund frá mér í sófann, og þar sofn-
aöi blessað barnið svefni hinna réttlátu. Þá
hringdi síminn aftur. Það var konan í næsta
húsi, hinum megin við götuna.
— Það er Ijótt aö berja lítil, ættleidd
börn. Ég skal bara segja þér þaö, að ég
heyrði skelfingarópin í þeim alla leið hingað
heim til mín, og ég læt þetta, sko, ekki
átölulaust. Ég læt ábyrga aðila tala nokkur
orð við þig, Alfreð Böðvar!
Hún skellti á. Ég stóð með tóliö alveg
gáttaður í hendinni. Hún hlaut að vera orö-
in kolrugluö, manneskjan. Hún bar að
minnsta kosti ekki mikið skyn á latneska
stúdentasöngva.
Til allrar hamingju hafði Sæmundur litli
ekki vaknaö, og ég gat því sýnt konunni
minni steinsofandi engil í sófanum, þegar
hún kom heim. Og þótt ég segi sjálfur frá,
örlaði á hrifningarbrosi á andliti hennar.
Hún hefur áreiöanlega ekki búist viö því, að
ég heföi svona gott lag á litlum börnum.
Stuttu siðar birtust þau Auöunn og Karla
til aö ná í hann Sæmund sinn, og þau áttu
varla orð af hrifningu, þegar þau sáu, hvaö
hann svaf vært, og þökkuðu mér mikiö
fyrir.
En þá hefði mér fundist allt í lagi að
konan mín hefði haft vit á að þegja. Svona
einu sinni.
— Komið þið bara með krílið þegar þið
viljið. HANN ALFREÐ BÖÐVAR HEFUR
SVO GAMAN AF ÞVÍ AD PASSA, ÞEGAR
HANN ER EINN Á KVÖLDIN!!!
Ég hefði getaö grátiö ef ekki væri vegna
þess aö karlmenn gráta aldrei...
6