Lesbók Morgunblaðsins - 05.08.1989, Blaðsíða 15

Á ferð um Lúxemborg fyrir
skömmu var spurt: „Ertu búin
að fara á Cockpit-krána? Þang-
að verða allir íslenskir ferða-
menn að koma!“ Og ég fór og
skoðaði eina merkustu ferða-
þjónustu af hálfú Islendings á
erlendri grund. Hvergi á
íslenskt flugsafii betur heima
en í Lúxemborg. Ævintýraleg
saga greinir frá samvinnu
tveggja smáþjóða um tengiflug
íslands út í hinn stóra heim. I
Lúxemborg þekkja allir Flug-
leiðir, flugfélagið með besta og
ódýrasta Ameríkuflugið.
íslenska flugstjórnarklefa-krá-
in eða „Cockpit ipn“ er í miðbæ
Lúxemborgar. Hún er auðkennd
af flugvélarstéli, sem stendur út
úr vegg við inngang í 200 ára
gamalt hús. Ég geng inn í líflegt
og fjörlegt safn um íslenska flug-
sögu frá upphafi til þessa dags.
Ótrúlegustu flugvélahlutar
skreyta borð og veggi. Gamalli,
íslenskri mynt er þéttraðað undir
plasti á barborði. Barþjónar
klæddir sem flugáhöfn. Og á
veggjum er myndasafn af kata-
línu-flugbátum að setjast eða
hefla sig til flugs við erfið náttúru-
skilyrði. Há snævi þakin fjöll.
Öldurót. Andlit flugmannanna eru
kunnugleg. Frumkvöðlar íslenskr-
ar flugsögu brosa til mín. Aldrei
hef ég gert mér betur grein fyrir
erfiðleikum flugs á Íslandi, fyrir
mikilvægi starfs þessara manna.
Kráin er full út úr dyrum á
föstudagskvöldi. Lúxemborgíska,
þýska, ítalska, enska og íslenska
blandast saman. Kráin er greini-
lega jafnvinsæl af heimafólki sem
og erlendum ferðamönnum. Og
kráin er fyrsti staður, ef þú leitar
að íslenskum ferðamönnum í Lúx-
emborg. Úr öðru hvoru horni
hljómar kunnuglegt tal. „Hvað
segirðu vinur? Hvaðan kemurðu?
Hvert ertu að fara?“ En ég leita
að Valgeiri, manninum á bak við
þessa skemmtilegu íslandskynn-
ingu.
— Hvar fæddist hugmyndinað-
„Flugstjórnarklefanum" Val-
geir?
Hún varð til í næturflugi í DC
6 íscargo-vél á leið til Reykjavík-
ur. Sérstakt andrúmsloft ríkti um
borð. Birtan kom aðeins frá lýs-
andi mælaborðum í næturskininu.
Og allt í einu sá ég fyrir mér
veitingahús, sem aðeins væri lýst
Barborðið. Takið eftir mælaborðinu og einkennishúfum flugmann-
anna.
inn“.
meira en barþjónustu hjá þér?
Vissulega. Ég er líka með 7
gistiherbergi og veitingahús, sem
Brynjar Konráðsson kokkur rek-
ur. Hingað koma gífurlega marg-
ir íslendingar. Og ég hef oft lent
í að aðstoða íslenska ferðamenn
í ógöngum. Sumir eru búnir með
gjaldeyrinn. Aðrir hafa misst af
flugi. Bíl var stolið, sem fannst
síðar úti í sveit. Og svona mætti
lengi telja. Lögreglan hefur líka
leitað til mín, ef þarf að ná til
íslendinga á ferðalagi. Ég er allt-
af með eitthvað af íslensku starfs-
fólki og hef aldrei talið eftir mér.
að veita landanum þjónustu.
— Hefur kráin ekki líka þróast
upp í upplýsingamiðstöð um ís-
land?
Vissulega skapar íslandskynn-
ingin mikinn áhuga á landi og
þjóð. Vegna fyrirspurna hefur
safnast hjá mér stór upplýsinga-
banki um ísland. Og ég veit um
ráðstefnuhald á íslandi vegna
tengsla fyrirtækja við mig. Síðast
var ég beðinn um að útvega nótur
af þjóðsöngnum. Lúðrasveit frá
litlum bæ norður í landi átti að
spila vegna handboltaleiks beggja
landanna. Stundum verð ég sár
Valgeir með verðlaunaskjalið fyrir besta brennivínið árið 1986.
vegna áhugaleysis íslenskra
ferðamálaaðila, sem skipta sér
lítið af mér. Til dæmis gaf ég
Flugleiðafarþegum 5.000 fría
bjórmiða, þegar ég opnaði 1980.
Landinn spyr líka mikið um
íslendinga búsetta í Lúxemborg.
En hérna búa um 90 íslenskar
fjölskyldur, sem flestar starfa við
Cargolux-flugið. Og 1978 útbjó
ég íslenska símaskrá. Hún varð
svo vinsæl og mikið notuð, að
íslendingafélagið tók að sér ár-
lega útgáfu á henni.
— Þú hefur líka getið þér
frægðar fyrir að framleiða
íslenskt brennivín?
Ég byijaði að framléiða íslenskt
brennivín fyrir 14 árum, til að
vera með íslenskt vín á boðstólum.
Margir segja að ég „stæli“
íslenska brennivínið. En hvað er
íslenska brennivínið annað en
„stæling" á danska ákavítinu?
Mín uppskrift af brennivíni er
miklu betri en sú sem Áfengis-
verslun ríkisins hefur framleitt.
Þeir eru núna að hefja framleiðslu
fyrir mig eftir minni uppskrift.
Mitt brennivín er þegar búið að
vinna fern gullverðlaun í alþjóð-
legri vínkeppnum. Núna síðast
silfurverðlaun í Bretlandi. Þar
voru engin gullverðlaun veitt, svo
segja má að mitt brennivín hafi
fengið fyrstu verðlaun.
Um helgar og á eftirmiðdögum
er ég oft með blindkeppni í
vínsmökkun. í 90% tilfella hefur
mitt brennivín komið best út. Ég
hef keypt töluvert af Dillon-gini
frá Áfengisversluninni, sem kem-
ur ótrúlega vel út í slíkum keppn-
um — eða einna best. íslenska
ginið slær jafnvel út heimsfrægar
tegundir! Það á örugglega eftir
að gera garðinn frægan og slá í
gegn.
Heimilisfang: 43d. G. Patton.
Sími 488635.
Kráin og veitingahúsið „Cockpit
upp með mælaborðum. Veitinga-
hús, þar sem bjórinn flæddi úr
bensíngjöfinni? Én sú hugmynd
reyndist of dýr. Kannski get ég
framkvæmt hana síðar.
— Hvar náðirðu í allar þessar
gömlu myndir?
Sumir safna frímerkjum. Aðrir
safna servíettum eða ótrúlegustu
hlutum. En ég heillaðist af flug-
vélum. Safnaði póstkortum og
myndum af þeim, frá átta ára
aldri. Og margar veggmyndir
hérna eru eftirtökur af þessum
gömlu póstkortum. En ég hef líka
keypt margar myndir frá þekktum
íslenskum ljósmyndurum.
— Hvað er á bak við „Tony’s
Briefing Room“ — nýju stækkun-
ina?
Ég er nýbúinn að kaupa 200
ára hús við hliðina og opna á
milli. Nýja álman er skreytt með
myndum úr flugsögu og ferli Þor-
steins Jónssonar, til heiðurs hon-
um. Hann var eini íslenski flug-
maðurinn, sem tók þátt í seinni
heimsstyijöldinni. Hann var líka
fyrsti flugstjóri Cargolux. Þor-
steinn eða Tony lét af störfum
vegnaaldurs fyrir tveimur árum.
— Islenskir ferðamenn fá
Sérstakir ferðamannastaðir
í „ílugstj órnarklefanum“
hjá Valgeiri í Lúxemborg
Hótel Le Roi Dagobert í bænum
göngu í sólarlandaferðir, heldur
keyrir meira um á eigin vegum
og skoðar. Margt er þetta fólk á
miðjum aldri, sem er ekki vant
að tala erlend tungumál. Það er
til dæmis mjög algengt að fólk
komi hingað til að halda upp á
stórafmæli.
— Við sækjum gesti okkar út
á ílugvöll og skilum þeim þangað
aftur, endurgjaldslaust, segir
Grevenmacher í Lúxemborg.
Inga. Einnig förum við með fólk
í verslunarférðir til þýsku borgar-
innar Trier, gegn vægu gjaldi.
íslendingar eru hrifnir af að versla
í Trier, sem er afar þægileg versl-
unarborg — allt á einum stað.
Verð á fatnaði er yfirleitt betra í
Trier en í Lúxemborg. Verð á
rafmagnsvörum er aftur á móti
svipað. Það tekur 15 mínútur að
aka á flugvöllinn og álíka langt
Inga og Kristján Karl með dóttur sína fyrir framan hótelið.
að aka héðan til Trier. Við erum
mitt á milli. Það eru margir
áhugaverðir staðir hér í grennd-
inni. Og dvöl hjá fólki, sem ætlaði
að gista í eina nótt, teygist oft
upp í viku.
— Ég bendi mörgum á að aka
til norðurhluta Lúxemborgar. Og
fólk er hrifið og undrandi á hvað
Lúxemborg er skemmtilegt ferða-
mannaland. íslendingar eiga yfir-
leitt auðvelt með að. aka um meg-
inlandið. Allt er svo vel merkt. —
Hvers vegna ég fór út í hótelrekst-
ur? Ég rak Edduhótel heima í
átta ár og er vön þjónustu við
ferðamenn. Maðurinn minn var
flugstjóri hjá Cargolux. Var líka
í mörg ár flugmaður hjá Flugfé-
lagi Norðurlands. Svo hann hefur
líka verið í ferðaþjónustu. Við
kunnum bæði vel við okkur í Lúx-
emborg og viljum reyna hvernig
þetta gengur. Og okkur finnst
báðum gaman að aðstoða landann
á erlendri grund. Hótelið er líka
svo fallegt. Húsið var byggt 1911
og hefur alltaf verið hótel, nema
á stríðsárunum þegar nasistar
lögðu það undir sig. Það var eyði-
lagt í skriðdrekaárás og endur-
byggt 1952.
UPPLÝSINGAR: Tveggja
manna herbergi með morgun-
verði kostar 3.640 krónur. Ef
dvalið er þtjár nætur eða lengur
er 15% afsláttur. Þriggja rétta
máltíð kostar um 1.200 krónur.
Kvöldverður með víni fyrir lijón
kostar á bilinu 2.000-2.800
krónur. Og Inga og Kristján eru
bæði tilbúin til að aðstoða
íslenska ferðamenn. Sfmi:
75717-18-19 O.Sv.B.
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 5. ÁGÚST 1989 15