Lesbók Morgunblaðsins - 26.04.1997, Blaðsíða 16

VOLDBLÆRINN
bærir tjalddúkinn.
Brátt skellur
myrkrið á. Hæðirn-
ar eru gulrauðar í
kvöldskininu.
Kletturinn minn
skagar fram og ég
get greint hvem drátt í veðruðum
rákum hans. í lægðir safnast dimm-
bláir skuggar eins og svalandi tjamir.
Þetta hef ég horft á undanfarin
kvöld úr rekkju minni í tjaldbúð-
inni, örlagaklettinn minn og um-
hverfi hans.
Örlagadagur minn er mér nú efst
í huga. Ung var ég og sterk þótt
æska mín væri liðin. Ég fann kraft-
inn og lífsaflið svella í æðunum. Ég
vaknaði hvern morgun og hugsaði
með gleði til dagsins framundan,
dags sem var sneisafullur af óunn-
um verkum se_m ég hlakkaði til að
takast á við. Ég beindi orku minni
að því að efla bú okkar hjóna.
Matarbúrið var alltaf troðfullt af
korni, brauði, ávöxtum, grænmeti
og víni.
Þótt við byggjum á þessum
htjóstrugu slóðum var nægur auður
til að afla þessara gæða því að eigin-
maður minn var ríkur á veraldar-
vísu, búpeningur hans skipti þús-
undum, bæði kindur og geitur. En
heimskur var hann eins og nafn
hans bar vott um. Og harðlundaður.
Það kom berlega í ljós þennan ör-
lagadag þegar hann neitaði sendi-
mönnum Konungsins um aðstoð.
Ég gleymi aldrei hvað mér rann
sárlega í skap þegar einn af fjárhirð-
um manns míns, ungur drengur og
hjartahlýr, gekk á minn fund og
sagði mér alla söguna. Hann hafði

í tjaldbúðum hermanna úti í auðnun-
um. Sólin skein brennheit af heiðum
himni um daga, golan þyrlaði kalk-
kenndu ryki um steina og skrælnaða
þyrnirunna. En um nætur kom dá-
samlegur svali og ég naut ásta i
faðmi hins fríða, sterka manns.
Dag nokkurn leiddi herra minn
mig upp á hæð nokkura þaðan sem
við sáum innhafið. Hvílík svölun í
brennheitu sólskininu að sjá þennan
bláa flöt umkringdan safaríkum
gróðri. Hann benti mér til norðurs
og sagði: „Þarna eru borgir og þar
munum við dveljast í framtíðinni.“
Það reyndist satt og ég bjó með
honum í höllum. Ast okkar bar ávöxt
og ég fæddi son í fyllingu tímans.
Herra minn tók sér margar konur
sem siðvenja var. Ekki hijáði mig
afbrýðisemi - utan einu sinni.
Það var um vor og hermenn farn-
ir í stríðið. En Konungurinn sat samt
heima og undruðust það margir. Nú
voru farin að stijálast þau skipti sem
hann kallaði mig um nætur til hvílu
sinnar. En þetta fagra vorkvöld vildi
ég vera við öllu búin. í skuggsjá
minni virti ég andlit mitt fyrir mér.
Ég þótti fögur kona þótt nokkuð
væri ég stórskorin. Aðalprýði mín
voru stór og skær augu og sterkleg-
ar, dökkar fagurdregnar augabrún-
ir. Ég smurði mig bestu ilmsmyrsl-
um mínum og bjóst hæfilegu skarti.
Síðan tók ég mér stöðu við glugga
á vistarverum mínum þaðan sem ég
sá að hluta tii yfir á þaksvalir Kon-
ungsins þar sem hann gekk sér oft
til svölunar á kvöldin.
Allt í einu varð mér litið ofan í
húsagarð ungu hermannskonunnar
þarna í grennd. Ég sá milli sýprus-
tijánna hvar þernur tvær roguðust
SÓLBRENNDAR HÆÐIR
SMÁSAGA EFTIR ÖNNUR MARÍU ÞÓRISDÓTTUR
Þarna lifði ég mestu sæludaga lífs míns, í tjaldbúð-
um hermanna úti í auðnunum. Sólin skein brennheit
af heiðum himni um daga, golan þyrlaði kalk-
kenndu ryki um steina og skrælnaða þyrnirunna.
En um nætur kom dósamlegur svali og ég naut ósta
í faðmi hins fríða, sterka manns.
ásamt öðrum fjárhirðum gætt hjarðarinnar
í hæðunum nokkra daga fyrir rúninginn.
Augu drengsins ljómuðu þegar hann lýsti
herflokki Konungsins.
„Þeir voru eins og varnargarður umhverf-
is okkur og voru okkur góðir og okkur skorti
ekkert þann tíma sem við dvöldumst í ná-
vist þeirra. Og ekki snertu þeir svo mikið
sem eina kind okkar þótt vistir þeirra væru
af skornum skammti. En svo,“ - og nú brut-
ust tárin fram í augu sveinsins - „svo þegar
þeir leita ásjár hjá eiginmanni þínum, neitar
hann þeim um fæðu. Hann jós meira að
segja fáryrðum yfir þá og sagði hæðnislega:
„Ekki fer ég að taka brauð mitt, vín og slát-
urfé frá sauðaklippurum mínum og gefa það
ókunnum mönnum.“ Ég laumaðist í burtu
og hljóp til þín, góða húsmóðir mín, til þess
að segja þér frá þessu.“
Drengurinn laut mér í auðmýkt en sneri
síðan til starfa sinna á ný.
Reiðin blossaði upp í bijósti mér. Ég ákvað
að taka til minna ráða. Ekki skyldi ég samt
bregðast húsmóðurskyldum mínum. Ég und-
irbjó mikla veislu fyrir mann minn og verka-
menn hans að þeir mættu njóta að verkalokum.
En matarbúr mitt bjó samt enn yfir miki-
um gnægðum. Ég tók tvö hundruð brauð
og tvo vínlegla, fimm tilreidda sauði og fimm
mæla af bökuðu korni, hundrað rúsínukökur
og tvö hundruð fíkjukökur. Ég klyfjaði asna
mína og sendi sveina mína af stað út í hæð-
irnar. Síðan bjó ég sjálfa mig til ferðar og
settist á bak reiðasna mínum og lagði af
stað niður fjallatroðningana.
Hugur minn ólgaði af reiði gagnvart eigin-
manni mínum en einnig af eftirvæntingu að
sjá Konunginn unga sem svo mikið var rætt
um, hann sem flúið hafði út á hijóstrin und-
an afbrýðisemi gamla konungsins og barðist
nú fyrir lífi sínu og manna sinna á þessum
auðnarslóðum.
Sólin var tekin að lækka á lofti og skugg-
ar kletta og þyrnirunna lengdust óðum. Eg
nálgaðist klettinn stóra og heyrði fótatak
margra að baki hans. Flokkur Konungsins
kom niður hlíðina hinumegin við hann. Sólin
var að baki mér en baðaði klettinn framund-
an rauðbleikum geislum sínum. Maður kom
úr hvarfi hans. Eg sá eirbrúna hönd grípa
um sverð. Konungurinn stóð andspænis
mér. Djúpt andvarp leið frá brjósti hans:
„Drottinn forði mér frá að bregða sverði
gegn konu!“
Kvöldsólin lék um þennan stóra, fagra
mann. Ég virti fyrir mér stóran fríðan munn
hans, dökkjarpt hrokkið hárið og undir frá-
hnepptri flík sá ég sterklega bijóstvöðva
hnyklast. Augu hans, logandi og dökk, skutu
til mín gneistum.
Örlög mín voru ráðin. Það var ekki af
einskærri auðmýkt að ég féll til jarðar og
iaut Konunginum þegar ég sté af baki asnan-
um. Hné mín kiknuðu og ég gat ekki staðið
á fótunum.
Ég stamaði fram afsökunum vegna fram-
ferðis manns míns og bað Konunginn að
þiggja gjafir mínar og lofaði Drottin fyrir
að með þessu kæmi ég í veg fyrir að hann
úthellti blóði því að ég sá að allir menn hans
voru gyrtir sverðum á leið til að drepa eigin-
mann minn og menn hans.
Konungurinn hlóð mig lofi fyrir hyggindi
mín og rausn. Hann þáði gjafir mínar og
bað mig fara aftur heim í friði. En ég fann
af ljómanum í augum hans að fleira bjó
honum í hug.
Ég reið heimleiðis á asna mínum í hum-
átt á eftir fylgdarsveinunum. Ég var sem í
öðrum heimi. Ég hafði aldrei fyrr kynnst
þeirri tilfinningu sem ljómandi tillit Konungs-
ins vakti hjá mér. Og hljómur raddar hans
endurómaði í huga mér.
Þegar heim kom sat eiginmaður minn að
dýrlegri veislu með mönnum sínum. Þeir
drukku sleitulaust og hávær hlátrasköll bár-
ust um húsakynnin. Ég yrti ekki á þá einu
orði. Þernur mínar þjónuðu þeim til borðs.
Ég dró mig í hlé í dyngju mína og hugleiddi
allt sem fyrir hafði borið.
En þegar maður minn vaknaði af drykkju-
svefninum morguninn eftir sagði ég honum
frá gjörðum mínum og viðbrögðum Konungs-
ins. Honum var mjög brugðið, ég held hann
hafi fengið einhverskonar hjartakast. Tíu
dögum seinna kallaði Drottinn hann á braut.
Ég sat í búi mínu og hugsaði: „Hvað verð-
ur nú? Mun ég öðrum gefast í ekkjudómi
mínum? Margir eru höfðingjar sem munu
girnast mig.“ Innst inni bjó heitasta óskin
og þráin sem ég þorði varla einu sinni að
kalla fram í hugskot mitt.
Þá var það dag nokkurn er ég var að
verkum ásamt þernum mínum að flokkur
manna birtist.
„Við flytjum þér boð Konungsins,“ sagði
fyrirliði hópsins. „Hann vill fá þín sem eigin-
konu.“
Það var sem himneskar gleðibjöllur hljóm-
uðu fyrir eyrum mér. Heitasta óskin var að
rætast.
Ég hneigði mig í auðmýkt fyrir sendi-
mönnunum: „Ég er reiðubúin að gerast þerna
herra míns og þvo fætur þjóna hans.“
Ekki var ég lengi að búa mig til ferðar,
enda alltaf verið rösk til verka. Eg tók fímm
þernur mínar með mér og við riðum ösnum
okkar út í auðnirnar.
Gul voru klæði mín þegar ég gekk á fund
Konungsins. Ég hafði ekki sparað saffranið
í skolvatnið þótt í ekkjudómi væri. Og herra
minn leiddi mig inn í tjaldbúð sína og ég
hvíldi hjá honum í rekkju hans. Ég kynntist
ástinni í fyrsta sinn, ég sem hafði verið gift
kona í mörg ár.
Þarna lifði ég mestu sæludaga lífs míns,
með stóran tréstamp og komu honum fyrir
þarna úti. Síðan báru þær að vatn í leirkrukk-
um og helltu í stampinn. Og þær komu með
ilmsölt og steyptu þeim í vatnið.
Nú birtist unga húsmóðirin sjálf, hjúpuð
yfirhöfn sem hún lét falla af sér þarna úti
undir berum himni. Það var sem lýsti af
fagursköpuðum, ljósum líkama hennar þarna
í kvöldskímunni. Hún steig ofan í baðið og
þernur hennar tóku að lauga hana. Síðan
viku þær frá en hún hvíldi áfram um stund
í vatninu og naut svalans.
Stuttu seinna sá ég frá sjónarhorni mínu
hvar önnur þernan færði henni bréf sem hún
las þarna hvílandi í baðinu. Eftir það leit
hún upp á Konungssvalirnar og ég sá ekki
betur en hún brosti tælandi, ástleitnu brosi.
Eldsnöggt leit ég þangað upp og sá hönd
herra míns hvíla á svalariðinu.
I leiftri sá ég hvernig í öllu lá. Þessa nótt
vissi ég að hún, gift konan, myndi hvíla í
konungsrekkju. Þá logaði afbrýðisemin í
bijósti mér, hún sem var svo ung og fríð
myndi nú njóta ásta hins fagra manns. Ég
var þess fullviss að hún hefði af ásettu ráði
sett þetta tælandi bað á svið.
Maður hennar féll í stríðinu nokkru seinna
og Konungurinn tók hana sér til eiginkonu.
Sárt sveið mér þegar í ljós kom löngu síðar
að hennar sonur myndi erfa konungdóminn,
hennar sonur en ekki minn.
Arin liðu með sorgum sínum og gleði. Þær
stundir komu að ég saknaði bústangsins
mikla uppi í sólbrenndum hæðunum. Mig
klæjaði stundum í fingurna af löngun til að
hnoða brauð, baka korn, pressa fíkjur og
móta úr þeim kökur.
Nú er sólin alveg að setjast, eldrauð birta
hennar leikur um hæðirnar. Ljósblys flöktir
I tjaldbúð minni. Ég horfi á hendur mínar
sem nú eru gamlar, alsettar brúnum blettum
og æðarnar tútnar og grábláar undir húð-
inni. Þessar hendur sem einu sinni voru svo
hvítar og styrkar og unnu húsmóðurstörfin,
þessar hendur sem þrýstu herðar og lendar
fegursta manns sem fæðst hefur í þessum
heimi, hans sem bar af öðrum mönnum eins
og apaldur af skógartijám.
Kíleab, sonur minn, bjó mér þessa tjald-
búð og hér vil ég deyja. Ég, Abígail, þriðja
eiginkona Davíðs Konungs.
Höfundur er húsmóðir í Reykjavík.

16 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ~ MENNING/LISTIR 26. APRÍL1997