Lesbók Morgunblaðsins - 31.05.1997, Blaðsíða 6

borgara sinna, en hann naut aðhlynningar
Jóns og Hólmfríðar og var aufúsugestur á
heimilinu. Sama má segja um hið umkomu-
lausa en efnilega skáld, Kristján Jónsson
Fjallaskáld, sem átti eftir að mæta bitrum
örlögum.
Ýmsir þekktir menntamenn þessa tíma, hafa
látið í ljós sérstök lofsyrði um þetta heimili,
hvílíkur gleðigjafi það hafi verið og uppspretta
sannrar menningar, þ.á m. Indriði Einarsson,
Gestur Pálsson og Benedikt Gröndal, en sá
síðasttaldi kallar þetta „rausnarhús" í ævisögu
sinni, „Dægradvöl“, og kemst svo að orði:
„Þar kom ég oft og var það eitthvert hið
skemmtilegasta hús, sem ég veit til; gestanauð
mikil og alltaf veitt vel, en þau hjón bæði voru
hin skemmtilegustu og beztu í alla staði, sem
hugsazt getur, svo enginn mun gleyma því,
sem það hefur reynt, alltaf jafn glöð og jafn
ljúf.“
Benedikt Gröndal gat trútt um talað, því
að þau Hólmfríður og Jón buðu Gröndal og
Ingigerði, konu hans, húsnæði, þegar þau van-
hagaði um slíkt á árinu 1875, og þar fæddist
dóttir þeirra. Þetta var árið, sem Jón Guð-
mundsson féll frá. Þennan vitnisburð gefur
Guðrún Borgflörð:
„Það var mitt stóra lán að komast á þetta
ágæta heimili. Má óefað kalla það miðstöð
fyrir alla kosti úr mannfélaginu. Þar var mann-
úð, höfðingsskapur, gestrisni, glaðværð og góð
siðsemi. Eg hef í það minnsta aldrei þekkt
betra heimili."
6.
Þegar Kristín Jónsdóttir var orðin vel frum-
vaxta, enn heimasæta í Aðalstræti 6 hjá for-
eldrum sínum, greind, vel menntuð stúlka og
hinn bezti kvenkostur, kom til landsins sá
maður, sem átti eftir að hrífa hana til sín áður
en á löngu leið. Þetta var sumarið 1863 og til
landsins var kominn danskur doktor í læknis-
fræði, Harald Krabbe, þá 32 ára gamall (f.
1831), sendur til landsins í því skyni að rann-
saka hina útbreiddu og illræmdu sullaveiki, og
varð honum vel ágengt í þeirri för, þar sem
þessum vágesti varð senn útrýmt.
Dr. Krabbe var tíður gestur 1 húsi Jóns
Guðmundssonar, eins og vani var um útlend-
inga, sem komu til landsins, og hefur komizt
í kynni við heimasætuna Kristínu. Hvernig sem
þau ástamál hafa æxlast þetta sumar, og hvaða
böndum þau kunna þá að hafa bundizt, þá liðu
sjö ár, þar til dr. Krabbe kom aftur til landsins
stutta ferð. Það var 21. júlí 1870, að hann kom
með póstskipinu Diönu. í bréfi til Jóns Sigurðs-.
sonar 31. júlí segir Jón Guðmundsson frá komu
hans, og að
„Krabbe kvað strax á næsta degi upp erindi
sitt og beiddi þíns „góða vinar" - við þóktumst
eigi mega segja nei fyrst henni var eigi fjarri
skapi. Hún sagði það fyrst af öllu er hún var
búin að gefa K. jáorð, að sér væri það mest
hugfró er hún væri komin þar suður frá okkur
að hún vissi hún mætti eiga dótturathvarf hjá
þér og konu þinni því þar hugðist hún finna
annan föður og aðra móður hjá sér.“
Að þessu búnu hvarf dr. Krabbe af landi
brott eftir 10 daga dvöl, og nú sat heimasætan
Kristín í festum um eins árs skeið. Brúðkaup-
ið var undirbúið, eins og bezt mátti vera, og
allt skyldi til reiðu, unz brúðguminn birtist á
ný að ári. M.a. segir Guðrún Borgfjörð, að
þegar Kristín trúlofaðist hafi verið keypt lítil,
fótstigin saumavél til heimilisins „til að flýta
fyrir saumaskapnum á „Udstyrinu", en þá
voru að sögn Guðrúnar varla meira en þijár
slíkar til í Reykjavík. Hefur vélin þótt þarfa-
þing fyrir handavinnuna, sem stunduð var á
þessu heimili, bæði í þágu þess og vegna til-
sagnar, sem öðrum var þar látin í té.
Á miðju sumri árið eftir, eða 14. júlí 1871,
kom dr. Harald Krabbe siglandi að nýju með
póstskipinu til landsins að sækja brúði sína.
Nú var öllum undirbúningi farsællega lokið og
heimasætan í Aðalstræti 6 tilbúin að ganga í
hjónaband. Brúðkaupið fór fram 21. júlí. Þá
hafði Kristín Jónsdóttir nýlega fyllt þriðja ára-
tuginn, en eiginmaðurinn, dr. Harald Krabbe
var fertugur að aldri. Margir hafa lagt leið
sína í Aðalstræti 6 til að samfagna brúðhjónun-
um og kveðja Kristínu Jónsdóttur, sem nú flutt-
ist senn alfarin af landi brott. Meðal þeirra
hafa verið Jón Sigurðsson og frú Ingibjörg,
sem á þessum dögum dvöldust í Reykjavík,
þar sem Alþingi hafði þá setið að störfum frá
1. júlí.
Þremur dögum eftir brúðkaupið, 24. júlí,
stigu þau Krabbehjónin, Kristín og dr. Harald
á skipsfjöl, og héldu til Danmerkur. Hefur
þá orðið talsverð breyting á heimilinu í Aðal-
stræti 6, er einkadóttirin var horfin úr húsi
foreldra sinna og allt það líf og fjör, sem
henni tengdist var á brott. Hólmfríður og Jón
voru þó í miðpunkti bæjarlífs enn um sinn,
að því leyti, að hann var ritstjóri aðalbæjar-
blaðsins til vorsins 1874, og átti þá eitt ár
ólifað.
Framhald í næstu Lesbók.
Höfundur er sagnfræóingur.
Ingibjörg Björnsdóttir er
aó lóta gf störfum sem
skólastjóri Listdansskóla
Islands eftir tuttugu óra
starf. Hún hefur staðiö
í fremstu röð þeirra sem
unnió hafg að því aó
efla listdans hér ó landi.
HILDUR EINARSDÓTTIR
ræðir við hana um
feril hennar.
INGIBJÖRG stendur í forstofu húsa-
kynna Listdansskólans að Engjateigi
og tekur á móti okkur. Hún er fríð
kona með fallega framkomu sem ein-
kennist af ljúfmennsku og hispurs-
leysi. Hún býður okkur inn á skrif-
stofu sína.
Um nýliðna helgi var í Þjóðleikhús-
inu síðasta nemendasýningin sem hún sá um.
Sýningin þótti glæsilegur vitnisburður fram-
fara nemenda listdansskólans undir hennar
stjórn. Dansverkið var hið rómantíska verk
Les Sylphides eða Skógardísirnar eftir Michel
Fokine við tónlist Chopin. Svo skemmtilega
vill til að þetta er fyrsta verkið sem Ingibjörg
stjórnaði hjá Listdansskóla Þjóðleikhússins
eftir að hún kom heim frá námi. Sjálf hefur
hún dansað öll hlutverkin í dansverkinu nema
karlhlutverkið, segir hún kímin. Segja má að
þannig hafi hringurinn lokast.
Nafn Ingibjargar er samofið íslenskri list-
danssögu. Hún er ein af þeim fyrstu hér á
landi til að fara utan til að fullnema sig í list-
dansi. Þegar hún kom frá námi við Skoska
listdansskólann í Edinborg árið 1963 eftir
þriggja ára nám byrjaði hún strax að dansa
í Þjóðleikhúsinu. Dansaði hún í mörg ár í leik-
ritum, óperum og söngleikjum sem voru sett
upp á fjölum leikhússins. Hún samdi einnig
flölda dansa af sama tilefni. Eftir að íslenski
dansflokkurinn var stofnaður árið 1973 dans-
aði hún með flokknum þó hún væri ekki með-
limur í honum. Hún samdi líka verk fyrir dans-
SKÖMMU áður en Ingibjörg hélt til Edinborgar til framhaldsnáms í listdansi dansaði hún
í óperunni Rigoletto í Þjóðleikhúsinu.
INGIBJÖRG ásamt nemendum forskólans sem voru að æfa prófæfingarnar sínar.
Morgunblaóið/Asdís.
STEFNÖM UPP A VIÐ
6 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ~ MENNING/LISTIR 31. MAÍ 1997