Lesbók Morgunblaðsins - 30.08.1997, Blaðsíða 9

KRISTJÁN Davíðsson: Málverk.
Morgunblaðið/Einar Falur Ingólfsson
ar (1958), en hann telur ekki auðvelt að flokka
þær, segja megi að þær séu eins konar deigla,
gerðar á mörkum margra stefna. Úr þeirri
deiglu hafi margt gott komið. Hann segist
hafa gefið Milan Kundera bókina og sagt
honum að til væri frönsk þýðing hennar. Síð-
an segir hann: „Kundera hefur komið hingað.
Ég ætla að sýna þér bækur. Þegar ég var í
París á dögunum hringdi hann í mig og sagð-
ist hafa fundið eftir mig mynd frá 1945 sém
hann vildi hafa á bók. Kristján segist ekki
skilja hvernig hann hafi náð í myndina, en
það hljóti með einhveijum hætti að tengjast
Michel Tapie sem þekkti vel til húsa hjá Gal-
limard-forlaginu sem gefur út bækur Kunde-
ras.
Kundera hefur keypt myndir af Kristjáni
og Kristján sýnir mér kápumynd La lenteur
(Með hægð, Gallimard 1995) sem er málverk
eftir hann, afar falleg kilja og málverkið nýt-
ur sín prýðilega. Kristján á áritaðar bækur
frá Kundera með hlýjum kveðjum og viður-
kenningarorðum.
í dálítilli hrifningarvímu yfir litríku mál-
verkinu á kápunni og með bók eftir Kundera
í höndum, segi ég við Kristján: „Þú hefur
ráðist gegn leiðindunum." „Að sjálfsögðu,“
er svarið, „listin er til þess að draga úr leiðind-
unum í heiminum."
Kristján segist hafa grætt á því að mála
og ég skil það svo að hann eigi við annað en
peninga. Hann segist aðeins hafa selt tvær
myndir á þessu ári. Önnur fór til útlanda, hin
er 8 metra veggskreyting í húsnæði lyfjafyrir-
tækisins Pharmaco í Garðabæ.
Menningarlegur
prakkari
Keypti Steinn nokkurn tíma af þér mynd?
spyr ég Kristján með Kundera í huga.
„Ég hefði aldrei selt honum mynd, ég gaf
þeim Asthildi myndir, en það var skammar-
lega lítið sem þau eignuðust eftir mig.“
Fordæmi Steins var þér mikils virði?
„Það sem mér líkaði afskaplega vel var að
Steinn gerði í því að vera mennningarlegur
prakkari. Það var auðvelt, hugsa ég, að særa
Stein þegar eitthvað bar á góma sem stóð
honum nærri. En hann átti nú til svör, stund-
um eftir langan tíma.“
Af tillitssemi við aðra vill Kristján fara
hóflega í að rifja upp sögur af Steini. Hann
segir þó eina með sínu eigin orðalagi: „Á
árum áður sigldi skip á milli Kaupmannahafn-
ar og Reykjavíkur. Steinn fór með því og einn-
ig tveir menn sem hann sjálfsagt dáðist að.
Þeir heilsuðu honum ekki þótt þeir rækjust
oft á hann, en Steinn stóðst ekki mátið að
heilsa þessum tveimur gömlu konum.“
Talaði hann við þig um skáldskap?
„Einu sinni var hann að bauka við eitthvað
og tók það upp úr vasa sínum, á tveimur
sneplum. En við töluðum ekki um skáldskap.“
Vinátta skálda og myndlistarmanna hefur
löngum verið náin?
„Ég var ekki fróður um skáldskap. Jón úr
Vör var að slípa ljóð sín fram og aftur og
fást við sömu hlutina. Að ekki er sama hvern-
ig setning er, það fann ég. Lengra náði það
ekki.
Móðir mín var að vísu hagmælt. Hún átti
föðursystur sem var góður hagyrðingur, ég-
man eftir þeim að leika sér að búa til hring-
hendur. Föðursystirin var sammæðra Herdísi
og Ólínu, það var þetta skáldakyn úr Breiða-
firði. írskt? Já, það er nú keltneskt.“
Barningur
Kristján segir að barningur sé hjá myndlist-
armönnum, aðstæður út á við hafi versnað.
Áður hafi verið dönsk respekt fyrir þessu öllu
saman. Nú sé hún smátt og smátt að molna
niður. „Danir eru merkileg þjóð. Þetta danska
fólk af gyðingaættum sem settist að hér var
stólpafólk. Danirnir björguðu lífi okkar, ég
veit þó ekki hvort það er svo merkilegt.
Sigurjón, vinur minn Ólafsson, og Birgitta
kona hans, eru einir merkustu fulltrúar þess
danska sem enn er við lýði hér.
Ungur að aldri var ég alveg ákveðinn í því
að fara ekki til Danmerkur til myndlist-
arnáms. Ég fékk akademíska þjálfun við að
teikna eftir módelum hjá Finni Jónssyni og
Jóhanni Briem. Ég vildi ekki meira af því.
Eftir veruna hjá þeim fór ég i unglinga-
skóla á Núpi í Dýrafirði. Þegar farið var að
gefa einkunnir fyrir teikningu fékk ég níu
og hálfan, mér var sagt að meira gætu þeír
ekki gefið því að kannski kæmi einhver seinna
sem væri betri. Björn Guðmundsson kenndi,
mér. Hann lánaði mér fiðluna sína og þá slapp
ég við að mæta í glímu. Ég varð hins vegar
að koma í glímupróf á vorin og það fannst
mér ægilega gaman."
Sýning á verkum Kristjáns Davíðssonar
hefst sem fyrr segir á Kjarvalsstöðum laugar-
daginn 6. september.
h
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ~ MENNING/LISTIR 30. ÁGÚST 1997 &