Lesbók Morgunblaðsins - 03.10.1998, Qupperneq 10

-I-
ÚTI FYRIR aðalinngangi bókasafnsins.
FYRIR fjórum árum var hér í Les-
bók umfjöllun um Setbergsskóla I
Hafnarfírði, sem þótti og þykir enn
hin athyglisverðasta bygging og af
því tilefni spjallaði ég lítið eitt við
arkitektinn, Björn Hallsson, sem því
miður virtist vera uppgefinn á því
samdráttarástandi sem staðið hafði
um árabil. Hann hafði þá ráðið sig til vinnu í
Bandaríkjunum, nánar tiltekið á arkitektastofu
í bænum Libertyville, útborg frá Chicago. Þar
hafði hann áður verið við nám og starfað um
tíma 1991. Líkt og
margir aðrir sem
læra og starfa um
tíma í útlöndum,
stóð hugur hans til
þess að koma heim
og nota fremur
starfskraftana þar.
Það gerði hann;
vann að skipulagn-
ingu í Hafnarfirði og
teiknaði nokkur
prýðileg hús. En
hvorttveggja var að
dauft var yfir ný-
byggingum á Islandi
þessi árin og svo
hitt, að möguleik-
amir vestra þóttu
fi-eistandi. Fjöl-
skyldunni hafði líkað
vel að búa þar og
ekki þótti það sízt
kostur að skólarnir voru afbragðs góðir. Svo fór
að ákveðið var að flytja utan að nýju og starf
beið eftir Bimi á sömu teiknistofu og hann
hafði áður unnið á.
Þessi teiknistofa arkitekta í Libertyvilie er
nefnd eftir eigendum sínum og heitir O’Donnell
Wicklund Pigozzi and Petersen Architects Inc.,
skammstafað OWP&P, og hún hefur starfað í
40 ár. Framan af voru verkefnin smá, en á síð-
ustu áram hefur vegur stofunnar farið vaxandi
og hún fengið stór og betri verkefni fyrir skap-
andi arkitektúr.
Allra síðustu árin hefur stofan nánast
sprangið út, sagði Bjöm, þegar ég ræddi við
hann í síma nýlega. Þegar hann kom aftur utan
til starfa sumarið 1994 var starfsfólkið 140
manna hópur, en í upphafi þessa árs var sá
fjöldi kominn upp í 260, en þar af eru arkitektar
og innanhússarkitektar 190.
Sá fjöldi starfar nú í nýinnréttuðu húsnæði á
einum stað á 20.-22. hæð í Burnham-bygging-
unni í miðju bæjarins. Aður hafði hópurinn
unnið dreift, en Björn segir að sameiningin á
þessum stað hafi aukið allar væntingar um fag-
urfræðilegan árangur og að það hafi haft áhrif
á sín störf.
Frá því Björn fluttist utan hefur hann unnið
að hönnun tveggja bygginga og heldur betur
fengið byr í seglin, því báðar hafa verið verð-
launaðar. Önnur er heilsuræktarmiðstöð í
tengslum við eitt af stærri sjúkrahúsunum á
svæðinu, byggð í Arlington Heights, sem er eitt
af úthverfum Chicago. Byggingin er um 8.500
fermetrar að flatarmáli og þar er innan veggja
hvaðeina sem lýtur að heilsurækt, svo sem
hlaupabrautir, körfuboltavellir, tækjabúnaður
til hverskyns þjálfunar, salir fyrir aerobic og
lyftingar, sundlaug ofl.
Hin byggingin er almenningsbókasafn i bæn-
um Wauconda í Illinois, um 3000 fermetrar að
flatarmáli og kostnaðurinn varð sem svarar til
910 milljóna íslenzkra króna. Við hana var lokið
síðastliðið haust. Báðar byggingarnar þykja
hafa tekizt afar vel, en myndirnar sem hér
íylgja með, ættu að segja eitthvað um það.
Heilsuræktarbyggingin hefur verið verðlaunuð
í tvígang fyrir vandaða hönnun; annarsvegar af
arkitektafélaginu á Chicago-svæðinu og hins-
vegar af tímariti um byggingar á heilsugæslu-
sviði í öllum Bandaríkjunum (Athletic Business
Magazine).
Bókasafnsbyggingin hafði rétt naumlega ver-
ið tekin í notkun þeg-
ar arkitektafélagið
verðlaunaði hana fyr-
ir hönnun og notkun
viðar sem mikilvægs
þáttar við gerð bygg-
ingarinnar. Enn var
von á verðlaunum, því
ai-kitektafélagið veitir
á ári hverju heildar-
verðlaun. Þá eru upp-
lýsingar um 300
byggingar sendar
inn, en af þeim koma
100 til athugunar og
úr þeim era valdar 8
sem fá verðlaun. Af
þessum 8 fékk Björn
Hallsson tvenn verð-
laun og má það heita
með ólíkindum góður
árangur.
Margir snjallir og
frægir arkitektar taka þátt í samkeppninni um
verðlaunin. Þar á meðal er arkitektafirmað
Skidmore Owings & Merrill, sem er með verk-
efni um víða veröld, til dæmis í Kína. Annar
þátttakandi er Lohan, sonarsonur Mies van der
Rohe, þess fræga brautryðjanda í módemisma,
en hann tók við stofunni af afa sínum.
Björn vinnur nú að hönnun þriggja bygginga
og eru þær á ýmsum stigum. Þar af era tveir
stórir gagnfræða/menntaskólar (high schools)
og skrifstofuhúsnæði fyrir firmað Arthur And-
ersen World Wide Inc. sem verður byggt í
einkar fögra umhverfi á skógi vöxnum árbakka
í einu af úthverfum Chicago. Þessar þrjár
byggingar munu kosta sem svarar til 7,7 millj-
arða íslenzkra króna.
Jafnframt því að vinna að hönnun þessara
bygginga, hefur Björn komið að yfirstjórn
teiknistofunnar í vaxandi mæli. Frá því seint á
árinu 1996 hefur hann haft með höndum yfir-
umsjón með hönnun allra híbýlaverkefna
teiknistofunnar, en það era að stærstum hluta
húsnæði fyrir eldri borgara. Markaður fyrir
þesskonar verkefni er mjög vaxandi þar vestra,
því mikill fjöldi fólks er að komast á eftirlauna-
aldur um þessar mundir. Björn segir þó að það
hafi ekki verið að öllu leyti skemmtilegt að
vinna að slíkum verkefnum, því arkitektum sé
íþyngt með kröfum um lágan byggingarkostnað
og afturhaldssömum sjónarmiðum hvað varðar
fagurfræðileg gildi.
I upphafi þessa árs urðu þau tímamót hjá
Birni, að honum var falin yfirumsjón með allri
nýbyggingahönnun teiknistofunnar (Head of
Architectural Design). Það má rekja til þess
segir Bjöm, að mjög hafa verið skiptar skoðan-
ir innan teiknistofunnar um árangur þeirrar
stefnu sem stuðst hefur verið við á umliðnum
áram, en hún hefur verið nokkuð reikandi og
ómarkviss, segir hann. Þær byggingar sem
Björn Hallsson arkitekt fluttist
til Bandaríkjanna fyrir fjórum
árum þegar verul egur sam-
dráttur hafði orðið í bygg-
ingum á í slandi. Þar hefur
hann unnið síðan oq m.a.
leiknqð bókqsafn oq heilsu-
ræktarstöð, en bæái húsin
valdi arkitektafélgið á
svæðinu til verðlauna.
BÓKASAFNIÐ - Wauconda Area Library -Hluti barnadeildar bókasafnsins. Hér se
HLUTI LESSTOFU á bókasafninu. í bakgrunni sést út í
skógarrjóður.
NORÐURHLIÐ bókasafnsins
efnisnotkun
ARKITl
TVÖ VERÐLAUNAHÚS BJÖRh

1 O LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ~ MENNING/LISTIR 3. OKTÓBER 1998