Lesbók Morgunblaðsins - 10.04.1999, Blaðsíða 13

I
Ljósmynd/B.Á
VIÐ Louvre á virkum degi um miðjan október sl. Eins og sjá má nær biðröðin ekki einungis eftir endilöngu svæðinu heldur einnig inn í og eftir öllum hallarsvalarganginum. Þetta er þó ein-
ungis annar inngangurinn! Hinn liggur eftir 200 metra gangi frá Metró stöðinni, Palais Royal og um hann er einnig stöðugur straumur.
FÓLKSMERGÐIN inni í Denon álmunni, þar sem að stórum hluta til eru til sýnis ítölsk málverk, síðmiðaldir og endurreisn.
bili innréttaði Colbert eirstunguverkstæði sitt í
höllinni, sem gerði öðrum mögulegt að nálgast
góðar eftirgerðir af listaverkunum. Jafnframt
fékk listakademían aðgang að höllinni og þar
voru ár hvert haldnar sýningar á samtímalist
sem opnaði á degi heilags Louis, verndardýr-
lings konungs, hinn 25 ágúst. En hængurinn
var sá að þetta var áfram einkasafn konungs-
ins og 1747 mótmælti Laí'ont nokkur de Saint
Yenne því í flugriti að safnið væri lokað al-
menningi. Þrýstingur frá borgarastéttinni
gerði þarnæst að verkum að ákveðið var að
sýna 110 málverk í Luxemborgarhöllinni
1750, sem á að hafa verið í fyrsta skipti sem al-
menningi var hleypt inn á sýningu á konung-
legum listaverkum nema að Friðik mikli hafi
verið á undan varðandi myndhúsið í Sanssouci
í Potsdam. Rit sem útskýrði verkin var selt við
inngangin og sýningin varð svo vinsæl, að
henni var framlengt aftur og aftur fram til
1777, eða hérumbil 30 ár!
-Fegurð og stolt, heyrir jafnt lítið til eins
stjórnmálaflokks og menning almennt, voru
ummæli menningarmálaráðherrans Jaques
Toubon við opnun nýju álmunnar, og orð að
sönnu. Og hann bætti við, nú þegar Louvre
breiðir úr sér í öllum sínum ríkidómi, eru smá-
erjur síðustu ára gleymdar. - Var þá að vísa til
þess, að fjármálaráðherra hægri stjórnarinnar
1986 til 1988, Edouard Balladur, hafði
þrjósakst við að rýma Ricelieu álmuna, sem jók
á erfíðleika umbreytinganna. En 1989 flutti
fjármálaráðuneytið loks alfarið í Bercy hverfi
og afar stílhreina byggingu er gengur út í
Signu. En það má þó vera skiljanlegt að ráðu-
neyti þrjóskist við að flytja úr rótgrónu og yfir-
máta glæsilegu húsnæði í hjarta slíkrar heims-
borgar í eitt úthverfanna, og öllum til sóma að
þeir gerðu það á endanum. Liðu í raun ekki
nema átta ár frá því að ákvörðunin var tekin og
ráðuneytið var allt á braut.
Lítum hér einungis á stærðarhlutföllin og
ávinninga safnsins, en viðbótin nemur hvorki
meira né minna en 21. 000 fermetrum og
deilist á 160 sali og þá nokkra gríðarstóra! Tólf
þúsund hlutum er dreift á þrjár hæðir, í aust-
urhlutanum var flutt inn í enn eina viðbótina á
undirhæð, þar sem Islömsk list er kynnt. Og
undir og kringum glerþakið, í eins konar hall-
arinngangi, Cour Mai-ly, og, Cour Puget, getur
að líta franska höggmyndalist frá miðöldum til
nítjándu aldar. Dýrgripir fornaldar, frá
Mesópótamíu, Anatólíu og Iran, er dreift um,
Cour Khorsabad, og þriðji inngangurinn undir
glerþakinu eru ný heimkynni hallaringangs
Sargons II Assýríukonungs.
Ekki aðeins að byggingin sjálf sé listaverk
að utan sem innan, heldur eru skreytingarnar
þesslegar að eins gott er að gleyma sér ekki
fullkomlega við skoðun listaverkanna, hafa
augun galopin til allra átta ekki síst loftsins
sem víða er ríkulega myndskreytt, jafnframt
er það nokkurt ævintýri að horfa út um glugg-
ana á efri hæðunum þar sem því verður við
komið því stöðugt birtast manni ný og spenn-
andi sjónarhorn. Jafnframt er útsýnið jdír Ri-
voli breiðgötuna, Cour Napoleon og Píramíð-
ann mikilvæg kennileiti og vegvísar sem upp-
lýsa gestinn hvar hann er staddur hverju sinni
og auðveldar honum að rata. A fyrstu hæð í
endurgerðri íbúð Napoleons III og fyrrum
móttökusölum fjármálaráðuneytisins eru listíð-
ir frá miðöldum til upphafs sautjándu aldar og
á annarri hæð dreifast á 36 sali og 4000 fer-
metra 840 málverk norðurskólans, Hollands,
Flæmingjalands og Þýskalands og í 8 sölum er
franskt málverk frá byrjun fimmtándu aldar
og loka þein-ar sautjándu, samtals 200 mál-
verk. Þar er m.a. yfirgripsmesta úrval verka
Nicolas Poussins sem til er og tel ég engan
þekkj a þennan málara til fulls sem ekki hefur
litið þau augum.
Með breytingum norðm-álmunnar, sem snýr
að Rivoli breiðgötunni varð safnið að u fonnaðri
byggingu með Píramíðann fyrir miðju og þaðan
liggur leiðin í aðalálmurnar þrjár Richelieu,
Sully og Denon. Þá var að hugmynd arkitekts.
púamíðans Leo Ming Pei, gerður 200 metra
langm- gangur frá neðanjámbrautarstöðinni,
Palais Royal, til pýramíðans, sem var snjöll hug-
mynd og til mikils hagi-æðis. Áður en komið er
þá leið inn í sjálfan helgidóminn blasir hann við
til beggja átta með mannfjöldanum og mjúku og
síkvikult dagsljósinu sem flæðir inn um glerþak-
ið, verður sem sjónarspil mikilfenglegi’ai' opin-
berunai'. Ljós og líf hafa þannig á afar notaleg-
an hátt þrengt sér inn í safnhöllina og sterkustu
hrifin verðm- margur vafalítið fyrh' af bh-tunni,
sem hrein og mettuð dreifir sér um hin mikil-
fenglegu forrými, Marly, og ,Puget, þar sem
smáhveflt glerþakið virkar sem viðkvæm vernd-
arhúð fyrir viðáttum himinsins. Eins og sagt,
hér lánaðist Frökkum enn einu sinni að gera yf-
irbragð aldinnaj’ hallar léttara, þunga óvæga og
sti-anga klassík glaðlegari, jafnframt hefur
frammúrskarandi vel tekist að sami-æma gam-
alt og nýtt.
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS ~ MENNING/LISTIR 10. APRÍL 1999 1 3