Lesbók Morgunblaðsins - 02.09.2000, Blaðsíða 7
Morgunblaðið/ Arnaldur
Þorgerður Sigurðardóttir og Guðrún Kristjánsdóttir opna sýningar í Hafnarborg í dag.
KROSSAR OG LANDS-
LAG RANNSAKAÐ
Guðrún Kristjánsdóttir og Þorgerður Sigurðardóttir
opna báðar myndlistarsýningu í Hafnarborg í dag. Á
sýningunum er fengist við ólík viðfangsefni, annars
vegar íslenskt landslag og hinsvegar krossinn. INGA
MARÍA LEIFSDÓTTIR ræddi við listamennina.
ORGERÐUR Sigurðardóttir
sýnir tréristur í Sverrissal og
Apóteki Hafnarborgar og Guð-
rún Kristjánsdóttir sýnir olíu-
málverk, tréskúlptúra og vegg-
verk úr grjóti í Aðalsalnum.
Sýningarnar eru opnar alla
daga nema þriðjudaga frá kl.
12-18 og standa til 25. september.
Rannsókn ó landslagi
Sýning Guðrúnar Kristjánsdóttur ber yfir-
skriftina Af fjöllum. Á sýningunni eru olíu-
málverk, ásamt tréskúlptúrum og veggverk-
um úr grjóti. Eins og á sýningum hennar
undanfarin ár eru fjöll viðfangsefnið, fjöllin í
íslenskri náttúru eins og þau birtast á mis-
munandi árstímum og í hinum ýmsu veðrum.
I sumar hefur staðið yfir sýning á verkum
Guðrúnar í Munaðarnesi og er hún einnig
þátttakandi í „List í orkustöðvum“ sem nú
stendur yfir. I Laxárvirkjun hefur hún unnið
verk sitt, Ofankoma, beint á bergvegginn.
„Ég lít á þessa vinnu mína í tengslum við
landslagið sem eins konar rannsóknarvinnu,“
segir Guðrún. „Fjöll hafa verið eitt af mínum
meginviðfar.gsefnum í þó nokkur ár. Auk
olíumálverkannna er ég með tréskúlptúra úr
rekaviði, sem ég fékk utan af Langanesi.
Petta eru stórir og mikilir bolir, sem hafa
verið í þurrkun í tvö ár núna. Árhringirnir í
þeim eru svo táknrænir fyrir tímann sem líð-
ur og líður og líður.“
Veggmyndir úr grjóti eru einnig hluti af
sýningunni. „Þetta eru ekki lágmyndir úr
steinum. Ég festi steina á vegg. Þetta er
beint framhald af málverkum mínum þar sem
ég hugsa mikið um leysingarnar, hvernig
dökku formin koma út í gegnum snjóinn eða
hvernig snjórinn situr eftir í dökkum hlíðum.
í þessu veggverki þjónar veggurinn hlut-
verki snjósins. Eins og ég segi, finnst mér
maður nánast eins og vísindamaður, að
rannsaka hvað maður kemst langt með þetta
landslag."
Freskumólun ó Ítalíu
Guðrún hefur verið valin fulltrúi íslands á
18th Festival of Dozza fresco paintings-há-
tíðinni. Hátíðin er hluti af dagskrá menning-
arborgarinnar Bologna árið 2000 og verða
listamenn við vinnu dagana 10.-17. septem-
ber, en hinn 17. er sýningin formlega opnuð.
Hátíðin er haldin í þorpinu Dozza, sem er
miðaldabær utan við Bologna. Verkin eru
unnin utandyra á veggi húsanna í þorpinu.
„Þorpið er því orðið þekkt sem einskonar
listasafn undir berum himni,“ segir Guðrún.
„í ár er valinn einn listamaður frá hverri
menningarborg Evrópu. Þetta gengur þann-
ig fyrir sig, að hver listamaður fær einn vegg
til að vinna á. Við hefjum vinnuna 10. septem-
ber og höfum viku til að ljúka verkinu, en þá
verður sýningin opnuð formlega."
Að sögn Guðrúnar koma myndlistarmenn-
irnir með undirbúnar hugmyndir um útlit
verksins og vinna það samkvæmt þeim. Hún
segist ekki viss um að hún muni notast við
hefðbundna fresku-tækni, heldur sé lista-
mönnum ráðlagt að notast við akrýlliti. „Ég
byrjaði að rifja upp freskumálun sem ég
lærði fyrir 25 árum í Frakklandi, þegar
ákveðið var að ég tæki þátt í hátíðinni. Sú að-
ferð er hins vegar heldur seinleg og því er
okkur sem tökum þátt ráðlagt að nota akrýl-
liti. Ég hef ekki unnið mikið með akrýl, en
reyni það núna. Veggurinn sem ég hef til um-
ráða er 2x2 metrar og ein vika er ansi naum-
ur tími til að vinna slíka stærð með gömlu
freskutækninni. Ég verð því að notast við
fljótlegri aðferð, það er að segja akrýlliti.“
Krossinn grunnhugmynd
Tréristur Þorgerðar Sigurðardóttur hafa
krossformið sem grunnhugmynd. .J’essar
myndir eru unnar í tilefni 2000 ára kristni í
heiminum," segir Þorgerður. „Ég vinn með
gríska krossinn, eða svokallaðan vígslukross,
og með latneskan texta eftir Gregoríus I páfa
sem var uppi um 600. Textinn er vel þekktur
og fjallar um það að ekki skuli dýrka helgi-
myndirnar sjálfar, heldur það sem liggur
þeim að baki. Þessi áletrun er meðal annars á
vegkrossinum í Njarðvíkurskriðum, sem eru
á leiðinni til Borgarfjarðar eystri. Talið er að
hann hafi upphaflega verið gerður á 14. öld.“
Þorgerður segist sjá ákveðin tengsl milli
vinnunnar í tréð og áhrif trúarinnar á líf og
hegðun fólks. „Þegar ég vinn með tréð kemur
alltaf eitthvað óvænt upp í myndverkinu, eins
og tréð vilji taka völdin. Ég hef verið að setja
þetta svolítið í samband við það að framkoma
mannana og verk þeirra eru oft grunduð á
trú, sem tekur á svipaðan hátt af manni völd-
in. Það er þessi togstreita, ég er að gera
mynd og svo tekur tréð af mér völdin, og það
er eins í lífinu, að trúarbrögð, þá á ég ekki
endilega við kristna trú, móta líf þeirra sem
trúa. Þó svo að við viljum lifa ákveðnu lífi, þá.
hefur trú okkar áhrif á það hvernig við fram-
kvæmum hlutina og tekur í raun eins af okk-
ur völdin, eins og tréð stjórnar mér.“
Sýnir í Washington og Macau
í tengslum við sýninguna kemur út rit eftir
Ólaf H. Torfason sem nefnist Nokkrir ís-
landskrossar, en Ólafur er maður Þorgerðar.
„í bókinni veltir hann ýmsu fyrir sér sem
tengist vegkrossum. Til dæmis fjallar hann
um hvort krossar, eins og sá í Njarðvíkur-
skriðum, hafi verið hér á Islandi í kaþólskri
tíð, auk þess að velta ýmsu fyrir sér sem
tengist almennt vegkrossum og krossum á
víðavangi hér á landi, krossörnefnum, kross-
hefðum og fleiru. Við gefum bókina sjálf út.“
Framundan hjá Þorgerði er sýning þrettán
íslenskra listamanna í Washington DC. „Það
eru svipaðar myndir sem ég sendi þangað og
eru á sýningunni hér. Sýningin er haldin á
vegum Alþjóða gjaldeyrissjóðsins. Ég eini
grafíkerinn sem á verk á sýningunni þar, en
tæknin sem listamennirnir þrettán vinna
með er mjög mismunandi. Guðrún Krist-
jánsdóttir á líka verk á þeirri sýningu. Svo er
á döfinni hjá mér alþjóðleg grafíksýning í
Macau í Kína í desember. Við erum fjórir Is-
lendingar sem sendum þangað verk af hálfu
íslenskrar grafíkur. Verkin sem þangað fara
eru sams konar og þau sem eru hér í Hafnar-
borg. Langholtskirkja hefur einnig orðað það
við mig að fá hluta þessara verka til sýningar
þegar sýningunni hér lýkur.“
KRISTJÁN
ÁRNASON
HAUST
Á bleiku laufí daggar dropar
glitra,
er draumsins óður snýst í vöku-
lag.
Fölir geislar feimnislega titra,
erfíkra sig um ungan, nakinn
dag.
Og dagur rís af beði blíðrar
nætur,
breiðir sér á herðar ljósan feld.
Hlakkar til að starfa, fara á
fætur
ogfalla í dökka arma næsta
kveld.
Höfundur kennir sig við Skáló.
ANNA KARIN
JÚLÍUSSEN
TIL
RAGNARS
Elsku litli unglingur
við stöndum andspænis/
Þú horfír á mig heitum augum
ogsegirmér
- að ég sé versta mamman í
heimi
- að þú ætlir að fíytja að heim-
an um leið og þú sért orðinn
sextán.
Madonnu-krossinn dinglarí
eyranu
og hárið er í tveimur litum
ogþú segirmér
aðþér og vinum þínum fínnist
að égmeðhöndli þig
einsog tveggjára
að ég nöldri of mikið
VÁ MA’R - HVER HELD-
URÐUAÐ FARIAÐ LEITA
ÞÓ MA’R SÉ EKKIKOMINN
HEIM KL UKKAN HÁLF-
FJÖGUR
MÓRALLINN MA’R/J/
Næsta dag
kemurðu innúr dyrunum
með rjóðar kinnar
hendir stóra frakkanum og
rauða treflinum
á næsta stól.
Kyssir mömmu
borðar einsog úlfur
ert í kjaftastuði
spilar uppáhaldsplötuna
ogferðað sofa.
Á morgun er á morgun.
Við tökum einn dagí einu
á þessu ferðalagi
upp fullorðinsbrattann.
Höfundur er félagsráðgjafi í Garðabæ.
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS - MENNING/LISTIR 2. SEPTEMBER 2000 7