Lesbók Morgunblaðsins - 02.09.2000, Blaðsíða 20

Frumsamið dansverk Láru Stefánsdóttur og tónverk Guðna Franzsonar verður flutt á Vindhátíð
2000. Hér sést einn dansaranna í verkinu.
MorgunblaðiS/Ásdís
Vindharpa eftir færeyska listamanninn Trönd Patursson. Þetta er fimm metra hár skúlptúr og
hljóðfæri í senn. Það ómar þegar vindurinn blæs.
Alls kyns flugdrekar munu svífa um loftin blá á sérstökum fiugdrekadegi hátíðarinnar. Einnig
verður haldinn fyrirlestur um japanska flugdrekahefð.
SATT Ml LLI
VINDS OG
MANNS
Vindurinn le ikur stórt hlutverk á hátíðinni sem hefst 3.
september í Reykjavík og |: >ví þótti nærtækt að kenna
hátíðina vi( 3 þetta náttúrufyrirbrigði sem við (slend-
ingar þekl kjum svo vel. EYRÚN BALDURSDÓTTIR
komst að því að hugmyn dina að Vindhátíð 2000
eiga þrír arkitektar sem annars vinna að því að
hanna hús með tilliti til veðurfars. Dagskrá hátíðar-
innar fer fram á þaki Faxaskála og í Listasafni
Reykjavíkur, Hafnarhúsi.
VÐ ætlum að virkja vindinn
með jákvæðum hætti,“ segir
Signrður Harðarson arkitekt
og einn af forsvarsmönnum
Vindhátíðar 2000 sem hefst á
morgun, sunnudag 3. sept-
ember, og stendur í fímm
daga. Á hátíðinni freista
hstamenn og fræðingar þess að „kortleggja
snertifleti milli vinds og þjóðar" og er nálgun
þeirra með ýmsum hætti. Flestir dagskrárliðir
fara fram undir berum himni og hyggjast þátt-
takendur taka veðrinu á þaki Faxaskála eins og
almættið býður þeim. Þar verður m.a. frumflutt
dansverk Láru Stefánsdóttur og tónverk Guðna
Franzsonar 12 vindstíg og einnig verða þar
fluttir gjömingar af Hannesi Lárussyni og
Walkabout Stalk sem er hópur listamanna frá
Brussel. Á þaki Faxaskála verður tískusýning á
vindfatnaði og vindskúlptúrar eftir ýmsa inn-
lenda og erlenda listamenn. I Listasafni
Reykjavíkur, Hafnarhúsi, verða fyrirlestrar um
vindinn svo sem í tengslum við landafundina,
myndlist, flug, bókmenntir, ömefni og vind-
hörpur.
f Hugmyndafræðin sótt í snjóskúlptúr-
hótíðina ó Grænlandi
En hver skyldi forsagan vera að þessari sér-
stæðu hátíð sem kennd er við vindinn?
„Það er nú löng saga,“ svarar Sigurður bros-
andi, en hann hefur ásamt arkitektunum Sig-
urði Einarssyni og Jóni Ólafí Ólafssyni staðið að
undirbúningi síðastliðið ár. „Við félagamir á
arkitektastofunni Batteríinu höfum á undan-
fömum árum hannað hús með hliðsjón af veður-
fari og höfum sérstakalega kannað hvemig
hægt sé að taka tillit til vindsins á fyrstu stigum
skipulags. Þegar menningarborgin auglýsti eft-
ir hugmyndum að starfsemi á menningarárinu
fannst okkur rakin hugmynd að nota þetta nátt-
úrufyrirbæri, vindinn, sem þema á listahátíð."
Sigurður segir að þeir hafi einnig haft í huga
kollega sína á Grænlandi sem hafa gengist fyrir
' snjóskúlptúrhátíð á hveiju ári.
„Við á Islandi getum ekki stólað á snjóinn fyr-
ir hátíðahöld af þessu tagi, en við höfum hins-
vegar nóg af vindi og hann viijum við virkja með
jákvæðum hætti til listrænnar sköpunar," segir
hann og heldur áfram. „Við köllum þessa hátíð
stundum sátt milli vinds og manns, og stígum
okkar sáttarskref með því að efna til viðburða,
sýninga og fyrirlestra sem hafa vindinn í for-
grunni. Við viljum sýna fram á að vindurinn er
ekki bara neikvætt afl, heldur mikilhæfur hluti
af okkar náttúru og á mikinn þátt í hvemig hún
lítur út. Sérstaklega getum við íslendingar
þakkað honum tilvist okkar, því tæpast hefðu
. landnámsmenn siglt yfir Atlantshafið frá Nor-
egi ef hans hefði ekki notið við.“
Þegar Sigurður er spurður að því hvort
skipulag af þessu tagi sé óvanalegt innan
verksviðs arkitekta, telur hann svo ekki vera.
, Jfrkitektúr er vitaskuld listtengt fag og í okkar
starfi eigum við gjarnan í samvinnu við aðra
listamenn á ýmsum sviðum.“
Þríþætt dagskró
Hátíðin byggist á þremur meginþáttum sem
eru fastasýning, viðburðir og fyrirlestrar.
„Fastasýning eru hlutirnir sem standa upp á
Faxaskálaþaki og geta ekki annað,“ segir Sig-
urður kíminn og útskýrir að það séu til dæmis
vindskúlptúrar eftir Árdísi Sigmundsdóttur,
Einar Már Guðvarðarson og Gunnar Ottósson.
Einnig verður þar til sýnis vindharpa eftir
Trönd Patursson frá Færeyjum, en það er
hljóðfæri sem ómar þegar vindurinn blæs um
það. „Þetta er fímm metra hár nokkurskonar
skúlptúr með strengjum.“
Sem hluti af fyrrnefndri fastasýningu mun
„graffitíhópur" sem skipaður er fjórtán lista-
mönnum gera veggmyndir í kringum hátíðar-
svæðið. „Þessir strákar munu mála innvegi
Faxaskálaþaks með mismunandi orðum yfir
vindinn á okkar tungumáli, til dæmis vindur,
kári, gjóla og svo framvegis."
Annar hlutinn eru viðburðir sem fluttir verða
oftar en einu sinni á hátíðinni. Þar er til dæmis
dans- og tónverk eftir Guðna Franzon og Láru
Stefánsdóttur sem ber heitið 12 vindstig. Það
ílytja fjórir atvinnudansarar, níu nemendur úr
Listdansskóla Islands og um fjörutíu blásarar
og slagverksleikarar.
Á vegum 66° norður verður haldin vindfata-
sýningin faldafeykir sem er ný fatalína fyrir
borgarlífið. „Þetta eru vind- og regnheld föt
sem hægt verður að nota í borginni, hvort sem
farið er í gönguferð meðfram sjónum eða í leik-
húsið,“ útskýrir Sigurður „Fatalínan var hönn-
uð sérstaklega í tilefni af hátíðinni og ef vel
tekst tii mun 66° norður þróa hana í nothæfa
sölulínu."
Japanskir flugdrekar í íslenskum vindi
Hannes Lárusson myndlistarmaður flytur
gjörning alla daga hátíðarinnar. í verkinu er
vindurinn settur í samhengi við tímann. Einnig
mun hópur listamanna frá Brussel sem kallaður
er Walkabout Stalk flytja gjörninga á hátíðinni.
Hópurinn samanstendur af listamönnum úr
arkitektúr, tónlist og dansi. „Þau flytja sínar
innsetningar með Ijósurn, tónlist og dansi,“ seg-
ir Sigurður og bætir við að tónlistin sem þau
flytja sé samansett af hljóðum úr borgarlífinu.
Hópurinn hefur einnig komið fram í menningar-
borgunum Helsinki, Bergen og Brussel og þess
má geta að íslenski dansarinn Ema Ómars-
dóttir er einn af meðlimum Walkabout Stalk.
Á meðan á vindhátíðinni stendur geta vegfar-
endur um miðbæinn átt von á að sjá fjölda
flugdreka svífa um loftin blá í krafti vindsins.
„Hingað koma þrír Japanir sem halda fyrir-
lestra um japanska flugdrekahefð, sem er mjög
gömul. Þeir koma með sjötíu flugdreka sem
verða til sýnis á Listasafni Reykjavíkur. Svo
verður haldin sérstakur flugdrekadagur á Arn-
arhóli, þar sem fyrirtækið Flexifoil á íslandi
sýnir tveggja línu flugdreka og nemendur sum-
arnámskeiða Myndlistarskóla íslands setja á
loft flugdreka sem þau sjálf hafa búið til.“ Sig-
ui'ður bendir á að öllum sé heimilt að koma og
taka þátt í flugdrekadeginum með sína dreka og
aðspurður segist hann ekki halda að allir drek-
arnir flækist saman. „Það er nóg pláss,“ svarar
hann hlæjandi.
Kortlagning á snertífleti
vindsins við þjóðlifið
Á meðan hátíðinni stendur verða fyrirlestrar
um ýmsa snertifleti vindsins við þjóðlífið. Þeir
fara fram á kvöldin í Listasafni Reykjavíkur og
munu þar ýmsir fróðleiks menn miðla af þekk-
ingu sinni um vindinn. Þar verður vindurinn af-
hjúpaður sem fyrirbæri og sem umfjöllunarefni
í bókmenntum, ljóðlist, hljómlist og myndlist.
„Einnig verður þar rætt um vindinn í fjöllunum
og hvernig hann tengist flugi, sjólagi, landeyð-
ingu og ýmsu öðru sem áhugavert er að hlýða
á,“ segir Sigurður og bætir við að Jórunn Sig-
m'ðardóttir verði með vikulega þætti í Ríkisút-
varpinu um vindinn. í Listasafni Reykjavíkur
verða ennfremur til sýnis myndir eftir nemend-
ur í Myndlistaskólanum í Reykjavík hafa gert
undh' þemu hátíðarinnar.
Setning Vindhátíðar 2000 verður á þaki
Faxaskála klukkan 13.30 sunnudaginn 3. sept-
ember. „Veðrinu tökum við eins og það kemur,“
segir Sigurður ákveðinn. „Við getum átt von á
því að það verði hauststillur, en einnig getum
við átt von á hauststormum. Við höldum okkur
vissulega við að allt sé gert utanhúss og í því
veðri sem okkur verður úthlutað af æðri mátt-
arvöldum.“
20 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS - MENNING/LISTIR 2. SEPTEMBER 2000