Tíminn - 29.12.1966, Qupperneq 5

FIMMTUDAGUR 29. desember 1966
V
Útgefandi: FRAMSÓKNARiFLOKKURINN
Framkvæmdastjórl: Kristján Benediktsson Ritstjórar: Pórarinn
Þórarinsson (áb), Andrés Kristjánsson. Jón Heleason og Indriði
G. Þorsteinsson Fulltrúi ritstjómar: Tómas Karlsson Aug
lýsingastj.: Steingrimur Gíslason Ritstj.skrifstofur ' Bddu
húsinu, simar 18300—18305 Skrifstofur: Bankastræt) ? Al-
greiðslusimi 12323, Auglýsingasim) 19523 Aðrar skrtfstofur,
sími 18300 Áskriftargjald kr 105.00 á mán tnnanlands _ í
lausasölu kr. 7.00 eint. — Prentsmiðjan EDDA h. f.
Hermann Jónasson
Við sjötugsafmæli Hermanns Jónassonar, fyrrverandi
forsætisráðherra og formanns Framsóknarflokksins, er
timabært að minna !þjóðina á hið mikilvæga hlutverk,
sem hann hefur gegnt í íslenzkum stjórnmálum þriggja
áratuga. í stuttri grein um Hermann hér í blaðinu í gær,
farast Eysteini Jónssyni, núverandi formanni Framsókn-
arflokksins m. a.tsvo orð:
„Hermann Jónasson hefur ekki aðeins verið flokks-
leiðtogi áratugum saman, heldur þjóðarleiðtogi í orðsins
fyllstu merkingu og markað djúp spor 1 sögu landsins.
Hann stjórnaði átökum við kreppuna fyrir stríðið og gerði
það þannig, að vörnin snerist í stórfellda framfarasókn.
Hann stýrði þjóðarskútunni klakklaust hættulegustu
ár styrjaldarinnar, og þegar hættan var mest á mistök-
um árin fyrir styrjöldina. Hann átti ríkan þátt í stofnun
lýðveldisins og stórfelldri framfarasókn þjóðarinnar eft-
ir styrjöldina.
Hermanni Jónassyni er það meira að þakka en nokkr-
um öðrum manni, að unnt reyndist 1958 að ná samstöðu
þótt tæpt stæði, um útfærslu landhelginnar í 12 mílur,
og er það ein þýðingarmesta ákvörðun, sem tekin hefur
verið af íslenzkum stjórnvöldum.
Tæpast hygg ég vaskari mann hafa háð stjórnmála-
baráttu á íslandi en Hermann Jónasson, enda fékk hann
örðug viðfangsefni. Eins og vaskra manna er háttur óx
Hermann við hverja raun og bezt komu, fram kostir hans,
þegar á reyndi að marki, og verulegur vandi steðjaði að.
Þá var Hermann Jónasson rólegur og æðrulaus eins og
ekkert væri um að vera. Fór sér að engu óðslega og íhug-
aði vel sitt ráð, unz hann hafði ákveðið hvað gera skyldi,
en fylgdi því þá fram með þeirri festu og krafti, sem
ekkert virtist fá staðizt, sem í vegi var. Þessir hæfileikar
Hermanns Jónassonar hafa reynzt íslenzku þjóðinni mik-
ilvægir síðustu áratugina.“
Heimild til að blekkja
Morgunblaðið leggur nú einkum áherzlu á tvíþætta
blekkingi^. Það reynir að telja þjóðinni trú um, að
„stöðvunárlögin“ séu merk nýmæli, heimild þeirra verði
dyggilega notuð, og það án nýrra skatta á þjóðina.
Staðreyndin er sú að lögin fela ekki í sér neina nýja
stöðvunarheimild, Þær heimildir hafa allar verið til í
lögum alla lífstíð þessarar ríkisstjórnar, og hún þurfti
ekki annað en beita þeim, ef hún vildi, og það miklu
fyrr. Frumvarpið er því aðeins opinber blekkingaleikur.
Fullyrðing stjórnarinnar um að hún geti „stöðvað"
verðhækkanir með þeim ráðum, sem hún beitir, án
nýrra aukinna skatta á þjóðina ,er einnig augljós blekk-
ing. Eða hvernig ætlar stjórnin að innheimta heilum
milljarði meira í sköttum af þjóðinni, eins og fjárlögin
ákveða, án þess að skattar hækki? Þetta er aðeins sagan
um naglasúpuna í nýrri útgáfu. Það var auk þess staðfest
í fjárlagaamræðunum, að hin þanda skatttekiuáætlun
mundi alls ekki duga til fyrirhugaðra niðurgreiðslna
nema nokkuð fram eftir næsta ári. Það á líka að duga —
fram yfir kosningar. Þjóðin sér fyrir sér endurleikna
söguna frá 1959, þegar ,,stöðvað“ var á þennan hátt í
nokkra mánuði og þjóðin síðan látin axla byrðarnar, sem
af því mynduðust með hrikalegri gengislækkun og nýj-
um risaisköttum, þegar Sjálfstæðisfiokkurinn hafði komið
sér fyrir í ráðherrastólunum. „Stöðvunarlögin11 eru ekki
annað en ný heimild til þess að blekkja þjóðina, sem
stjórnarliðið er þar að samþykkja handa sjálfu sér.
TÍMINN

Öttast Rússar kínverska innrás?
Aukinn vígbúnaður þeirra talinn stafa af ótta við Kínverja.
MIKIL breyting eða öllu held
ur bylting hefur orðið í áróðri
rússneskra blaða seinustu mán
uðina varðandi utanríkismál.
Þótt áfram sé haldið uppi hcrð
um áróðri gegn svokallaðri
heimsveldisstefnu Bandaríkj-
anna, — einkum þó í sambandi
við Vietnamstyrjöldina, — ber
orðið miklu meira á 'áróðrinum
gegn kínversku stjórninni og
þó einkum menningarbylting-
unni svonefndu og forsprökkum
hennar. Skrif rússnesku blað-
anna um rauðu varðliðana
minna fullkomlega á skrif
þeirra um Hitlersæskuna á ár-
unum fyrir síðari heimsstyrj-
öldina. Þau birtaihinar ferleg-
ustu lýsingar á framferði
þeirra. Lýsingarnar á stjórn
Maos og framferði gefa ekki
eftir fyrri lýsingum rússneskra
blaða á illræmdustú fasista-
stjórnum.
Athygli vekur það, að árás-
um rússnesku blaðanna er eink
um beint gegn ýlao og nánustu
félögum hans. Ýmsir þeir blaða
menn, sem þessum málum eru
k-unnugastir, telja þetta merki
þess, að Rússum sé kunnugt
um, að klofningur sé meðai
forsprakka kínverskra komm-
únista og skrif rússnesku blað-
anna séu því á vissan hátt mið-
uð við að styðja þá forustu-
menn kínverska kommúnista-
flokksins, sem eru álitnir
Rússum vinveittir.
Bftir að Krustjoff var steypt
úr stóli, völdu hinir nýju valda
menn Sovétríkjanna þá leið að
sýna sáttfýsi og gætni í af-
stöðunni til Kínverja. Þetta
hafði hins vegar engin áhrif á
afstöðu kínversku stjórnarinn-
ar, heldur herti hún sóknina
gegn Sovétríkjunum. Hún taldi
hina nýju leiðtoga Sovétríkj-
anna engu betri en Krustjoff,
heldur væru þeir aðeins slótt-
ugri og óhreinskilnari en hann.
Sovétríkin voru ásökuð fyrir
leynilegt bandalag við Banda-
ríkin, er væri fólgið í því að
vinna gegn Kína. Þar sem þess
ar árásir héldu stöðugt áfram
að magnast, hafa forráðamenn
Sovétríkjanna ekki talið annað
fært að lokum en að svara í
sömu mynt.
ÞAÐ sem vekur sérstaka at-
hygli kunnugra manna í sam-
bandi við þennan áróður rúss-
nesku váldhafanna gegn Mao og
félögum hans, er einkum það,
að honum er beint enn meira
Breshneff
inn á við en út á við. Höfuð-
kappið er lagt á að ná til rúss-
nesku þjóðarinnar sjálfrar.
Kunnugir menn skýra þetta
þannig, að valdhafarnir vilji
gera þjóðinni það- ljóst, að
Sovétrikjunum stafi hætta frá
Kínverjum og að sú hætta geti
farið vaxandi. Nauðsynlegt sé
að gera þjóðinni þetta Ijóst í
tæka tíð.
Meðal þeirra, sem nýlega
hafa ritað um þetta efni, er
Harry Schwarz, sem er sérstak
ur sérfræðingur The New York
Times varðandi málefni Sovét-
ríkjanna. Hann vekur athygli
á því, að Rússar hafa nýlega
ákveðið að auka vígbúnaðarút-
gjöld sín á næsta ári um 8%,
miðað við hernaðarútgjöldin á
þessu ári. SChwarz telur þetta
ekki stafa af því, að Rússar
telji þetta nauðsynlegt vegna
vígbúnaðarkapphlaupsins við
Bandaríkin. Rússar óttist vart,
að styrjöld við þau sóu á næstu
grösum, þótt látið sé í veðri
vaka, að þessi aukning hernað-
arútgjaldanna séu afleiðing af
heimsvéldisstefnu Bandaríkj-
anna. í raun réttri stafi þessi
aukning af þvl, að Rússar séu
að auka varnir sínar við kín-
versku landamærin. Frá þeim
héruðum Sovétríkjanna, sem
■ næst liggja Kína, berast nú
stöðugt fréttir um stóraukna
Mao Tse Tung
hemaðariega þjálfun íbúanina,
svo að þeir séu undir það bún-
ir að mæta innrás. Þá hafi
hermálaráðherra Kina, Clhen Yi
nýlega skýrt frá þvi, að Rússar
hafi flutt 13 herfylki frá Aust-
ur-Evrópu til kínversku landa-
mæranna. Þessu hefur ekki ver
ið mótmælt af Rússum.
ÞAÐ KANN að þykja undar-
legt, segir Schwarz, að jafn
öflugt kjarnorkuveldi og Sovét
rífcin skuli óttast Kínverja, sem
enn eru mjög vanmeginugir á
því sviði. Við nánari athugun
er þetta þó skiljanlegt. Kín-
verjar hafa opinberlega gert
tilkall til meginhluta Síberíu
og Mið-Asíu, ásamt Mongólíu.
Það er því augljóst, hvert mark
mið þeirra er. Rússar geta vel
reiknað með því, að Kínverjar
álykti þannig, að Rússar muni
ekki þora af siðferðilegum
ástæðum að beita kjarnorku-
vopnum á þessum slóðum, þótt
til vopnaviðskipta kæmi, frem-
ur en Bandaríkjamenn í Viet-
nam. Loks er svo þess að gæta,
að kæmi til styrjaldar milli
Rússa og Kínverja, er afstaða
Rússa veik í Austur-Asíu. Þeir
hafa þar að vísu sterkar varnir,
en aðflutningaleiðin þangað er
löng og . Kínverjar hafa góða
möguléika til að rjúfa hana.
Ótvírætt er líka, að kínverski
landherinn er öflugur, eins og
Bandaríkin fengu að reyna í
Kóreu.
Þrátt fyrir þetta allt, kann
það að vera óraunihæft af Rúss-
um að óttast kínverska árás að
sinni. Kínverjar hafa sýnt, að
þeir kunna sér hóf og hafa
þolinmæði til að bíða. Sú alda,
sem rauðu varðliðarnir hafa
vakið, sýnir hins vegar, að
ástandið er ótryggt í Kína og
þar getur verið allra veðra von.
Rússar eiga erfitt með að
gleyma því, að þeir urðu að
færa miklar fórnir vegna þess,
að Stalin fékkst ekki til að trúa,
að Hitler myndi ráðast eins
fljótt á Sovétríkin og raun varð
á. Þess vegna vilja þeir vera
viðbúnir nú £ tæka tíð jafnt í
austri og vestri. Þ.Þ.