Tíminn - 21.02.1967, Page 14

14
TÍMINN
ÞRIÐJUDAGUR 21. febrfiar 1967.
FRÁ ALÞINGI
Framhald af bls. 7.
eftir því sé litið, að rétt sé talið
fram.
5. Bæjarfélög og atvinnurekendur
verða að gréiða átoveðið gjald í
atvinnuleysistryggingasjóð. Sjóð
ur þessi nálgast nú 1 milljarð cg
vex sennilega um allt að 200 millj.
kr. í ár. Vextimir ættu því að
vera nægilegur tekjustofn fyiir
sjóðinn. Stjórnin hefur engar
tilraunir gert til að afnema þetta
gjald, annaðhvort af misskilinni
kjósendahræðslu eða af því að
þægilegt er að ráðskast með þetta
fé. _
6. Útvegsmenn greiða árlega stór
fé til vélsmiðja og fyrir uppsetn
ingu á nótum og netum. Vinnu
laun hafa farið hækkandi og eru
nú 100—200 kr. á klukkustund.
Eikki er ólíklegt, 15 ríkisstjóm-
in gaeti hlutazt til um einlhverja
lækkun á þessum liðum gegn því
að viðkomandi aðilar fengju hag
kvæm lán fyrir hluta af húsum
og vélum eða þeir væm undan-
þegnir einhverjum álögum, sem
þeir verða að greiða nú. Slíkt
gæti einnig haft í för með sér
meiri vinnuíhagræ'ðingu.
7. Innflutningsgjöld af veiðarfær
um era 4%, en af varahlutum
mikilu hærri. Við drögum í efa,
að milliliðakostnaður af veiðar
færam sé óeðlilega hár, því að
samkeppni er mikil Afnám inn-
flutningsgjalda á veiðarfærum til
fiskveiða og varalhlutum til fiski
skipa mundi spara útvegsmönn-
um nýkkurt fé, misjafnlega mikið,
en öllum nokkuð. Innlendum
veiðarfæragerðum mætti bæta
slíkt upp með því að greiða þeim
ákveðið prósentugjald af því
vöruverðmæti, er þær framledidu
og seldu á samkeppnisihæfu verði.
í stað þess hefur ríikisstjórnin
bætt einum böggli á Skjónu, sett
innflutningshöft á netateina, svo
að Hampiðjan geti selt fram
leiðslu sína fyrir hærra verð. Það
mun auka veiðarfœrakostnað
meðalháts um 20—30 þús. á ári
og hindra heilibrigða samkeppni
um gæði vörunnar.
8. Forráðamenn frystihúsa kvarta
um vöntun á hráefni. Fleiri og
fleiri útvegsmenn reyna að varka
fiskinn sjálfir með því að salta
aflann og herða. Vafalaust er
þetta rétt og ástæðan augljós
þeim, sem til þekkja. Hún er sú,
að ekki hefur verið hægt að gera
báta út til fisbveiða með sæmi-
legum árangri án þess að hafa
hagnað af fiskverkun. Ástæðan er
Maðurinn minn,
Andrés Biörnsson
frá Bs,
andaðist að heimili sínu fösfudaginn 17. þessa mánaðar.
Fyrir hönd aðstandenda,
Stefanía Ólafsdóttir, Borgarnesi.
Öllum þeim, er sýndu okkur samúð og hlutteknlngu, við fráfall og
jarðarför,
Ólafs GuSjónssonar,
bónda, Bæ, Hrútafirði,
sendum við innilegustu þakkir og kveðjur.
Kristín Guðbjartsdóttir,
Guðjón Ólafsson, Elsa Gísladóttir,
Þórarinn Ólafsson, Dagmar Rögnvaldsdóttir
og barnabörn hins látna.
Eiginmaður mlnn og faðir okkar,
Kristján Eysteinsson,
Hjarðarbóli, Ölfusi,
verður jarðsunginn frá Kotstrandarkirkju, miðvikudaginn 22. febr-
úar kl. 2 e. h. Blóm og kransar vlnsamlegast afþakkað. Bilferð verð-
ur frá Umferðamlðstöðinni kl. 12.30.
Halldóra Þórðardóttlr og börn.
Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð við andlát og jarðarför
mannsins míns, föður, tengdaföður, afa og langafa,
Guöna Einarssonar#
fyrrverandi kolakaupmanns,
Ása Elríksdóttir, börn, tengdaförn og barnabörn.
Eiginmaður minn og faðir okkar,
Helgi Þorsteinsson,
framkvæmdastjóri,
lézt að heimili sínu aðfaranótt 19. þ. m.
Jarðarförin auglýst siðar.
Þorbjörg Ólafsdóttir, Þór Þorsteinsson,
Gunnar Þorsteinsson, Margrát Helgadóttir,
Hörður Helgason.
Hjartanlega þökkum við öllum þeim, er auðsýndu okkur samúð og
vinarhug, við andlát og jarðarför,
Markúsar ÞórSarsonar,
Grímsf jósum, Stokkseyri.
Andrés Markússon, Jónina Kristjánsdóttlr, Halldór Andrésson.

Útför systur mlnnar,
Elínborgar Aðalbjarnardóttur,
kennara, Hjarðarhaga 30,
fer fram frá Fossvogskapellu, fimmtudaginn 23. febrúar kl. 10,30 f.h.
Fyrir hönd vandamanna.
Sigrún Aðalbjarnardóttir.
margþættur og sívaxandi kostn-1
aður við útgerðina, sem ríkis-
stjórnin hefur því miður átt
sinn þátt í. Útvegsmenn hafa
því verið neyddir til að verka fisk
úr eigin bátum, ef þess hefur
verið nokkur kostur. Hjá slíkum
mönnum hefur reksturinn borið
sig bezt, og til þeirra heyrist
minnst nú. Við þetta bætist, að
útvegsmenn fá enga tryggingu
fyrir skilvísri greiðslu, þegar þeir
selja fiskvinnslustöðvum aflann.
Bankar taka veð í afla, og ríkið
fær stimpilgjöíld, en útvegs-
maðurinn enga tryggingu. Eðli-
legt er því, að illa stæðum fisk
vinnslustöðvum gangi illa að fá
hráefni. Af ofangreindri ástæðu
ber nauðsyn til að reyna að læbka
rekstrarko'stnað fiskibáta þannig, i
að rekstur þeirra beri sig, án'
þess að hagnaður verði af fisk-!
verkun.
9. Ævintýrinu er lokið í bili.
Vissir hestar í lestinni era lagztir
vegna þess að búið jr að bæta
á þá svo mörgum og þungum
pinklum. Lestamennirnir hafa um
tvennt að velja: að taka eitthvað
af pinklunum af eða lyfta undir
baggana. Það þótti eigi hyggnir
lestamenn, sem höfðu baggana
of þunga. Við leggjum til með
þessu frumvarpi, að ósanngjam
pinkill sé tekinn af baki útvegs
manna og fiskvinnslustöðva. Við
miðum við 150 lesta stærð skipa,
því að það era einkum þau skip,
sem afla bolfisks, og stærri skip
in hafa betri aðstöðu til síldveiða.
Bregðist síldveiðin, breytist að
sjálfsögðu sá aðstöðumunur.
Við höfum bent á nokkur atriði
sem geta orðið til mikilla hags-
bóta fyrir útvegsmenn, ef fram-
kvæmd væru, mundu sennilega
spara meðalbát 4—6 hundruð þús
und krónur á ári. Það gæti valdið
því, að engin bein framlög þyrfti
úr ríkissjóði til bátaútvegsins.
’betra er að stíga tvö skref til
baka, en sökkva dýpra.
LÍTIÐ BROT AF —
^ramhals al h!s i
til Osló og til Reykjavíkur. Það
gleður okkur mjög, að land ykkarí
hefur gert ráðstafanir til þess að!
sýna kortið hér. Ég tel, að hin:
góða samvinna milli menntamála-
ráðuneytisins, utanríkisráðuneytis.
ins og háskólans muni vissulega
skapa góða möguleika fyrir bæði
íslenzka fræðimenn og almenning
að skoða kortið á meðan það verð
ur hérlendis. Við lukum þessum
undirbúningi nú i morgun, Kortið
verður hér frá 15. marz til 31.
marz. Það verður sýnt í Þjóð-
minjasafninu. Sýningin verður
opnuð við hátiðlega athöfn síð-
degis 15. marz.
— Við völdum daginn 15. marz
vegna þess, að það er síðasti starfs
dagur James Penfield sem am-
bassadors Bandaríkjanna á ís-
landi, en hann hefur verið fulltrúi
lands míns hér síðustu 6 árin.
Þess vegna er okbur við Yale-
háskólá sérstök ánægja að hann
verður hér þegar sýningin hefst,
og að það verður hans síðasta
formlega hlutverk sem ambassa-
dors hérlendis.
— Mikið veður hefur verið gert
út af kortinu. Mikið hefur verið
um blaðaskrif og fullyrðingar,
óupplýstra einstaklinga, sem ekki1
era fræðimenn, um kortið, og
við beruim hluta ábyrgðarinnar
fyrir að hafa borið heim slikum
ummæíum, vegna hinnar óheppi-
legu tilviljunar með útgáfudag-
inn — þ.e. fæðingardag hins fræga
sæfara Kolumbusar.
— Bandaríkjamenn af Itölskum
ætfum halda fæðingardag Kolum-
busar hátíðlegan, og þeir virðast
því miður, hafa þá skoðun, að
við værum að reyna að draga úr
mikilfengleik afreka hans. Yale
hafði auðvitað ekkert slíkt í huga.
Ekki er um að ræða neina sam-
kepnni í bessu máli nema á milli
atvinnuþjóðernissinna, hvort sem
þeir eru Bandaríkjamenn af norsk
um ættum eða ítölskum. Það hef-
ur lengi verið vitað meðal fræði-
manna alls staðar í heiminum,
að Leifur Eiríksson og aðrir
skandinavískir sæfarar komust til
meginlands Norður-Ameríku
nokkrum öldum áður en Kristófer
Kólumbus komst þangað, en þetta
dregur ekkert úr afreksverki hans,
það var stórkostlegt siglingafræði-
legt afrek, og það leiddi til endan
legs landnáms — en af ýmsum
ástæðum átti það sér ekki stað
í sambandi við ferðir norrænna
manna á þessum norðurslóðum.
— Yale hafði aðeins áhuga á
einu atriði; þ.e. að bæta við ein-
um litlum þætti sagnfræðilegra
sannanna á hinu stóra sviði nor-
rænna og íslenzkra fræða. Við
teljum, að kortið, og sú rann-
sókn, sem gerð hefur verið á kort
inu, og er að finna í bókinni um
Vínlandskortið, gegni einmitt því
hlutverki.
— Ég er alltaf hrifinn af því,
sem George Painter, sem er einn
þeirra brezku fræðimanna, er tók
þátt í rannsókn kortsins, sagði
um það við mig í London fyrir
einu og hálfu ári. Hann sagði —
„f raun og veru er þetta kort, og
rannsóknir okkar, eitt nýtt, lítið
glerbrot í kviksjá norrænna og ís-
lenzkra fræða. Myndin verður
aldrei hin sama aftur, og önnur
glerbrot munu bætast við“.
— Það er von okkar, að með
sýningu þess hér á landi, í Noregi,
í Englandi og viðar, muni kortið
bjóða heim frekari rannsóknum.
Ég hef notið þeirrar ánægju að
snæða hádegisverð með nokkrum
helztu fræðimönnum ykkar á
þessu sviði við háskólann hér —
og það er von okkar, að kortið
muni 'örfa þá og aðra til frekari
rannsókna. Præðirannsóknir enda
aldrei, þær eru stöðug þróun. Þeir
sem eru andvígir einni niðurstöðu,
eru einungis að ryðja brautina
fyrir aðra niðurstöðu. Og þetta
er þýðingarmest i sambandi við
þetta sérstaka sagnfræðilega skjal,
að okkar áliti. Ekki, að það sanni
eitthvað nýtt, ekki að það sanni
eitthvað endanlegt, heldur að það
er eitt sönnunargagnið í viðbót.
Og við bjóðum íslenzkum fræði-
mönnum að taka við og halda
áfram frekari rannsóknum, og ef
sýning kortsins hér hefur áhrif
í bá átt, þá mun það gleðja okk-
ur mjög.
— Hvenær verður kortið sýnt
í Noregi?
— Kortið verður sýnt í Noregi
frá og með miðvikudeginum
22. febrúar, en það er fæðingar-
dagur George Washington. Kon-
ungur Noregs mun verða viðstadd
ur opnun sýningarinnar, en hann
er sjálfur fræðimaður í sögu og
hefur sýnt mikinn áhuga á kort-
inu. Það verður til sýnis í Noregi
til 12. marz n.k. og síðan hefst
sýningin hér 15. marz, eða þrem
dögum síðar.
— Hvernig verður kortið flutt
til fslands?
— Þetta er ein þeirra spurn-
inga, sem ég get ekki svarað.
Ástæðan er augljós. Verðmæti
kortsins er mjög mikið, og trygg-
ingarfélagið hefur beðið okkur að
ræða ekkert um flutning kortsins.
Við getum auðvitað skýrt frá því,
að kortið kemur hingað, en hvern
ið það kemur hingað, hvaða dag
og i fórum hvers verður ekki gef-
ið upp, fyrr en það er komið til
landsins.
Ég get þó skýrt ykkur frá því,
hvernig kortið komst til London.
Ég bar með mér skíði mín, þvi
ég ætlaði á skíði í Sviss síðar, og
ég bar kortið líka, og kona mín
sagði, að þegar ég kom til flug-
vallarins í London, hafði ég sýnt
skíðunum mínum meiri athygli en
kortinu! Kvöldið, sem við komum
til London, átti sér stað hið mik’
listaverkarán í London, og for-
stjóri listasafns Yale háskólans
sagði mér síðar, að hann væri
viss um að ég hefði skipulagt
þetta til þess að draga athyglina
frá kortinu!
— Hvað er kortið tryggt fyrir
stóra upphæð?
— Ég get heldur ekki sagt ykk
ur frá þessu. En, ef þið mynduð
gizka á um 1 milljón dollara, þá
væri það ?kki langt frá sannleik-
anum. Annars veit ég ékki, hvern-
ig slikur hlutur er tryggður —
kort er óbætanlegt, ef það hverf-
ur.
— Sumir hafa haldið þvl fram,
að kortið sé annað hvort falsað,
eða frá síðari tímum, en Yale há-
skólinn fullyrðir. Hviað viljið þér
segja um það mál?
— Eg vil fyrst leyfa mér að
hæla háskóla mínum fyrir það,
hvemig með kortið var farið. Kort
ið kom til okkar átta áram áður
en við gerðum tilvist þess opin-
bera. Við töldum, að það mörg
skjöl, og svo mörg sönnunargögn
hefðu komið fram í sambandi við
fund og könnun meginlands Norð
ur-Ameríku, en sem síðar hefðu
reynzt vera einskis virði, að við
vildum ekki fullyrða neitt um
þetta kort fyrr en við værum viss
, ir um gildi þess. Þess vegna báð-
I um við fræðimenn við Yale og
| Britiöh Museum að rannsaka
kortið og við héldum tilvist korts-
ins leyndri þar til við gátum látið
slíkri tilkynningu fylgja ítarlegar
niðurstöður rannsókna fræðimanna
á kortinu. Með öðram orðum, við
vildum birta siaman kortið og grein
argerð um rannsóknirnar. Þetta
gerðum við,
Fræðimennirnir, sem rannsök-
uðu kortið, lögðu greinargerð um
rannsóknir sínar fyrir bæði blaða
menn og fræðimenn á þessu sviði,
og biðu síðar eftir því sem gerast
myndi. Fram til þessa dags hefur
enginn þessara fræðimanma talið,
að fram hafi komið sönnunargögn
sem sýnt geti, að kortið sé fals
að, eða gefi þeim ástæðu til þess
að breyta niðurstöðum sínum. í
nóvember var haldinn í Smithson
ian Institute I Bandaríkjunum ráð
stefnia um kortið, og voru boðnir
þangað brezkir, skandinavískir og
spænskir fræðimenn meðal ann-
arra. Þar komu engin þau rök
fram, sem Skelton, Painter eða
aðrir fræðimenn, er kortið rann
sökuðu töldu geta breytt nokkru
niðurstöðum þeirra.
Sem sagt, fram til þessa dags
hafa þeir ekki heyrt nein rök,
sem hruflað hafa við sannfæringu
þeirra, og ég hef ekki heyrt í
dag, í viðræðum við nokkra ís-
lenzka fræðimenn á þessu sviði,
neinar efasemdir um að kortið sé
ekta.
— Verður kortið sýnt annars
sfcaðar en í Bretlandi og á Norð
urlöndum?
— í apríl er alþjóðaráðstefna
landafræðinga í Hollandi. Ekki er
endanlega ákveðið hvort Vín-
landskortið verður sýnt þar, en
ráðstefnan hefur boðið Yale að
senda kortið þangiað. Yale hefur
þá skoðun, að fyrst kortið á ann
að borð er í Evrópu, þá sé sjálf
sagt að sýna það hvarvetna, sem
það þykir æskilegt. Væntanlega
mun kortið aftur fara til Yiale í
júní, en í þeim mánuði verður
það sýnt í háskólanum í Toronto
í Kanada í sambandi við ráð-
stefnu, sem útgáfufyrirtæki há-
skóla halda þar. Er útgáfufvrir
tækjunum boðið að senda þanvað
afchyglisverðustu verk sín, og hau
skjöl, sem ritin eru byggð á. Við
munum fara með Vínlandskortið,
sagði Kerr að lokum.
SERVIETTU-
PRENTUN
SÍMI 32-101.