Tíminn - 29.06.1967, Page 9

FIMMTUDAGUR 29. júní 1967
Útgefandi: FRAMSOKNARFLOKKURINN
Frarakvæmdastjóri: Kristján Benediktsson. Ritstjórar: Þórarinn
bórarinsson íáb). Andrés Kristjánsson. Jón Helgason og IndriSi
G borsteinsson Fulltrúi ritstjórnar: Tómas Karlsson Aug-
lýsingastjóri: Steingrímur Gíslason Ritstj.skrifstofur I Eddu-
liúsinu. símar 18300—18305 Skrifstofur: Bankastræti 7 Af-
greiðslusimi 12323. Auglýsingastmi 19523 Aðrar skrifstofur,
sími 18300 Askriftargjald kr 105.00 á mán. innanlands — t
lausasölu kr. 7.00 eint. — Prentsmiðjan EDDA h. f.
Afli togaranna
í fyrradag birti Vísir forsíðufrétt um afla togaranna. I
fréttinni segir, að „afli togaranna hafi verið óvenjulega
líflegur nú seinustu mánuði — mokafli við Austur-Græn-
land og góður reytingsafli á heimamiðum. Önnur eins
aflahrota hjá íslenzkum togurum hefur ekki komið í mörg
herrans ár“.
í frétt Vísir segir ennfremur:
„Frá áramótum hafa togararnir komið með um 8 þús.
lestir á land í Reykjavík, en tæp 7 þusund á sama tíma í
fyrra. Auk þess hefur verið mikið um sölur erlendis í
vor og má búast við að afli togaranna sé orðinn allmiklu
meiri en hann hefur verið um áraraðir, miðað við fjölda
skipa. Mikil vinna hefur verið í frystihúsum bæjarins við
:vinnslu togaraaflans og er það góð uppbót á lélega vertíð.
Aflinn miðað við togtíma virðist vera mun betri en
undanfarin ár, og hafa fengizt allt upp i 4VÍ! tonn á tog-
tímann við A.-Grænland, en afli hefur einnig verið góð-
ur við Austfirði og á Selvogsbanka.“
Þessi ummæli Vísis sýna bezt, hve mikið tjón hlýzt
nú af því, að togaraflotinn hefur minnkað um meira en
helming í tíð „viðreisnarinnar“ og ekki von neinna skipa
í hann í náinni framtíð, því að raunverulegur undirbún-
ingur hefur enginn átt sér stað í þá átt.
Það gerðist snemma á „viðreisnar“-timanum, að ríkis-
stjórnin úrskurðaði að togaraútgerð ætti hér ekki framtíð
og því ætti ekki að hirða neitt um endurnýjun togara-
flotans. Nægilegt væri að treysta á síldveiðarnar og ál-
bræðsluna í StraumsvÍK. Einkum myndi hið síðara leysa
vandann.
Álframkvæmdir í Straumsvík veita nú 190 íslendingum
atvinnu, en það er aðeins örlítið brot af þeim mannafla,
sem þyrfti til að manna togarana og vinna úr aflanum,
ef togaraflotanum hefði verið haidið við hvað þá heldur.
ef hann hefði verið eitthvað aukinn. Sést bezt á þessu,
hvílíkir draumórar það hafa verið hjá ríkisstjórninni, að
óhætt væri að láta stórar atvinnugreinar ,eins og togara-
útgerðina, grotna niður, því að álframkvæmdir myndu
fyíla í skarðið og vel það.
Vonandi verður sú reynsla, sem nú er fengin, til þess,
að hafizt verði handa um eflingu togaraflotans. Það tjón
verður samt aldrei bætt, að í þau átta ár, sem „viðreisn-
in“ hefur staðið, var þessum málum ekkert sinnt og
togaraflotinn látinn ganga saman, án þess að nokkur
endurnýjun ætti sér stað.
Umdeild síldveiði
Fiskifræðingar hafa vakið mals á þvi, að mjög vafa-
söm sé hin mikla síldveiði, sem nú er stunduð fyrir sunn
an land. Segja má, að þeir bátar, sem hafa stundað þessa
veiði undanfarið, hafi fengið fullfermi á hverjum sólar-
hring. Hér er því um freistandi veiðiskap að ræða, enda
fer þeim bátum, sem sækja þessi mið, mjög fjölgandi.
Fiskifræðingar telja það varhugavert við þessa veiði,
að hér sé um vorgotssíld að ræða og geti það gengið
hættulega nærri síldarstofninum í framtíðinni, ef mikið
verður veitt af henni nú. Þessvegna beri að setja hömlur
á, að hún sé veidd alveg takmarkalaust.
Hér er vissulega um aðvörun að ræða, sem sjávar-
útvegsmálaráðh. getur ekki látið fara framhjá sér að-
gerðalaust. Ráðherranum ber að láta athuga þessi mál
til hlítar og gera ráðstafanir til eðlilegra takmarkana,
ef þær álítasi nauðsyniegar.
TÍMINN
?
ERLENT YFIRLIT
Hættan aöeins minni eftir fundi
þeirra Johnsons og Kosygins
Viðræðurnar hafa orðið persónuiegur sigur fyrir þá báða.
VIÐ HÓFUM ekki leyst nein
meiriháittar vandamál, sagði
Johnson forseti eftir síðari
fund iþeinra Kosygin, enda þar-f
meira til þess. Þrátt fyrir það.
held ég, eð heimurinn hafi ör-
lítið færzt saman og hættan ör-
líitið minnkað við þessar við-
ræður okkar.
Niðurstaða flestra þeirra.
sem hafa ritað af hófsemi um
þessi mál eftir viðræður þeirra
Jöhnsons og Kosygins, er yfir-
leiitt á þessia leið. Öll stóru á-
greiningsmálin eru eftir sem áð
ur óleyst. Vietnamstyrjöldin
heldur áfram með sama
hætti og áður, staðan í Aust-
urlöndum nær er óbreytt og
afvopnunarmálin haldast í sama
farinu. En andrúmsloftið er
samt ekki eins þungt og áður.
Forustmenn þeirra stórvelda,
sem nú ráða mestu í heimin-
um, hafa hitzt og ræðzt við
vinsamlega og skýrt sjónarmiö
hvors annars. Þeir þekkja betur
en áður þá erfiðleika, sem hvor
ir um sig hafa að glímia við, og
finna betur en áður, að þrótt
fyrir allan ágreining hafa þeir
þó eitt stórt sameiginlegt mark
mið þ. e. að tryggja heimsfrið
inn.
Þess vegna hefur gjáin, sem
tðskildi áður, örlítið minnkað,
heimurinn færzt örlítið saman
og aðeins dregið úr hættunni.
En það þarf miklu meiria til,
miklu fleiri viðræð-ur og lengri
tíma áður en eyfct verður nægi-
lega þeirri tortryggni, sem enn
skilur austrið og vestrið svo-
nefnda. Og á meðan verða
menn að halda vöku sinni, endg
mun það bryggja bezt, að held-
ur miði í rétfca átt.
VIÐRÆÐUR þeirra Johnsons
og Kosygins hafa sýnt, hve mik
ilvægt hluitverk Sameinuðu
þjóðanna er. Menn lífca gjarn
m á það aukaiþing Sameinuðu
þjóðanna, sem nú er háð, sem
áróðurssamkundu og má vissu
lega gera það, ef dæmt er eftir
ræðunum einum, sem þar eru
flufctar. En hinu má ekki gleyma
að hér er vefctvangur, þar sem
forustumenn þjóðanna geta
hitzt og ræðzt við einslega. Það
ber oft mikinn árangur, þótt
hann sé ekki sýnilegur í fyrstu.
Án aukaþingsins hefði t. d. eng
ar viðræður átt sér stað milli
þeirra Johnsons og Kosygins.
Oig vopnahlé hefði ekki kom
izt eins fljótt á í styrjöld milli
ísraels og Arabaríkjanna, ef
Sameinuðu þjóðimar hefðu
elcki verið til. Styrjöldin hefði
þá getað orðið enn víðtækari.
ÞAÐ hefur komið glöggt i
ljós í sambandi við þá atburði,
sem hafa gerzt undanfarið, að
Bandaríkin og Sovétríkin eru
nú höfuðstórveldin í heiminum.
Heimsfriðurinn byggist mest á
afstöðu þeirra. En jafnframt
hefur það einnig sézt greini
lega, að þau eru ekki einráð
um þróunima. Litlir. harðskeytt
ir og þráir bandiamenn þeirra
geta oft sveigt þau af þeirri
braut, sem þau vilja helzt fara.
Sú efstaða ísraelsmanna að
innlima Jerúsalem og nokkurn
hluta þess lands, sem þeir hafa
hertekið, stendur nú öðru frem
ur í vegi þess, að samkomulajs
viðræður geti hafizt í deilu
þeirra og Araba. Vafalaust
hafa Bandaríkjamein, reynl ai
fá ísraelsmenn til a? falla fr.
þessu, en ekki tekizt það.
Suður-Vietnam telja Banda \
ríkjamenn sig þurft að tak.
verulegt tillit til Kvs marskálk
og hers'höfðingjanna, en Rúss:-
telja sig hins vegar verða ao
fara verulega að ráðum stjórr
ar Norður-Vietnam.
En mest áhrif hefur þó ai
staða Kínverja haft á viðræður
þeinna Kosygins og Johnsons.
\ Vegna samkeppninnar við Kín-
verja, verða Rússar að standa
fast við hlið Araba og stjórnar
Norður-Vietnam. En áhrif Kín
verja er þó hvergi nærri öll
neikvæð. Óttinn við þá — og
þá ekki sízt hina nýju vetnis
sprengju þeisra — þokar Rúss-
um og Bandaríkjamönnum
fremur saman en hið gagn-
stæða.
AF blaðaskrifum virðist það
ótvírastt, að þeir Johnson og
Kosygin hafa báðir vaxið af
viðræðunum. Johnson hefur
styrkt það álit heima fyrir, að
hann vilji frið, og kjósi helzt
að geta snúið sér að þeim fram
faramálum heima fyrir, sem
hann hefur beitt sér fyrir. Kos
ygin hefur styrkt þá skoðun uí
an Sovétríkjanna — og senni-
lega heima fyrir líka —, að
hann sé sá leiðtogi Rússa, sem
hafi mestan áhuga á því að
efla framfarir innanlands og
því vilji hann draga úr víg-
Framhald á bls. 12